Đa-ni-ên: Chương 5
Mục lục
Bản Dịch Việt Ngữ
1. Vua Bên-xát-sa tổ chức một yến tiệc lớn đãi cả ngàn đại thần và uống rượu với sự hiện diện của cả ngàn người.
2. Khi đang nếm rượu, Bên-xát-sa truyền lệnh mang những vật dụng làm bằng vàng và bạc mà Nê-bu-cát-nết-sa, tổ phụ, đã lấy từ đền thờ tại Giê-ru-sa-lem để vua cùng các đại thần, các hoàng hậu và các cung phi của vua có thể dùng để uống. 3. Vì vậy họ đã đem những vật dụng bằng vàng đã lấy từ đền thờ, tức là nhà của Đức Chúa Trời tại Giê-ru-sa-lem đến, rồi vua và các đại thần, các hoàng hậu và các cung phi đã dùng để uống. 4. Họ đã uống rượu rồi ngợi khen những thần bằng vàng, bạc, đồng, sắt, gỗ, đá.
5. Ngay chính giờ đó, có những ngón tay của một bàn tay người xuất hiện, viết lên tường vôi trong cung điện của vua, đối ngang giá đèn; vua trông thấy phần của bàn tay đang viết. 6. Lúc đó, sắc mặt của vua biến đổi, tâm trí bàng hoàng, những khớp xương hông rời rã, và các đầu gối run lập cập.
7. Vua thét truyền đem những pháp sư, những người Canh-đê và các thầy bói đến. Vua nói với những nhà thông thái Ba-by-lôn rằng: Ai đọc được dòng chữ viết nầy và giải thích ý nghĩa của nó cho ta thì sẽ được mặc cẩm bào, đeo vòng vàng vào cổ, và sẽ là nhân vật thứ ba cai trị vương quốc.
8. Sau đó, tất cả các nhà thông thái của vua đều đến, nhưng họ không đọc được chữ viết và cũng không thể giải nghĩa cho vua biết. 9. Vua Bên-xát-sa vô cùng bối rối, mặt vua biến sắc; còn các quan đại thần thì sững sờ.
10. Vì biết vấn đề của vua và các đại thần, hoàng thái hậu bước vào phòng tiệc, rồi hoàng thái hậu nói:
Hoàng thượng vạn tuế! Xin hoàng thượng đừng để những suy nghĩ làm hoàng thượng bối rối, hay sắc mặt bị biến đổi! 11. Trong vương quốc của ngài có một người mà Linh của Đức Chúa Trời thánh khiết ở trong người. Dưới đời tổ phụ của ngài, sự thông sáng, hiểu biết, và khôn ngoan, như là sự khôn ngoan của Đức Chúa Trời, đã được tìm thấy nơi người. Nê-bu-cát-nết-sa, là cha của cha hoàng thượng, đã lập người ấy làm đầu các thuật sĩ, các pháp sư, những người Canh-đê và các thầy bói. 12. Bởi vì trong Đa-ni-ên - người mà bậc tiên vương đã đặt tên Bên-tơ-xát-sa - có thần linh siêu phàm, có tri thức, và sự hiểu biết để giải nghĩa những giấc mơ, giải thích những huyền nhiệm, giải quyết các nan đề. Cho nên bây giờ hãy triệu Đa-ni-ên đến để người công bố lời giải thích.
13. Sau đó, Đa-ni-ên đã được đưa đến trước mặt vua. Vua nói với Đa-ni-ên: Ngươi có phải là Đa-ni-ên, một trong những người Do Thái bị lưu đày mà phụ hoàng đã giải về từ Giu-đa hay không? 14. Trẫm có nghe nói rằng Linh của Đức Chúa Trời ở trong ngươi cho nên sự thông sáng, hiểu biết và khôn ngoan lạ thường được tìm thấy ở trong ngươi. 15. Vừa rồi, các thông thái và các pháp sư đã được mang đến trước mặt ta để họ có thể đọc dòng chữ nầy và cho ta biết ý nghĩa, nhưng họ không thể giải thích. 16. Ta nghe nói rằng ngươi có thể giải thích và giải quyết những nan đề. Vì vậy, nếu ngươi có thể đọc được dòng chữ viết nầy và giải thích ý nghĩa của nó cho ta thì sẽ được mặc cẩm bào, đeo vòng vàng vào cổ, và sẽ là nhân vật thứ ba cai trị vương quốc.
17. Sau đó, Đa-ni-ên đã trả lời và nói trước mặt vua:
Xin vua giữ lại những quà tặng cho chính mình, và ban phần thưởng cho người khác! Tuy nhiên, tôi sẽ đọc dòng chữ viết và giải nghĩa cho vua. 18. Tâu vua! Đức Chúa Trời Chí Cao đã ban sự tể trị, oai quyền, vinh quang và tôn kính cho tổ phụ của ngài là Nê-bu-cát-nết-sa. 19. Chính vì oai quyền Ngài ban cho người, tất cả các dân tộc, các quốc gia, các ngôn ngữ đều run rẩy và kính sợ trước mặt người. Người nào người muốn, thì người giết, và người nào người muốn, thì người để cho sống; người nào người muốn, thì người nâng lên, và người nào người muốn, thì người hạ xuống. 20. Nhưng khi lòng người trở nên kiêu căng, và tâm linh của người bị cứng cỏi vì kiêu ngạo; vì vậy người đã bị truất ngôi và bị tước bỏ vinh quang. 21. Người đã bị đuổi khỏi loài người; lòng dạ của người trở nên lòng dạ của loài thú, sống chung với lừa rừng. Người bị cho ăn cỏ như bò, và thân thể của người bị ướt đẫm sương trời, cho đến khi người ấy nhận biết rằng Đức Chúa Trời Chí Cao là Đấng tể trị thế giới của loài người, và Ngài muốn lập ai lên tùy ý của Ngài.
22. Còn hoàng thượng, vua Bên-xát-sa, là con cháu của người, dù hoàng thượng biết tất cả những việc nầy, lòng hoàng thượng vẫn không khiêm hạ. 23. Hoàng thượng đã tự tôn chống lại Chúa trên trời, đã cho mang những vật dụng thuộc về nhà của Ngài đến trước hoàng thượng, để hoàng thượng với các quan đại thần, các hoàng hậu và những cung phi của hoàng thượng uống rượu từ những vật đó; rồi hoàng thượng ca ngợi những thần bằng bạc, vàng, đồng, sắt, gỗ, đá - là những vật không thấy, nghe, hay hiểu biết - nhưng lại không tôn vinh Đức Chúa Trời là Đấng cầm trong tay của Ngài hơi thở và mọi đường lối của hoàng thượng. 24. Vì vậy, Ngài đã sai một bàn tay đến và viết dòng chữ nầy. 25. Đây là dòng chữ đã được viết: Mê-nê, Mê-nê, Tê-ken, U-phác-sin.
26. Đây là ý nghĩa của dòng chữ. Mê-nê: Đức Chúa Trời đã đếm và hoàn tất số ngày của vua. 27. Tê-ken: Vua đã bị cân trên cân và thấy là kém thiếu. 28. Phê-rết: Vương quốc của vua đã bị phân chia, rồi được trao cho người Mê-đi và Ba Tư.
29. Sau đó, Vua Bên-xát-sa truyền lệnh đem cẩm bào mặc cho Đa-ni-ên; đeo vòng vàng vào cổ của ông, và công bố rằng ông là nhân vật thứ ba cai trị vương quốc.
30. Ngay đêm đó, Bên-xát-sa, vị vua Canh-đê của người Canh-đê, bị giết. 31. Đa-ri-út, người Mê-đi, tiếp nhận vương quốc ở độ tuổi sáu mươi hai.
Bản Dịch Đại Chúng
Vua Bên-xát-sa tổ chức một yến tiệc lớn đãi cả ngàn đại thần và uống rượu với sự hiện diện của cả ngàn người.
Khi đang nếm rượu, Bên-xát-sa truyền lệnh mang những vật dụng làm bằng vàng và bạc mà Nê-bu-cát-nết-sa, tổ phụ, đã lấy từ đền thờ tại Giê-ru-sa-lem để vua cùng các đại thần, các hoàng hậu và các cung phi của vua có thể dùng để uống. Vì vậy họ đã đem những vật dụng bằng vàng đã lấy từ đền thờ, tức là nhà của Đức Chúa Trời tại Giê-ru-sa-lem đến, rồi vua và các đại thần, các hoàng hậu và các cung phi đã dùng để uống. Họ đã uống rượu rồi ngợi khen những thần bằng vàng, bạc, đồng, sắt, gỗ, đá.
Ngay chính giờ đó, có những ngón tay của một bàn tay người xuất hiện, viết lên tường vôi trong cung điện của vua, đối ngang giá đèn; vua trông thấy phần của bàn tay đang viết. Lúc đó, sắc mặt của vua biến đổi, tâm trí bàng hoàng, những khớp xương hông rời rã, và các đầu gối run lập cập.
Vua thét truyền đem những pháp sư, những người Canh-đê và các thầy bói đến. Vua nói với những nhà thông thái Ba-by-lôn rằng: Ai đọc được dòng chữ viết nầy và giải thích ý nghĩa của nó cho ta thì sẽ được mặc cẩm bào, đeo vòng vàng vào cổ, và sẽ là nhân vật thứ ba cai trị vương quốc.
Sau đó, tất cả các nhà thông thái của vua đều đến, nhưng họ không đọc được chữ viết và cũng không thể giải nghĩa cho vua biết. Vua Bên-xát-sa vô cùng bối rối, mặt vua biến sắc; còn các quan đại thần thì sững sờ.
Vì biết vấn đề của vua và các đại thần, hoàng thái hậu bước vào phòng tiệc, rồi hoàng thái hậu nói:
Hoàng thượng vạn tuế! Xin hoàng thượng đừng để những suy nghĩ làm hoàng thượng bối rối, hay sắc mặt bị biến đổi! Trong vương quốc của ngài có một người mà Linh của Đức Chúa Trời thánh khiết ở trong người. Dưới đời tổ phụ của ngài, sự thông sáng, hiểu biết, và khôn ngoan, như là sự khôn ngoan của Đức Chúa Trời, đã được tìm thấy nơi người. Nê-bu-cát-nết-sa, là cha của cha hoàng thượng, đã lập người ấy làm đầu các thuật sĩ, các pháp sư, những người Canh-đê và các thầy bói. Bởi vì trong Đa-ni-ên - người mà bậc tiên vương đã đặt tên Bên-tơ-xát-sa - có thần linh siêu phàm, có tri thức, và sự hiểu biết để giải nghĩa những giấc mơ, giải thích những huyền nhiệm, giải quyết các nan đề. Cho nên bây giờ hãy triệu Đa-ni-ên đến để người công bố lời giải thích.
Sau đó, Đa-ni-ên đã được đưa đến trước mặt vua. Vua nói với Đa-ni-ên: Ngươi có phải là Đa-ni-ên, một trong những người Do Thái bị lưu đày mà phụ hoàng đã giải về từ Giu-đa hay không? Trẫm có nghe nói rằng Linh của Đức Chúa Trời ở trong ngươi cho nên sự thông sáng, hiểu biết và khôn ngoan lạ thường được tìm thấy ở trong ngươi. 15. Vừa rồi, các thông thái và các pháp sư đã được mang đến trước mặt ta để họ có thể đọc dòng chữ nầy và cho ta biết ý nghĩa, nhưng họ không thể giải thích. Ta nghe nói rằng ngươi có thể giải thích và giải quyết những nan đề. Vì vậy, nếu ngươi có thể đọc được dòng chữ viết nầy và giải thích ý nghĩa của nó cho ta thì sẽ được mặc cẩm bào, đeo vòng vàng vào cổ, và sẽ là nhân vật thứ ba cai trị vương quốc.
Sau đó, Đa-ni-ên đã trả lời và nói trước mặt vua:
Xin vua giữ lại những quà tặng cho chính mình, và ban phần thưởng cho người khác! Tuy nhiên, tôi sẽ đọc dòng chữ viết và giải nghĩa cho vua. Tâu vua! Đức Chúa Trời Chí Cao đã ban sự tể trị, oai quyền, vinh quang và tôn kính cho tổ phụ của ngài là Nê-bu-cát-nết-sa. Chính vì oai quyền Ngài ban cho người, tất cả các dân tộc, các quốc gia, các ngôn ngữ đều run rẩy và kính sợ trước mặt người. Người nào người muốn, thì người giết, và người nào người muốn, thì người để cho sống; người nào người muốn, thì người nâng lên, và người nào người muốn, thì người hạ xuống. Nhưng khi lòng người trở nên kiêu căng, và tâm linh của người bị cứng cỏi vì kiêu ngạo; vì vậy người đã bị truất ngôi và bị tước bỏ vinh quang. Người đã bị đuổi khỏi loài người; lòng dạ của người trở nên lòng dạ của loài thú, sống chung với lừa rừng. Người bị cho ăn cỏ như bò, và thân thể của người bị ướt đẫm sương trời, cho đến khi người ấy nhận biết rằng Đức Chúa Trời Chí Cao là Đấng tể trị thế giới của loài người, và Ngài muốn lập ai lên tùy ý của Ngài.
Còn hoàng thượng, vua Bên-xát-sa, là con cháu của người, dù hoàng thượng biết tất cả những việc nầy, lòng hoàng thượng vẫn không khiêm hạ. Hoàng thượng đã tự tôn chống lại Chúa trên trời, đã cho mang những vật dụng thuộc về nhà của Ngài đến trước hoàng thượng, để hoàng thượng với các quan đại thần, các hoàng hậu và những cung phi của hoàng thượng uống rượu từ những vật đó; rồi hoàng thượng ca ngợi những thần bằng bạc, vàng, đồng, sắt, gỗ, đá - là những vật không thấy, nghe, hay hiểu biết - nhưng lại không tôn vinh Đức Chúa Trời là Đấng cầm trong tay của Ngài hơi thở và mọi đường lối của hoàng thượng. Vì vậy, Ngài đã sai một bàn tay đến và viết dòng chữ nầy. Đây là dòng chữ đã được viết: Mê-nê, Mê-nê, Tê-ken, U-phác-sin.
Đây là ý nghĩa của dòng chữ. Mê-nê: Đức Chúa Trời đã đếm và hoàn tất số ngày của vua. Tê-ken: Vua đã bị cân trên cân và thấy là kém thiếu. Phê-rết: Vương quốc của vua đã bị phân chia, rồi được trao cho người Mê-đi và Ba Tư.
Sau đó, Vua Bên-xát-sa truyền lệnh đem cẩm bào mặc cho Đa-ni-ên; đeo vòng vàng vào cổ của ông, và công bố rằng ông là nhân vật thứ ba cai trị vương quốc.
Ngay đêm đó, Bên-xát-sa, vị vua Canh-đê của người Canh-đê, bị giết. 31. Đa-ri-út, người Mê-đi, tiếp nhận vương quốc ở độ tuổi sáu mươi hai.
Bản Dịch Ngữ Căn
1. Vua Bên-xát-sa tổ chức một yến tiệc lớn đãi cả ngàn đại thần và uống rượu với sự hiện diện của cả ngàn người.
2. Khi đang nếm rượu, Bên-xát-sa truyền lệnh mang những vật dụng bằng vàng và bạc mà Nê-bu-cát-nết-sa, tổ phụ, đã lấy từ đền thờ tại Giê-ru-sa-lem để vua cùng các đại thần, các hoàng hậu và các cung phi của vua có thể dùng để uống; 3. vì vậy họ đã đem những vật dụng bằng vàng đã lấy từ đền thờ, tức là nhà của Đức Chúa Trời tại Giê-ru-sa-lem đến, vua và các đại thần, các hoàng hậu và các cung phi đã dùng để uống. 4. Họ đã uống rượu rồi ngợi khen những thần bằng vàng, bạc, đồng, sắt, gỗ, đá.
5. Ngay chính giờ đó, có những ngón tay của một bàn tay người xuất hiện, viết lên tường vôi trong cung điện của vua, đối ngang giá đèn; vua trông thấy phần bàn tay đang viết. 6. Lúc đó, sắc mặt của vua biến đổi, tâm trí bàng hoàng, những khớp xương hông rã rời, và các đầu gối run lập cập.
7. Vua thét truyền đem những pháp sư, những người Canh-đê và các thầy bói đến. Vua nói với những nhà thông thái Ba-by-lôn rằng: Ai đọc được dòng chữ viết nầy và giải thích ý nghĩa của nó cho ta thì sẽ được mặc cẩm bào, đeo vòng vàng vào cổ, và sẽ là nhân vật thứ ba cai trị vương quốc.
8. Sau đó, tất cả các nhà thông thái của vua đều đến, nhưng họ không đọc được chữ viết và cũng không thể giải nghĩa cho vua biết. 9. Vua Bên-xát-sa vô cùng bối rối, mặt vua biến sắc; các quan đại thần sững sờ.
10. Vì biết vấn đề của vua và các đại thần, hoàng thái hậu bước vào phòng tiệc, rồi hoàng thái hậu nói: Hoàng thượng vạn tuế! Xin hoàng thượng đừng để những suy nghĩ làm hoàng thượng bối rối, hay sắc mặt bị biến đổi! 11. Trong vương quốc của ngài có một người mà Linh của Đức Chúa Trời thánh khiết ở trong người. Dưới đời tổ phụ của ngài, sự thông sáng, hiểu biết, và khôn ngoan, như là sự khôn ngoan của Đức Chúa Trời, đã được tìm thấy nơi người. Nê-bu-cát-nết-sa, là cha của cha hoàng thượng, đã lập người ấy làm đầu các thuật sĩ, các pháp sư, những người Canh-đê và các thầy bói. 12. Bởi vì trong Đa-ni-ên, người mà tiên vương đã đặt tên Bên-tơ-xát-sa, có thần linh siêu phàm, có tri thức, và sự hiểu biết để giải nghĩa những giấc mơ, giải thích những huyền nhiệm, giải quyết các nan đề; cho nên bây giờ hãy triệu Đa-ni-ên đến để người công bố lời giải thích.
13. Sau đó, Đa-ni-ên đã được đưa đến trước mặt vua. Vua nói với Đa-ni-ên: Ngươi có phải là Đa-ni-ên, một trong những người Do Thái bị lưu đày mà phụ hoàng đã giải về từ Giu-đa hay không? 14. Trẫm có nghe nói rằng Linh của Đức Chúa Trời ở trong ngươi cho nên sự thông sáng, hiểu biết và khôn ngoan lạ thường được tìm thấy ở trong ngươi. 15. Vừa rồi, các thông thái và các pháp sư đã được mang đến trước mặt ta để họ có thể đọc dòng chữ nầy và cho ta biết ý nghĩa, nhưng họ không thể giải thích. 16. Ta nghe nói rằng ngươi có thể giải thích và giải quyết những nan đề. Vì vậy, nếu ngươi có thể đọc được dòng chữ viết nầy và giải thích ý nghĩa của nó cho ta thì sẽ được mặc cẩm bào, đeo vòng vàng vào cổ, và sẽ là nhân vật thứ ba cai trị vương quốc.
17. Sau đó, Đa-ni-ên đã trả lời và nói trước mặt vua: Xin vua giữ lại những quà tặng cho chính mình, và ban phần thưởng cho người khác! Tuy nhiên, tôi sẽ đọc dòng chữ viết và giải nghĩa cho vua. 18. Tâu vua! Đức Chúa Trời Chí Cao đã ban sự tể trị, oai quyền, vinh quang và tôn kính cho tổ phụ của ngài là Nê-bu-cát-nết-sa. 19. Chính vì oai quyền Ngài ban cho người, tất cả các dân tộc, các quốc gia, các ngôn ngữ đều run rẩy và kính sợ trước mặt người. Người nào người muốn, thì người giết, và người nào người muốn, thì người để cho sống; người nào người muốn, thì người nâng lên, và người nào người muốn, thì người hạ xuống. 20. Nhưng khi lòng người trở nên kiêu căng, và tâm linh của người bị cứng cỏi vì kiêu ngạo; vì vậy người đã bị truất ngôi và bị tước bỏ vinh quang. 21. Người đã bị đuổi khỏi loài người; lòng dạ của người trở nên lòng dạ của loài thú, sống chung với lừa rừng. Người bị cho ăn cỏ như bò, và thân thể của người bị ướt đẫm sương trời, cho đến khi người ấy nhận biết rằng Đức Chúa Trời Chí Cao là Đấng tể trị thế giới của loài người, và Ngài muốn lập ai lên tùy ý của Ngài.
22. Còn hoàng thượng, vua Bên-xát-sa, là con cháu của người, dù hoàng thượng biết tất cả những việc nầy, lòng hoàng thượng vẫn không khiêm hạ. 23. Hoàng thượng đã tự tôn chống lại Chúa trên trời, đã cho mang những vật dụng thuộc về nhà của Ngài đến trước hoàng thượng, để hoàng thượng với các quan đại thần, các hoàng hậu và những cung phi của hoàng thượng uống rượu từ những vật đó; rồi hoàng thượng ca ngợi những thần bằng bạc, vàng, đồng, sắt, gỗ, đá - là những vật không thấy, nghe, hay hiểu biết - nhưng lại không tôn vinh Đức Chúa Trời là Đấng cầm trong tay của Ngài hơi thở và mọi đường lối của hoàng thượng. 24. Vì vậy, Ngài đã sai một bàn tay đến và viết dòng chữ nầy. 25. Đây là dòng chữ đã được viết: Mê-nê, Mê-nê, Tê-ken, U-phác-sin.
26. Đây là ý nghĩa của dòng chữ. Mê-nê: Đức Chúa Trời đã đếm và hoàn tất số ngày của vua; 27. Tê-ken: Vua đã bị cân trên cân và thấy là kém thiếu. 28. Phê-rết: Vương quốc của vua đã bị phân chia, rồi được trao cho người Mê-đi và Ba Tư.”
29. Sau đó, Vua Bên-xát-sa truyền lệnh đem cẩm bào mặc cho Đa-ni-ên; đeo vòng vàng vào cổ của ông, và công bố rằng ông là nhân vật thứ ba cai trị vương quốc.
30. Ngay đêm đó, Bên-xát-sa, vị vua Canh-đê của người Canh-đê, bị giết. 31. Đa-ri-út, người Mê-đi, tiếp nhận vương quốc ở độ tuổi sáu mươi hai.
Bản Dịch 1925
1. Vua Bên-xát-sa dọn tiệc lớn đãi một ngàn đại thần mình, và vua uống rượu trước mặt họ. 2. Vua Bên-xát-sa đang nhấm rượu, truyền đem những khí mạnh bằng vàng và bạc mà vua Nê-bu-cát-nết-sa, cha mình, đã lấy trong đền thờ tại Giê-ru-sa-lem, hầu cho vua và các đại thần, cùng các hoàng hậu và cung phi vua dùng mà uống. 3. Người ta bèn đem đến những khí mạnh bằng vàng đã lấy từ trong đền thờ của nhà Đức Chúa Trời, tại Giê-ru-sa-lem; và vua cùng các đại thần, các hoàng hậu và cung phi mình dùng mà uống. 4. Vậy họ uống rượu và ngợi khen các thần bằng vàng, bằng bạc, bằng đồng, bằng sắt, bằng gỗ và bằng đá.
5. Chính giờ đó, có những ngón tay của bàn tay người hiện ra, viết trên vôi tường cung vua, đối ngay chỗ để chân đèn; và vua trông thấy phần bàn tay đó đang viết. 6. Bấy giờ vua biến sắc mặt, các ý tưởng làm cho vua bối rối; các xương lưng rời khớp ra, và hai đầu gối chạm vào nhau. 7. Vua kêu lớn tiếng truyền vời các thuật sĩ, người Canh-đê, và thầy bói đến. Đoạn, vua cất tiếng và nói cùng những bác sĩ của Ba-by-lôn rằng: Ai đọc được chữ nầy và giải nghĩa ra cho ta, thì sẽ được mặc màu tía, được đeo vòng vàng vào cổ, và được dự bật thứ ba trong việc chánh trị nhà nước. 8. Bấy giờ hết thảy bác sĩ của vua đều vào; nhưng họ không đọc được chữ, cũng không thể cắt nghĩa cho vua được. 9. Vua Bên-xát-sa lấy làm bối rối lắm; sắc mặt người đổi đi; các quan đại thần đều bỡ ngỡ.
10. Bà thái hậu, vì cớ lời của vua và các quan đại thần đã nói, bèn vào trong phòng tiệc, cất tiếng nói rằng: Hỡi vua, chúc vua sống đời đời! Xin vua chớ để tư tưởng bối rối, chớ đổi sắc mặt đi! 11. Trong nước vua có một người, linh của các thần thánh ở trong nó. Về đời vua cha, người ta thấy trong nó có ánh sáng, sự thông minh, khôn ngoan, như sự khôn ngoan của các vì thần. Vậy nên vua Nê-bu-cát-nết-sa, cha vua, chính cha vua, đã lập người lên làm đầu các đồng bóng, thuật sĩ, người Canh-đê và thầy bói, 12. bởi vì Đa-ni-ên mà vua đã đặt tên là Bên-tơ-xát-sa, trong người có linh tánh tốt lành, có sự thông biết và khôn sáng để giải được những điềm chiêm bao, cắt nghĩa được những câu kín nhiệm, và làm cho những sự hồ nghi tan chảy. Vậy bây giờ hãy sai gọi Đa-ni-ên, và người sẽ giải nghĩa cho.
13. Bấy giờ Đa-ni-ên được đem đến trước mặt vua. Đoạn, vua cất tiếng nói cùng Đa-ni-ên rằng: Ngươi có phải là Đa-ni-ên, một trong các con cái phu tù Giu-đa, mà vua cha ta đã điệu từ Giu-đa về chăng? 14. Ta đã nghe nói về ngươi rằng linh của các thần ở trong ngươi, và người ta đã thấy trong ngươi có ánh sáng, sự thông minh, và khôn ngoan lạ thường. 15. Bây giờ những bác sĩ và thuật sĩ đã được đem đến trước mặt ta để đọc những chữ nầy và giải nghĩa cho ta; nhưng họ không giải nghĩa được. 16. Ta nghe nói rằng ngươi có thể giải nghĩa và làm cho những sự hồ nghi tan chảy. Vậy nếu ngươi đọc được chữ nầy và giải nghĩa cho ta, thì sẽ được mặc màu tía, sẽ mang vòng vàng nơi cổ, và dự chức thứ ba trong việc chánh trị nhà nước.
17. Bấy giờ Đa-ni-ên cất tiếng và nói trước mặt vua rằng: Vua hãy giữ lại của ban thưởng, và lễ vật vua hãy ban cho kẻ khác! Dầu vậy, tôi sẽ đọc chữ viết đó và giải nghĩa cho vua. 18. Hỡi vua, Đức Chúa Trời Rất Cao đã ban ngôi vua và quyền thế lớn, sự tôn vinh và uy nghiêm cho cha vua là Nê-bu-cát-nết-sa. 19. Vì cớ Ngài đã ban cho người quyền to, thì hết thảy các dân, các nước, các thứ tiếng đều run rẩy trước mặt người, và sợ hãi người. Người muốn giết ai thì giết, và muốn để ai sống thì để. Người nâng ai cao lên hay hạ ai thấp xuống thì tùy ý người. 20. Nhưng vì lòng người tự cao, và tánh người cứng cỏi, làm một cách kiêu ngạo, nên người bị truất mất ngôi vua và lột hết sự vinh hiển. 21. Người bị đuổi khỏi giữa các con trai loài người; lòng người trở nên giống như lòng súc vật, và chỗ ở người thì cùng với những lừa rừng. Người bị nuôi bằng cỏ như bò, và thân người bị nhuần thấm sương móc trên trời, cho đến khi người nhận biết rằng Đức Chúa Trời Rất Cao cai trị trong nước loài người, và Ngài muốn lập ai lên đó tùy ý.
22. Hỡi vua Bên-xát-sa, con của người, vua cũng vậy, dầu vua đã biết hết các việc ấy, mà lòng vua cũng không chịu nhún nhường chút nào; 23. nhưng vua đã lên mình nghịch cũng Chúa trên trời, mà khiến đem đến trước vua những khí mạnh của nhà Ngài, và dùng mà uống rượu, cùng với các quan đại thần, các hoàng hậu và cung phi vua. Vua cũng đã tôn vinh thần bằng bạc, bằng vàng, bằng đồng, bằng sắt, bằng gỗ và bằng đá, là những thần không thấy không nghe không biết gì; và vua không thờ phượng Đức Chúa Trời là Đấng cầm trong tay Ngài hơi thở và hết thảy các đường lối của vua. 24. Vậy nên từ nơi Ngài đã sai phần bàn tay nầy đến, và chữ đó đã vạch ra. 25. Những chữ đã vạch ra như sau nầy: Mê-nê, Mê-nê, Tê-ken, U-phác-sin.
26. Nầy là nghĩa những chữ đó: Mê-nê là: Đức Chúa Trời đã đếm nước vua và khiến nó đến cuối cùng. 27. Tê-ken là: Vua đã bị cân trên cái cân, và thấy là kém thiếu. 28. Phê-rết là: Nước vua bị chia ra, được ban cho người Mê-đi và người Phe-rơ-sơ. 29. Tức thì, theo lịnh truyền của vua Bên-xát-sa, người ta mặc màu tía cho Đa-ni-ên; đeo vào cổ người một vòng vàng, và rao ra rằng người được dự chức thứ ba trong việc chánh trị nhà nước.
30. Ngay đêm đó, vua người Canh-đê là Bên-xát-sa bị giết. 31. Rồi Đa-ri-út là người Mê-đi được nước, bấy giờ tuổi người độ sáu mươi hai.
Bản Dịch 2011
Ðại Tiệc của Vua Bên-sác-xa
1 Vua Bên-sác-xa đãi một đại tiệc cho một ngàn đại thần của ông và uống rượu với một ngàn đại thần ấy. 2 Ðang khi Bên-sác-xa uống rượu và cao hứng, ông truyền lịnh lấy các khí dụng bằng vàng và bằng bạc mà tổ phụ ông, Nê-bu-cát-nê-xa, đã lấy trong Ðền Thờ ở Giê-ru-sa-lem đem đến để vua, các đại thần của ông, các vợ của ông, và các cung phi của ông dùng uống rượu. 3 Vậy người ta đem các khí dụng bằng vàng đã lấy trong Ðền Thờ, nhà của Ðức Chúa Trời ở Giê-ru-sa-lem, đến để vua, các đại thần của ông, các vợ của ông, và các cung phi của ông dùng uống rượu. 4 Trong khi uống rượu, họ ca tụng các thần của họ, đó là các thần tượng làm bằng vàng, bạc, đồng, sắt, gỗ, và đá.
Bàn Tay Viết Trên Tường
5 Ngay chính giờ đó những ngón tay của một bàn tay người xuất hiện, và bàn tay ấy viết chữ trên tường vôi của hoàng cung, đối ngang cột đèn. Nhà vua trông thấy bàn tay ấy khi bàn tay ấy viết. 6 Bấy giờ mặt vua tái mét, tâm trí ông kinh hoàng, hai chân ông bủn rủn, và hai gối ông run cầm cập. 7 Vua lớn tiếng truyền lịnh đem ngay các bốc sư, các chiêm tinh gia, và các thầy bói đến.
Vua nói với các nhà thông thái của Ba-by-lôn, “Người nào đọc được những chữ này và giải thích ý nghĩa của chúng cho ta sẽ được mặc áo choàng màu tía, được đeo vòng vàng vào cổ, và sẽ đứng hàng thứ ba trong việc triều chính của vương quốc.”
8 Tất cả các nhà thông thái đều vào triều kiến, nhưng không ai có thể đọc được những chữ đó và không thể giải thích được ý nghĩa của chúng. 9 Bấy giờ Vua Bên-sác-xa càng thêm sợ hãi; mặt ông tái xanh, và các đại thần của ông đều bối rối.
10 Khi hoàng hậu nghe những lời của vua và các đại thần, bà đi vào phòng tiệc. Hoàng hậu cất tiếng nói, “Hoàng thượng vạn tuế! Xin hoàng thượng đừng để những lo nghĩ làm hoàng thượng bất an, và xin hoàng thượng đừng sợ hãi mà biến sắc. 11 Trong vương quốc của hoàng thượng có một người được Thần của Ðức Chúa Trời Thánh ở cùng. Trong thời tổ phụ của hoàng thượng, người ấy là một người sáng suốt, thông minh, và khôn ngoan; có thể nói người ấy khôn ngoan như các thần. Vì thế Vua Nê-bu-cát-nê-xa tổ phụ hoàng thượng đã lập người ấy làm đầu các pháp sư, các bốc sư, các chiêm tinh gia, và các phù thủy. Quả thật tiên vương của hoàng thượng đã làm điều ấy. 12 Người ta đã tìm thấy nơi người ấy một thần trí phi phàm, trí thức, thông minh, khả năng giải mộng, giải đáp những điều huyền bí, tháo gỡ các vấn đề rắc rối khó khăn; người đó chính là Ða-ni-ên mà tiên vương đã đặt tên là Bên-tê-sác-xa. Bây giờ xin hoàng thượng cho triệu Ða-ni-ên vào để ông ấy giải nghĩa những chữ ấy cho hoàng thượng.”
Ý Nghĩa Những Chữ Trên Tường
13 Vậy người ta đem Ða-ni-ên đến ra mắt vua. Vua phán hỏi Ða-ni-ên, “Ngươi có phải là Ða-ni-ên, một trong những kẻ bị lưu đày từ Giu-đa mà tiên vương ta đã mang từ Giu-đa về không? 14 Ta có nghe rằng ngươi được Thần của Ðức Chúa Trời ở cùng, và ngươi là người sáng suốt, thông minh, và khôn ngoan xuất chúng. 15 Các nhà thông thái và các bốc sư đã được đem đến đây để đọc và giải nghĩa những chữ này cho ta, nhưng họ không giải nghĩa được. 16 Ta nghe nói rằng ngươi có thể giải nghĩa những điều huyền bí và tháo gỡ các vấn đề rắc rối khó khăn. Bây giờ nếu ngươi có thể đọc được những chữ này và giải thích ý nghĩa những chữ ấy cho ta, ngươi sẽ được mặc áo choàng màu tía, được đeo vòng vàng vào cổ, và sẽ đứng hàng thứ ba trong việc triều chính của vương quốc.”
17 Bấy giờ Ða-ni-ên trả lời trước mặt vua, “Xin hoàng thượng giữ các món quà ấy lại cho mình, và xin ban các phần thưởng ấy cho người khác. Dầu vậy hạ thần sẽ đọc những chữ ấy cho hoàng thượng và giải thích ý nghĩa của chúng cho hoàng thượng. 18 Tâu hoàng thượng: Ðức Chúa Trời Tối Cao đã ban cho Nê-bu-cát-nê-xa tổ phụ của hoàng thượng vương quốc, quyền bính, vinh hiển, và tôn trọng. 19 Vì quyền lực lớn lao Ngài đã ban cho người nên mọi dân, các nước, và các ngữ tộc đều run rẩy và sợ hãi trước mặt người. Người muốn ai chết, kẻ ấy phải chết; người muốn để ai sống, kẻ ấy được sống; người muốn cho ai thăng chức, kẻ ấy được thăng chức; người muốn cất chức ai, kẻ ấy bị cất chức. 20 Nhưng khi lòng người trở nên tự cao tự đại, và trí người trở nên cứng cỏi vì kiêu căng, người đã bị truất khỏi ngôi vua và bị tước hết vinh hiển. 21 Người đã bị đuổi khỏi xã hội loài người; lòng dạ người đã bị biến ra lòng dạ của loài thú; người đã phải sống chung lộn với các lừa hoang. Người ta đã cho người ăn cỏ như bò; thân thể người phải đẫm ướt sương trời cho đến khi người nhận biết rằng Ðức Chúa Trời Tối Cao cầm quyền tể trị trên các vương quốc loài người, và Ngài lập ai lên cầm quyền tùy ý Ngài muốn. 22 Nhưng hoàng thượng, Bên-sác-xa, con cháu của người, dù rằng hoàng thượng đã biết rõ mọi điều ấy, hoàng thượng vẫn không hạ mình. 23 Ngược lại hoàng thượng đã lên mình kiêu ngạo và dám chống cả Chúa trên trời. Hoàng thượng đã cho đem các ly chén trong nhà của Ðức Chúa Trời đến trước mặt hoàng thượng để hoàng thượng, các đại thần của hoàng thượng, các vợ của hoàng thượng, và các cung phi của hoàng thượng dùng uống rượu. Hoàng thượng ca ngợi các thần tượng làm bằng bạc và vàng, đồng và sắt, gỗ và đá, là các thần tượng không thấy, không nghe, và không biết; còn Ðức Chúa Trời, Ðấng nắm trong tay hơi thở của hoàng thượng và mọi đường lối của hoàng thượng, hoàng thượng lại không tôn vinh Ngài. 24 Vì thế Ngài đã sai bàn tay ấy viết ra những chữ này. 25 Ðây là những chữ đã được viết, ‘Mê-nê, Mê-nê, Tê-kên, Pạc-sin.’ 26 Ðây là ý nghĩa những chữ ấy: ‘Mê-nê’ nghĩa là ‘bị đếm.’ Ðức Chúa Trời đã đếm các ngày của triều đại hoàng thượng và quyết định nó phải chấm dứt. 27 ‘Tê-kên’ nghĩa là ‘cân.’ Hoàng thượng được đem đặt trên một cái cân để cân và phía bên hoàng thượng bị thiếu. 28 ‘Pạc-sin’ nghĩa là ‘bị chia ra.’ Vương quốc của hoàng thượng sẽ bị chia ra và được ban cho người Mê-đi và người Ba-tư.”
29 Bấy giờ Bên-sác-xa truyền lịnh cho người ta mặc áo choàng màu tía cho Đa-ni-ên, đeo vòng vàng vào cổ ông, và rao báo cho mọi người biết rằng ông đứng hàng thứ ba trong việc triều chính của vương quốc. 30 Chính trong đêm đó, Bên-sác-xa vua người Canh-đê bị giết. 31 Ða-ri-út người Mê-đi lên ngôi thế vị lúc sáu mươi hai tuổi.
Tài Liệu
- Kinh Thánh - Bản Dịch 1925 - Thánh Kinh Hội Anh Quốc và Hải Ngoại
- Kinh Thánh - Bản Dịch 2011 - Mục sư Đặng Ngọc Báu
- Kinh Thánh - Bản Dịch Việt Ngữ - Thư Viện Tin Lành
- Kinh Thánh - Bản Dịch Đại Chúng - Thư Viện Tin Lành
- Kinh Thánh - Bản Dịch Ngữ Căn - Thư Viện Tin Lành