Đa-ni-ên: Chương 2
Mục lục
Bản Dịch Việt Ngữ
1. Vào năm thứ hai của triều đại Nê-bu-cát-nết-sa, Nê-bu-cát-nết-sa đã có những giấc mơ khiến tâm trí của vua bị bối rối, vua không ngủ được. 2. Vua đã triệu tập các thuật sĩ, các chiêm tinh, các phù thủy và những người Canh-đê đến để kể lại những giấc mơ cho vua. Vì vậy, họ đã đến và đứng trước mặt vua. 3. Vua nói với họ: Ta có một giấc mơ và tâm trí của ta bị bối rối vì muốn hiểu giấc mơ.
4. Những người Canh-đê đã tâu với vua bằng tiếng A-ram rằng: Bệ hạ vạn tuế! Xin bệ hạ hãy thuật lại giấc mơ cho những đầy tớ của bệ hạ, rồi chúng tôi sẽ công bố lời giải thích.
5. Vua trả lời và nói với những người Canh-đê: Quyết định của ta là chắc chắn: Nếu các ngươi không nói cho ta biết về giấc mơ và lời giải thích của nó, thì các ngươi sẽ bị phân thây, nhà của các ngươi sẽ thành một đống phân. 6. Nhưng nếu các ngươi nói cho ta về giấc mơ cùng lời giải thích của nó thì ta sẽ ban cho các ngươi những quà tặng, phần thưởng và sự cao trọng. Vì vậy hãy nói cho ta biết giấc mơ và lời giải thích của nó.
7. Họ tâu lại rằng: Xin bệ hạ hãy thuật lại giấc mơ cho những đầy tớ của bệ hạ, rồi chúng tôi sẽ công bố lời giải thích.
8. Vua đáp: Ta biết chắc rằng các ngươi đang tìm cách kéo dài thời gian, bởi vì các ngươi biết quyết định của ta là chắc chắn. 9. Nếu các ngươi không nói cho ta biết về giấc mơ thì chỉ có một án lệnh dành cho các ngươi mà thôi, bởi vì các ngươi đã đồng ý với nhau đem những lời giả dối bại hoại nói với ta cho đến khi tình thế thay đổi. Vì vậy, hãy nói cho ta về giấc mơ để ta biết rằng các ngươi có thể công bố cho ta lời giải thích của nó.
10. Những người Canh-đê đáp lời vua và tâu rằng: Không một người nào trên thế gian nầy có thể nói cho bệ hạ về vấn đề này, bởi vì xưa nay chưa hề có vua, chúa, hay lãnh tụ nào đòi một thuật sĩ, chiêm tinh, hay người Canh-đê một điều như vậy bao giờ. 11. Việc bệ hạ đòi hỏi thật là khó, không ai có thể thuật cho bệ hạ được ngoại trừ các thần không ở chung với loài xác thịt.
12. Điều này khiến vua tức giận, nổi trận lôi đình, đã ra lệnh giết tất cả những nhà thông thái của Ba-by-lôn. 13. Lệnh được ban ra, người ta bắt đầu giết những nhà thông thái; họ tìm Đa-ni-ên và các bạn của ông để giết. 14. Lúc đó, Đa-ni-ên đã khôn ngoan và khéo léo đối đáp với A-ri-ốc, quan chỉ huy vệ quân của vua, là người đang thi hành lệnh giết những nhà thông thái của Ba-by-lôn. 15. Đa-ni-ên hỏi A-ri-ốc, quan chỉ huy vệ quân của vua: Tại sao sắc lệnh này của vua lại khẩn cấp như vậy? A-ri-ốc nói cho Đa-ni-ên biết rõ vấn đề. 16. Vì vậy, Đa-ni-ên đã vào xin vua cho ông thêm thời gian để ông có thể thuật lại và giải thích điều đó cho vua.
17. Sau đó Đa-ni-ên trở về nhà của ông và nói rõ vấn đề cho các bạn của mình là Ha-na-nia, Mi-sa-ên và A-xa-ria, 18. để họ cầu xin ơn thương xót của Đức Chúa Trời ở trên trời về huyền nhiệm nầy - để Đa-ni-ên và các bạn không bị tiêu diệt chung với những nhà thông thái khác của Ba-by-lôn.
19. Sau đó, huyền nhiệm đã được bày tỏ cho Đa-ni-ên trong một khải tượng vào ban đêm. Đa-ni-ên chúc tôn Đức Chúa Trời trên trời. 20. Đa-ni-ên nói:
Tôn ngợi danh Đức Chúa Trời đời đời vô cùng bởi vì mọi sự khôn ngoan và quyền năng đều thuộc về Ngài. 21. Chính Ngài thay đổi thì giờ và mùa, Ngài phế bỏ các vua và gây dựng các vua. Ngài ban sự khôn ngoan cho người khôn ngoan, và tri thức cho người hiểu biết. 22. Ngài bày tỏ những huyền nhiệm sâu kín, Ngài biết những điều trong bóng tối, và ánh sáng ở với Ngài. 23. Ngài là Đức Chúa Trời của tổ phụ con! Con cảm tạ và tôn ngợi Ngài - Đấng đã ban sự khôn ngoan và năng lực cho con. Bây giờ, Ngài đã tỏ cho con biết điều chúng con cầu xin Ngài, bởi vì Ngài đã tỏ cho chúng con biết vấn nạn của vua.
24. Vì vậy, Đa-ni-ên đã đến gặp A-ri-ốc, là người vua đã chỉ định tiêu diệt những nhà thông thái của Ba-by-lôn; ông đã đến và nói với người như sau: Đừng diệt những nhà thông thái của Ba-by-lôn! Hãy đưa tôi đến gặp vua! Tôi sẽ kể và giải thích cho nhà vua.
25. Sau đó A-ri-ốc vội vàng đưa Đa-ni-ên vào chầu vua và tâu với vua: Hạ thần đã tìm được một người trong những người lưu đày từ Giu-đa, là người có thể giải thích cho bệ hạ.
26. Vua hỏi Đa-ni-ên, có tên là Bên-tơ-xát-sa: Ngươi có thể tỏ cho ta biết giấc mơ mà ta đã thấy cùng với lời giải thích về nó hay không?
27. Đa-ni-ên đến trước vua và trả lời:
Về huyền nhiệm mà vua đã yêu cầu, không có một nhà thông thái, một chiêm tinh, một thuật sĩ, hay một pháp sư nào có thể bày tỏ cho vua. 28. Tuy nhiên, có một Đức Chúa Trời ở trên trời, là Đấng bày tỏ những huyền nhiệm, và Ngài đã tỏ cho Vua Nê-bu-cát-nết-sa biết những gì sẽ xảy đến trong những thời đại về sau. Đây là giấc mơ của vua và những khải tượng trong tâm trí của vua khi vua nằm trên giường:
29. Tâu vua! Trong khi vua nằm trên giường, suy nghĩ của vua hướng về những việc sẽ xảy ra thì Đấng bày tỏ những huyền nhiệm đã cho vua biết điều gì sẽ xảy ra. 30. Về phần tôi, không phải tôi khôn ngoan hơn người đang sống nào khác, nhưng huyền nhiệm đã được bày tỏ cho tôi không có mục đích gì khác hơn là để giải thích cho vua, để vua có thể biết về Đấng đã bày tỏ những ý tưởng trong lòng của vua.
31. Tâu đức vua! Vua đang nhìn, và kìa, có một pho tượng rất lớn. Pho tượng vĩ đại, tráng lệ và tuyệt hảo đó đứng sừng sững trước mặt vua, hình dạng thật kinh khiếp. 32. Đầu pho tượng đó bằng vàng ròng; ngực và những cánh tay bằng bạc; bụng và đùi bằng đồng; 33. chân bằng sắt và bàn chân thì một phần bằng sắt một phần bằng đất sét. 34. Khi vua còn đang nhìn, có một tảng đá chẳng phải bởi bàn tay loài người đục ra, đập vào bàn chân bằng sắt và đất sét của pho tượng, khiến chúng vỡ tan tành. 35. Và rồi sắt, đất sét, đồng, bạc và vàng đều vỡ vụn cùng một lúc, và trở nên giống như trấu trên các sân đập lúa vào mùa hè, rồi gió đã cuốn chúng đi không để lại một dấu vết nào. Nhưng vầng đá đã đập vào pho tượng thì trở nên một hòn núi vĩ đại, phủ đầy cả trái đất.
36. Đó là giấc mơ. Bây giờ, chúng tôi sẽ nói cho vua ý nghĩa của nó.
37. Tâu đức vua! Ngài là vua của các vua bởi vì Đức Chúa Trời ở trên trời đã ban cho vua vương quốc, quyền uy, sức mạnh và vinh quang. 38. Ngài đã ban vào tay vua những dòng dõi của loài người, thú đồng và chim trời, bất kể ở nơi nào; Ngài cũng lập vua cai trị trên tất cả, cho nên vua là cái đầu bằng vàng.
39. Nhưng sau vua, sẽ xuất hiện một vương quốc khác, kém hơn vương quốc của vua; rồi một vương quốc thứ ba, là vương quốc bằng đồng, sẽ thống trị khắp cả đất. 40. Vương quốc thứ tư, mạnh như sắt, vì sắt đập nát và phá tan tành mọi vật; và như sắt đập nát và phá tan tành mọi vật thế nào, thì vương quốc đó cũng đập nát và phá tan tành những nước khác cũng như vậy. 41. Như vua đã thấy, bàn chân và ngón chân, một phần bằng đất sét một phần bằng sắt, đó là một vương quốc bị phân chia, nhưng trong vương quốc đó sẽ có một phần có sức mạnh của sắt, như vua đã thấy sắt trộn với đất sét. 42. Những ngón chân một phần bằng sắt một phần đất sét cho nên một phần vương quốc đó mạnh, một phần khác thì dễ vỡ. 43. Như vua đã thấy sắt trộn với đất sét, các dân tộc trong vương quốc cũng pha trộn nhau trong dòng giống của loài người, nhưng không gắn bó với nhau được, như sắt không thể kết hợp với đất sét.
44. Trong đời những vua nầy, Đức Chúa Trời ở trên trời sẽ lập một vương quốc không bao giờ bị tiêu diệt, vương quốc đó sẽ không bao giờ thuộc vào một dân tộc khác. Vương quốc đó sẽ đập tan và tiêu diệt tất cả các vương quốc khác, còn chính nó sẽ tồn tại đời đời. 45. Như vua đã thấy, hòn đá đục ra từ núi không phải bởi bàn tay loài người, đã đập vỡ sắt, đồng, đất sét, bạc và vàng. Đức Chúa Trời vĩ đại đã cho vua biết việc gì sẽ đến. Giấc mơ nầy là thật và lời giải thích trên là chắc chắn.
46. Sau đó, Vua Nê-bu-cát-nết-sa sấp mặt xuống trước Đa-ni-ên rồi truyền đem lễ vật và trầm hương dâng cho ông. 47. Vua nói với Đa-ni-ên: Thật vậy, Đức Chúa Trời của các ngươi là Đức Chúa Trời của các thần, là Chúa của các vua, là Đấng mặc khải những huyền nhiệm, để ngươi có thể bày tỏ huyền nhiệm nầy.
48. Sau đó, vua thăng chức cho Đa-ni-ên, ban cho ông nhiều tặng phẩm quý giá. Vua lập ông cai trị toàn tỉnh Ba-by-lôn, làm lãnh đạo điều hành tất cả những nhà thông thái tại Ba-by-lôn.
49. Đa-ni-ên thỉnh cầu nhà vua để ông bổ nhiệm Sa-đơ-rắc, Mê-sác và A-bết-nê-gô trông coi việc điều hành tỉnh Ba-by-lôn; còn Đa-ni-ên thì phục vụ tại triều đình.
Bản Dịch Đại Chúng
Vào năm thứ hai của triều đại Nê-bu-cát-nết-sa, Nê-bu-cát-nết-sa đã có những giấc mơ khiến tâm trí của vua bị bối rối, vua không ngủ được. Vua đã triệu tập các thuật sĩ, các chiêm tinh, các phù thủy và những người Canh-đê đến để kể lại những giấc mơ cho vua. Vì vậy, họ đã đến và đứng trước mặt vua. Vua nói với họ:
Ta có một giấc mơ và tâm trí của ta bị bối rối vì muốn hiểu giấc mơ.
Những người Canh-đê đã tâu với vua bằng tiếng A-ram rằng:
Bệ hạ vạn tuế! Xin bệ hạ hãy thuật lại giấc mơ cho những đầy tớ của bệ hạ, rồi chúng tôi sẽ công bố lời giải thích.
Vua trả lời và nói với những người Canh-đê:
Quyết định của ta là chắc chắn: Nếu các ngươi không nói cho ta biết về giấc mơ và lời giải thích của nó, thì các ngươi sẽ bị phân thây, nhà của các ngươi sẽ thành một đống phân. Nhưng nếu các ngươi nói cho ta về giấc mơ cùng lời giải thích của nó thì ta sẽ ban cho các ngươi những quà tặng, phần thưởng và sự cao trọng. Vì vậy hãy nói cho ta biết giấc mơ và lời giải thích của nó.
Họ tâu lại rằng:
Xin bệ hạ hãy thuật lại giấc mơ cho những đầy tớ của bệ hạ, rồi chúng tôi sẽ công bố lời giải thích.
Vua đáp:
Ta biết chắc rằng các ngươi đang tìm cách kéo dài thời gian, bởi vì các ngươi biết quyết định của ta là chắc chắn. Nếu các ngươi không nói cho ta biết về giấc mơ thì chỉ có một án lệnh dành cho các ngươi mà thôi, bởi vì các ngươi đã đồng ý với nhau đem những lời giả dối bại hoại nói với ta cho đến khi tình thế thay đổi. Vì vậy, hãy nói cho ta về giấc mơ để ta biết rằng các ngươi có thể công bố cho ta lời giải thích của nó.
Những người Canh-đê đáp lời vua và tâu rằng:
Không một người nào trên thế gian nầy có thể nói cho bệ hạ về vấn đề này, bởi vì xưa nay chưa hề có vua, chúa, hay lãnh tụ nào đòi một thuật sĩ, chiêm tinh, hay người Canh-đê một điều như vậy bao giờ. Việc bệ hạ đòi hỏi thật là khó, không ai có thể thuật cho bệ hạ được ngoại trừ các thần không ở chung với loài xác thịt.
Điều này khiến vua tức giận, nổi trận lôi đình, đã ra lệnh giết tất cả những nhà thông thái của Ba-by-lôn. Lệnh được ban ra, người ta bắt đầu giết những nhà thông thái; họ tìm Đa-ni-ên và các bạn của ông để giết. Lúc đó, Đa-ni-ên đã khôn ngoan và khéo léo đối đáp với A-ri-ốc, quan chỉ huy vệ quân của vua, là người đang thi hành lệnh giết những nhà thông thái của Ba-by-lôn. Đa-ni-ên hỏi A-ri-ốc, quan chỉ huy vệ quân của vua:
Tại sao sắc lệnh này của vua lại khẩn cấp như vậy?
A-ri-ốc nói cho Đa-ni-ên biết rõ vấn đề. Vì vậy, Đa-ni-ên đã vào xin vua cho ông thêm thời gian để ông có thể thuật lại và giải thích điều đó cho vua.
Sau đó Đa-ni-ên trở về nhà của ông và nói rõ vấn đề cho các bạn của mình là Ha-na-nia, Mi-sa-ên và A-xa-ria, để họ cầu xin ơn thương xót của Đức Chúa Trời ở trên trời về huyền nhiệm nầy - để Đa-ni-ên và các bạn không bị tiêu diệt chung với những nhà thông thái khác của Ba-by-lôn.
Sau đó, huyền nhiệm đã được bày tỏ cho Đa-ni-ên trong một khải tượng vào ban đêm. Đa-ni-ên chúc tôn Đức Chúa Trời trên trời. Đa-ni-ên nói:
Tôn ngợi danh Đức Chúa Trời đời đời vô cùng bởi vì mọi sự khôn ngoan và quyền năng đều thuộc về Ngài. Chính Ngài thay đổi thì giờ và mùa, Ngài phế bỏ các vua và gây dựng các vua. Ngài ban sự khôn ngoan cho người khôn ngoan, và tri thức cho người hiểu biết. Ngài bày tỏ những huyền nhiệm sâu kín, Ngài biết những điều trong bóng tối, và ánh sáng ở với Ngài. Ngài là Đức Chúa Trời của tổ phụ con! Con cảm tạ và tôn ngợi Ngài - Đấng đã ban sự khôn ngoan và năng lực cho con. Bây giờ, Ngài đã tỏ cho con biết điều chúng con cầu xin Ngài, bởi vì Ngài đã tỏ cho chúng con biết vấn nạn của vua.
Vì vậy, Đa-ni-ên đã đến gặp A-ri-ốc, là người vua đã chỉ định tiêu diệt những nhà thông thái của Ba-by-lôn; ông đã đến và nói với người như sau:
Đừng diệt những nhà thông thái của Ba-by-lôn! Hãy đưa tôi đến gặp vua! Tôi sẽ kể và giải thích cho nhà vua.
Sau đó A-ri-ốc vội vàng đưa Đa-ni-ên vào chầu vua và tâu với vua:
Hạ thần đã tìm được một người trong những người lưu đày từ Giu-đa, là người có thể giải thích cho bệ hạ.
Vua hỏi Đa-ni-ên, có tên là Bên-tơ-xát-sa:
Ngươi có thể tỏ cho ta biết giấc mơ mà ta đã thấy cùng với lời giải thích về nó hay không?
Đa-ni-ên đến trước vua và trả lời:
Về huyền nhiệm mà vua đã yêu cầu, không có một nhà thông thái, một chiêm tinh, một thuật sĩ, hay một pháp sư nào có thể bày tỏ cho vua. Tuy nhiên, có một Đức Chúa Trời ở trên trời, là Đấng bày tỏ những huyền nhiệm, và Ngài đã tỏ cho Vua Nê-bu-cát-nết-sa biết những gì sẽ xảy đến trong những thời đại về sau. Đây là giấc mơ của vua và những khải tượng trong tâm trí của vua khi vua nằm trên giường:
Tâu vua! Trong khi vua nằm trên giường, suy nghĩ của vua hướng về những việc sẽ xảy ra thì Đấng bày tỏ những huyền nhiệm đã cho vua biết điều gì sẽ xảy ra. Về phần tôi, không phải tôi khôn ngoan hơn người đang sống nào khác, nhưng huyền nhiệm đã được bày tỏ cho tôi không có mục đích gì khác hơn là để giải thích cho vua, để vua có thể biết về Đấng đã bày tỏ những ý tưởng trong lòng của vua.
Tâu đức vua! Vua đang nhìn, và kìa, có một pho tượng rất lớn. Pho tượng vĩ đại, tráng lệ và tuyệt hảo đó đứng sừng sững trước mặt vua, hình dạng thật kinh khiếp. Đầu pho tượng đó bằng vàng ròng; ngực và những cánh tay bằng bạc; bụng và đùi bằng đồng; chân bằng sắt và bàn chân thì một phần bằng sắt một phần bằng đất sét. Khi vua còn đang nhìn, có một tảng đá chẳng phải bởi bàn tay loài người đục ra, đập vào bàn chân bằng sắt và đất sét của pho tượng, khiến chúng vỡ tan tành. Và rồi sắt, đất sét, đồng, bạc và vàng đều vỡ vụn cùng một lúc, và trở nên giống như trấu trên các sân đập lúa vào mùa hè, rồi gió đã cuốn chúng đi không để lại một dấu vết nào. Nhưng vầng đá đã đập vào pho tượng thì trở nên một hòn núi vĩ đại, phủ đầy cả trái đất.
Đó là giấc mơ. Bây giờ, chúng tôi sẽ nói cho vua ý nghĩa của nó.
Tâu đức vua! Ngài là vua của các vua bởi vì Đức Chúa Trời ở trên trời đã ban cho vua vương quốc, quyền uy, sức mạnh và vinh quang. Ngài đã ban vào tay vua những dòng dõi của loài người, thú đồng và chim trời, bất kể ở nơi nào; Ngài cũng lập vua cai trị trên tất cả, cho nên vua là cái đầu bằng vàng.
Nhưng sau vua, sẽ xuất hiện một vương quốc khác, kém hơn vương quốc của vua; rồi một vương quốc thứ ba, là vương quốc bằng đồng, sẽ thống trị khắp cả đất. Vương quốc thứ tư, mạnh như sắt, vì sắt đập nát và phá tan tành mọi vật; và như sắt đập nát và phá tan tành mọi vật thế nào, thì vương quốc đó cũng đập nát và phá tan tành những nước khác cũng như vậy. Như vua đã thấy, bàn chân và ngón chân, một phần bằng đất sét một phần bằng sắt, đó là một vương quốc bị phân chia, nhưng trong vương quốc đó sẽ có một phần có sức mạnh của sắt, như vua đã thấy sắt trộn với đất sét. Những ngón chân một phần bằng sắt một phần đất sét cho nên một phần vương quốc đó mạnh, một phần khác thì dễ vỡ. Như vua đã thấy sắt trộn với đất sét, các dân tộc trong vương quốc cũng pha trộn nhau trong dòng giống của loài người, nhưng không gắn bó với nhau được, như sắt không thể kết hợp với đất sét.
Trong đời những vua nầy, Đức Chúa Trời ở trên trời sẽ lập một vương quốc không bao giờ bị tiêu diệt, vương quốc đó sẽ không bao giờ thuộc vào một dân tộc khác. Vương quốc đó sẽ đập tan và tiêu diệt tất cả các vương quốc khác, còn chính nó sẽ tồn tại đời đời. Như vua đã thấy, hòn đá đục ra từ núi không phải bởi bàn tay loài người, đã đập vỡ sắt, đồng, đất sét, bạc và vàng. Đức Chúa Trời vĩ đại đã cho vua biết việc gì sẽ đến. Giấc mơ nầy là thật và lời giải thích trên là chắc chắn.
Sau đó, Vua Nê-bu-cát-nết-sa sấp mặt xuống trước Đa-ni-ên rồi truyền đem lễ vật và trầm hương dâng cho ông. Vua nói với Đa-ni-ên:
Thật vậy, Đức Chúa Trời của các ngươi là Đức Chúa Trời của các thần, là Chúa của các vua, là Đấng mặc khải những huyền nhiệm, để ngươi có thể bày tỏ huyền nhiệm nầy.
Sau đó, vua thăng chức cho Đa-ni-ên, ban cho ông nhiều tặng phẩm quý giá. Vua lập ông cai trị toàn tỉnh Ba-by-lôn, làm lãnh đạo điều hành tất cả những nhà thông thái tại Ba-by-lôn.
Đa-ni-ên thỉnh cầu nhà vua để ông bổ nhiệm Sa-đơ-rắc, Mê-sác và A-bết-nê-gô trông coi việc điều hành tỉnh Ba-by-lôn; còn Đa-ni-ên thì phục vụ tại triều đình.
Bản Dịch Ngữ Căn
1. Vào năm thứ hai của triều đại Nê-bu-cát-nết-sa, Nê-bu-cát-nết-sa đã có những giấc mơ khiến tâm trí của vua bị bối rối, giấc ngủ lìa khỏi vua. 2. Vua đã triệu tập các thuật sĩ, các chiêm tinh, các phù thủy và những người Canh-đê đến để kể lại những giấc mơ cho vua. Vì vậy, họ đã đến và đứng trước mặt vua. 3. Vua nói với họ: Ta có một giấc mơ và tâm trí của ta bị bối rối vì muốn hiểu giấc mơ.
4. Những người Canh-đê đã tâu với vua bằng tiếng A-ram rằng: Bệ hạ vạn tuế! Xin bệ hạ hãy thuật lại giấc mơ cho những đầy tớ của bệ hạ, và rồi chúng tôi sẽ công bố lời giải thích.
5. Vua trả lời và nói với những người Canh-đê: Quyết định của ta là chắc chắn: Nếu các ngươi không nói cho ta biết về giấc mơ và lời giải thích của nó, thì các ngươi sẽ bị xé ra từng mảnh, nhà của các ngươi sẽ thành một đống phân. 6. Nhưng nếu các ngươi nói cho ta về giấc mơ cùng lời giải thích của nó thì ta sẽ ban cho các ngươi những quà tặng, phần thưởng và sự cao trọng. Vì vậy hãy nói cho ta biết giấc mơ và lời giải thích của nó.
7. Họ tâu lại rằng: Xin bệ hạ hãy thuật lại giấc mơ cho những đầy tớ của bệ hạ, rồi chúng tôi sẽ công bố lời giải thích.
8. Vua đáp: Ta biết chắc rằng các ngươi đang tìm cách kéo dài thời gian, bởi vì các ngươi biết quyết định của ta là chắc chắn. 9. Nếu các ngươi không nói cho ta biết giấc mơ thì chỉ có một án lệnh dành cho các ngươi, bởi vì các ngươi đã đồng ý với nhau đem những lời giả dối bại hoại nói với ta cho đến khi tình thế thay đổi. Vì vậy, hãy nói cho ta về giấc mơ để ta biết rằng các ngươi có thể công bố cho ta lời giải thích của nó.
10. Những người Canh-đê đáp lời vua và tâu rằng: Không một người nào trên thế gian nầy có thể nói cho bệ hạ về vấn đề này, bởi vì xưa nay chưa hề có vua, chúa, hay lãnh tụ nào đòi một thuật sĩ, chiêm tinh, hay người Canh-đê một điều như vậy bao giờ. 11. Việc bệ hạ đòi hỏi thật là khó, không ai có thể thuật cho bệ hạ được ngoại trừ các thần không ở chung với loài xác thịt.
12. Điều này khiến vua tức giận, nổi trận lôi đình, đã ra lệnh giết tất cả những nhà thông thái của Ba-by-lôn. 13. Lệnh được ban ra, người ta bắt đầu giết những nhà thông thái; họ tìm Đa-ni-ên và các bạn của ông để giết. 14. Lúc đó, Đa-ni-ên đã khôn ngoan và khéo léo đối đáp với A-ri-ốc, quan chỉ huy vệ quân của vua, là người đang thi hành lệnh giết những nhà thông thái của Ba-by-lôn. 15. Đa-ni-ên hỏi A-ri-ốc, quan chỉ huy vệ quân của vua: Tại sao sắc lệnh này của vua lại khẩn cấp như vậy? A-ri-ốc nói cho Đa-ni-ên biết rõ vấn đề. 16. Vì vậy, Đa-ni-ên đã vào xin vua cho ông thêm thời gian để ông có thể thuật lại và giải thích điều đó cho vua.
17. Sau đó Đa-ni-ên trở về nhà của ông và nói rõ vấn đề cho các bạn của mình là Ha-na-nia, Mi-sa-ên và A-xa-ria, 18. để họ cầu xin ơn thương xót của Đức Chúa Trời ở trên trời về huyền nhiệm nầy, để Đa-ni-ên và các bạn không bị tiêu diệt chung với những nhà thông thái khác của Ba-by-lôn.
19. Sau đó, huyền nhiệm đã được bày tỏ cho Đa-ni-ên trong một khải tượng vào ban đêm. Đa-ni-ên chúc tôn Đức Chúa Trời trên trời. 20. Đa-ni-ên nói:
Tôn ngợi danh Đức Chúa Trời đời đời vô cùng bởi vì mọi sự khôn ngoan và quyền năng đều thuộc về Ngài. 21. Chính Ngài thay đổi thì giờ và mùa, Ngài phế bỏ các vua và gây dựng các vua. Ngài ban sự khôn ngoan cho người khôn ngoan, và tri thức cho người hiểu biết. 22. Ngài bày tỏ những huyền nhiệm sâu kín, Ngài biết những điều trong bóng tối, và ánh sáng ở với Ngài. 23. Ngài là Đức Chúa Trời của tổ phụ con! Con cảm tạ và tôn ngợi Ngài - Đấng đã ban sự khôn ngoan và năng lực cho con. Bây giờ, Ngài đã tỏ cho con biết điều chúng con cầu xin Ngài, bởi vì Ngài đã tỏ cho chúng con biết vấn nạn của vua.
24. Vì vậy, Đa-ni-ên đã đến gặp A-ri-ốc, là người vua đã chỉ định tiêu diệt những nhà thông thái của Ba-by-lôn; ông đã đến và nói với người như sau: Đừng diệt những nhà thông thái của Ba-by-lôn! Hãy đưa tôi đến gặp vua! Tôi sẽ kể và giải thích cho nhà vua.
25. Sau đó A-ri-ốc vội vàng đưa Đa-ni-ên vào chầu vua và tâu với vua: Hạ thần đã tìm được một người trong những người lưu đày từ Giu-đa, là người có thể giải thích cho bệ hạ.
26. Vua hỏi Đa-ni-ên, có tên là Bên-tơ-xát-sa: Ngươi có thể tỏ cho ta biết giấc mơ mà ta đã thấy cùng với lời giải thích về nó không?
27. Đa-ni-ên đến trước vua và trả lời: Về huyền nhiệm mà vua đã yêu cầu, không có một nhà thông thái, một chiêm tinh, một thuật sĩ, hay một pháp sư nào có thể bày tỏ cho vua. 28. Tuy nhiên, có một Đức Chúa Trời ở trên trời, là Đấng bày tỏ những huyền nhiệm, và Ngài đã tỏ cho Vua Nê-bu-cát-nết-sa biết những gì sẽ xảy đến trong những thời đại về sau. Đây là giấc mơ của vua và những khải tượng trong tâm trí của vua khi vua nằm trên giường:
29. Tâu vua! Trong khi vua nằm trên giường, suy nghĩ của vua hướng về những việc sẽ xảy ra thì Đấng bày tỏ những huyền nhiệm đã cho vua biết điều gì sẽ xảy ra. 30. Về phần tôi, không phải tôi khôn ngoan hơn người đang sống nào khác, nhưng huyền nhiệm đã được bày tỏ cho tôi không có điều gì khác hơn là để giải thích cho vua, để vua có thể hiểu biết về Đấng đã bày tỏ những ý tưởng trong lòng của vua.
31. Tâu đức vua! Vua đang nhìn, và kìa, có một pho tượng rất lớn. Pho tượng vĩ đại, tráng lệ và tuyệt hảo đó đứng sừng sững trước mặt vua, hình dạng thật kinh khiếp. 32. Đầu pho tượng đó bằng vàng ròng; ngực và những cánh tay bằng bạc; bụng và đùi bằng đồng; 33. chân bằng sắt và bàn chân thì một phần bằng sắt một phần bằng đất sét. 34. Khi vua còn đang nhìn, có một tảng đá chẳng phải bởi bàn tay loài người đục ra, đập vào bàn chân bằng sắt và đất sét của pho tượng, khiến chúng vỡ tan tành. 35. Và rồi sắt, đất sét, đồng, bạc và vàng đều vỡ vụn cùng một lúc, và trở nên giống như trấu trên các sân đập lúa vào mùa hè, rồi gió đã cuốn chúng đi không để lại một dấu vết nào. Nhưng vầng đá đã đập vào pho tượng thì trở nên một hòn núi vĩ đại, phủ đầy cả trái đất.
36. Đó là giấc mơ. Bây giờ, chúng tôi sẽ nói cho vua ý nghĩa của nó.
37. Tâu đức vua! Ngài là vua của các vua bởi vì Đức Chúa Trời ở trên trời đã ban cho vua vương quốc, quyền uy, sức mạnh và vinh quang. 38. Ngài đã ban vào tay vua con cái của loài người, thú đồng và chim trời, bất kể ở nơi nào; Ngài cũng lập vua cai trị tất cả, cho nên vua là cái đầu bằng vàng.
39. Nhưng sau vua, sẽ xuất hiện một vương quốc khác, kém hơn vương quốc của vua; rồi một vương quốc thứ ba, là vương quốc bằng đồng, sẽ thống trị khắp cả đất. 40. Vương quốc thứ tư, mạnh như sắt, vì sắt đập nát và phá tan tành mọi vật; và như sắt đập nát và phá tan tành mọi vật thế nào, thì vương quốc đó cũng đập nát và phá tan tành những nước khác cũng như vậy. 41. Như vua đã thấy, bàn chân và ngón chân, một phần bằng đất sét một phần bằng sắt, đó là một vương quốc bị phân chia, nhưng trong vương quốc đó sẽ có một phần có sức mạnh của sắt, như vua đã thấy sắt trộn với đất sét. 42. Những ngón chân một phần bằng sắt một phần đất sét cho nên một phần vương quốc đó mạnh, một phần khác dễ vỡ. 43. Như vua đã thấy sắt trộn với đất sét, các dân tộc trong vương quốc cũng pha trộn nhau trong dòng giống của loài người, nhưng không gắn bó với nhau được, như sắt không thể kết hợp với đất sét.
44. Trong đời những vua nầy, Đức Chúa Trời ở trên trời sẽ lập một vương quốc không bao giờ bị tiêu diệt, vương quốc đó sẽ không bao giờ thuộc vào một dân tộc khác. Vương quốc đó sẽ đập tan và tiêu diệt tất cả các vương quốc khác, còn chính nó sẽ tồn tại đời đời. 45. Như vua đã thấy, hòn đá đục ra từ núi không phải bởi bàn tay loài người, đã đập vỡ sắt, đồng, đất sét, bạc và vàng. Đức Chúa Trời vĩ đại đã cho vua biết việc gì sẽ đến. Giấc mơ nầy là thật và lời giải thích trên là chắc chắn.
46. Sau đó, Vua Nê-bu-cát-nết-sa sấp mặt xuống trước Đa-ni-ên rồi truyền đem lễ vật và trầm hương dâng cho ông. 47. Vua nói với Đa-ni-ên: Thật vậy, Đức Chúa Trời của các ngươi là Đức Chúa Trời của các thần, là Chúa của các vua, là Đấng mặc khải những huyền nhiệm, để ngươi có thể bày tỏ huyền nhiệm nầy.
48. Sau đó, vua thăng chức cho Đa-ni-ên, ban cho ông nhiều tặng phẩm quý giá. Vua lập ông cai trị toàn tỉnh Ba-by-lôn, làm lãnh đạo điều hành tất cả những nhà thông thái tại Ba-by-lôn.
49. Đa-ni-ên thỉnh cầu nhà vua để ông bổ nhiệm Sa-đơ-rắc, Mê-sác và A-bết-nê-gô điều hành tỉnh Ba-by-lôn; còn Đa-ni-ên thì phục vụ tại triều đình.
Bản Dịch 1925
1. Trong năm thứ hai đời vua Nê-bu-cát-nết-sa, vua thấy chiêm bao, thì trong lòng bối rối và mất giấc ngủ. 2. Vậy vua truyền đòi các đồng bóng, thuật sĩ, thầy bói, và người Canh-đê để cắt nghĩa chiêm bao cho vua. Họ bèn đến chầu trước mặt vua. 3. Vua nói cùng họ rằng: Ta đã thấy một chiêm bao; và lòng ta bối rối, muốn biết chiêm bao đó. 4. Những người Canh-đê nói cùng vua bằng tiếng A-ram rằng: Tâu vua, chúc vua sống đời đời! Xin thuật chiêm bao cho những kẻ tôi tớ vua, và chúng tôi sẽ giải nghĩa.
5. Vua trả lời cho những người Canh-đê rằng: Sự ấy đã ra khỏi ta. Nếu các ngươi không nói cho ta biết chiêm bao đó thể nào và lời giải nó làm sao, thì các ngươi sẽ bị phân thây, nhà các ngươi sẽ trở nên đống phân. 6. Nhưng nếu các ngươi tỏ chiêm bao và lời giải nó cho ta, thì các ngươi sẽ được lễ vật, phần thưởng, và vinh hiển lớn từ nơi ta. Các ngươi hãy tỏ cho ta chiêm bao đó và lời giải nó thế nào. 7. Họ lại tâu lần thứ hai rằng: Xin vua kể chiêm bao cho những kẻ tôi tớ vua, và chúng tôi sẽ cắt nghĩa. 8. Vua rằng: Ta biết chắc các ngươi tìm cách để hoãn thì giờ, vì các ngươi thấy sự ấy đã ra khỏi ta. 9. Nhưng, nếu các ngươi không tỏ cho ta biết chiêm bao, thì cũng chỉ có một luật cho các ngươi; vì các ngươi đã điều đình với nhau đem những lời giả dối bậy bạ nói cùng ta, cho đến ngày giờ sẽ thay đổi. Vậy, hãy nói chiêm bao cho ta, và ta sẽ biết rằng các ngươi có thể giải nghĩa được.
10. Những người Canh-đê tâu lại cùng vua rằng: Chẳng có người nào trên đất nầy có thể tỏ ra việc của vua; vì chẳng có vua nào, chúa nào, người cai trị nào đem việc như thế hỏi đồng bóng, thuật sĩ, hay người Canh-đê nào. 11. Vì sự vua đòi là hiếm có, và không ai có thể tỏ cho vua được, chỉ có các vì thần không ở với loài xác thịt.
12. Vậy nên vua phát tức mình và giận dữ lắm, bèn truyền mạng lịnh giết chết hết những bác sĩ của Ba-by-lôn. 13. Vậy mạng lịnh đó đã truyền ra; người ta hầu đem giết hết thảy những bác sĩ, lại tìm Đa-ni-ên cùng đồng bạn người để giết. 14. Bấy giờ Đa-ni-ên lấy sự khôn ngoan trí thức mà nói với A-ri-ốc, quan thị vệ của vua, đã đi ra đặng giết những bác sĩ của Ba-by-lôn. 15. Người cất tiếng nói cùng A-ri-ốc, quan thị vệ của vua, rằng: Sao lại có mạng lịnh nghiêm cấp dường ấy ra từ vua? A-ri-ốc bèn kể chuyện cho Đa-ni-ên rõ. 16. Tức thì Đa-ni-ên vào, xin vua cho mình một hạn nữa, hầu có thể giải nghĩa điềm chiêm bao đó cho vua.
17. Đoạn, Đa-ni-ên trở về nhà, và tỏ sự ấy cho các bạn mình là Ha-na-nia, Mi-sa-ên và A-xa-ria. 18. Người xin họ cầu Đức Chúa Trời ở trên trời dủ lòng thương xót họ về sự kín nhiệm nầy, hầu cho Đa-ni-ên và đồng bạn mình khỏi phải chết với những bác sĩ khác của Ba-by-lôn.
19. Vậy sự kín nhiệm được tỏ ra cho Đa-ni-ên trong sự hiện thấy ban đêm; Đa-ni-ên bèn ngợi khen Chúa trên trời. 20. Đoạn Đa-ni-ên cất tiếng nói rằng: Ngợi khen danh Đức Chúa Trời đời đời vô cùng! vì sự khôn ngoan và quyền năng đều thuộc về Ngài. 21. Chính Ngài thay đổi thì giờ và mùa, bỏ và lập các vua; ban sự khôn ngoan cho kẻ khôn ngoan, và sự thông biết cho kẻ tỏ sáng. 22. Chính Ngài tỏ ra những sự sâu xa kín nhiệm; Ngài biết những sự ở trong tối tăm và sự sáng ở với Ngài. 23. Hỡi Đức Chúa Trời của tổ phụ tôi! Tôi cảm ơn và ngợi khen Ngài, vì Ngài đã ban cho tôi sự khôn ngoan và quyền phép, và bây giờ Ngài đã khiến tôi biết điều chúng tôi cầu hỏi Ngài, mà tỏ cho chúng tôi biết việc của vua.
24. Vậy nên Đa-ni-ên đến nhà A-ri-ốc, là người vua đã truyền cho diệt những bác sĩ của Ba-by-lôn; và nói cùng người như vầy: Đừng diệt những bác sĩ của Ba-by-lôn; nhưng hãy đưa tôi vào trước mặt vua, thì tôi sẽ giải nghĩa điềm chiêm bao cho vua. 25. Bấy giờ A-ri-ốc vội vàng dẫn Đa-ni-ên đến trước mặt vua, và tâu cùng vua như vầy: Tôi đã tìm thấy một người trong những con cái Giu-đa bị bắt làm phu tù, người ấy sẽ cho vua biết sự giải nghĩa đó.
26. Vua cất tiếng nói cùng Đa-ni-ên, mà người ta vẫn gọi là Bên-sơ-xát-sa, rằng: Quả thật rằng ngươi có thể tỏ cho ta biết điềm chiêm bao ta đã thấy, và lời giải nó chăng? 27. Đa-ni-ên ở trước mặt vua trả lời rằng: Sự kín nhiệm mà vua đã đòi, thì những bác sĩ, thuật sĩ, đồng bóng, thầy bói đều không có thể tỏ cho vua được. 28. Nhưng có một Đức Chúa Trời ở trên trời tỏ ra những điều kín nhiệm; và đã cho vua Nê-bu-cát-nết-sa biết điều sẽ tới trong những ngày sau rốt. Vậy, chiêm bao của vua và các sự hiện thấy của đầu vua đã thấy trên giường mình là như vầy:
29. Hỡi vua, khi vua nằm trên giường, có những tư tưởng về sự xảy đến sau nầy, thì Đấng hay tỏ sự kín nhiệm đã cho vua biết sự sẽ xảy đến. 30. Về phần tôi, sự kín nhiệm đó đã tỏ ra cho tôi, không phải vì tôi có sự khôn ngoan gì hơn người nào sống; nhưng để được giải nghĩa cho vua hiểu, và cho vua biết những ý tưởng trong lòng mình.
31. Hỡi vua, vua nhìn xem, và nầy, có một pho tượng lớn. Pho tượng đó to lớn và rực rỡ lạ thường; đứng trước mặt vua, và hình dạng dữ tợn. 32. Đầu pho tượng nầy bằng vàng ròng; ngực và cánh tay bằng bạc; bụng và vế bằng đồng; 33. ống chân bằng sắt; và bàn chân thì một phần bằng sắt một phần bằng đất sét. 34. Vua nhìn pho tượng cho đến khi có một hòn đá chẳng phải bởi tay đục ra, đến đập vào bàn chân bằng sắt và đất sét của tượng, và làm cho tan nát. 35. Bấy giờ sắt, đất sét, đồng, bạc, và vàng đều cùng nhau tan nát cả; trở nên như rơm rác bay trên sân đạp lúa mùa hạ, phải gió đùa đi, chẳng tìm nơi nào cho chúng nó; nhưng hòn đã đập vào pho tượng thì hóa ra một hòn núi lớn và đầy khắp đất.
36. Đó là điềm chiêm bao. Bây giờ chúng tôi sẽ giải nghĩa ra trước mặt vua. 37. Hỡi vua, vua là vua các vua, vì Chúa trên trời đã ban nước, quyền, sức mạnh, và sự vinh hiển cho vua. 38. Ngài đã trao trong tay vua những con cái loài người, những thú đồng và chim trời, dầu chúng nó ở nơi nào, Ngài cũng đã làm cho vua được cai trị hết thảy; vậy vua là cái đầu bằng vàng. 39. Nhưng sau vua, sẽ dấy lên một nước khác, kém nước của vua; rồi một nước thứ ba, tức là đồng, sẽ cai quản khắp đất. 40. Lại có một nước thứ tư mạnh như sắt; vì sắt hay đập vỡ và bắt phục mọi vật, thì nước ấy cũng sẽ đập vỡ và nghiền nát như là sắt vậy. 41. Còn như vua đã thấy bàn chân và ngón chân nửa bằng đất sét nửa bằng sắt, ấy là một nước sẽ phải phân chia ra; nhưng trong nước đó sẽ có sức mạnh của sắt, theo như vua đã thấy sắt lộn với đất sét. 42. Những ngón chân nửa sắt nửa đất sét, nước đó cũng nửa mạnh nửa giòn. 43. Vua đã thấy sắt lộn với đất sét, ấy là chúng nó lộn nhau bởi giống loài người; song không dính cùng nhau, cũng như sắt không ăn với đất sét. 44. Trong đời các vua nầy, Chúa trên trời sẽ dựng nên một nước không bao giờ bị hủy diệt, quyền nước ấy không bao giờ để cho một dân tộc khác; song nó sẽ đánh tan và hủy diệt hết các nước trước kia, mà mình thì đứng đời đời; 45. Theo như vua đã xem thấy hòn đá đục ra từ núi, chẳng phải bởi tay, đã đập vỡ sắt, đồng, đất sét, bạc, và vàng. Đức Chúa Trời lớn đã cho vua biết sự sau nầy sẽ đến. Điềm chiêm bao nầy là thật, và lời giải nó là chắc chắn.
46. Bấy giờ vua Nê-bu-cát-nết-sa sấp mặt xuống, lạy Đa-ni-ên, và truyền dâng lễ vật cùng đồ thơm cho người. 47. Đoạn, vua cất tiếng nói cùng Đa-ni-ên rằng: Quả thật, Đức Chúa Trời các ngươi là Đức Chúa Trời của các thần, và là Chúa của các vua; chính Ngài là Đấng tỏ ra những sự kín nhiệm, vì ngươi đã có thể tỏ ra sự kín nhiệm nầy. 48. Vua bèn tôn Đa-ni-ên lên sang trọng và ban cho người nhiều lễ vật trọng. Vua lập người cai trị cả tỉnh Ba-by-lôn, và làm đầu các quan cai những bác sĩ của Ba-by-lôn. 49. Đa-ni-ên cầu xin vua, thì vua lập Sa-đơ-rắc, Mê-sác và A-bết-Nê-gô cùng cai trị tỉnh Ba-by-lôn, còn Đa-ni-ên thì chầu nơi cửa vua.
Bản Dịch 2011
Ðiềm Chiêm Bao của Vua Nê-bu-cát-nê-xa
1 Trong năm thứ nhì của triều đại Nê-bu-cát-nê-xa, Nê-bu-cát-nê-xa nằm mơ và thấy các điềm chiêm bao. Các điềm chiêm bao ấy đã làm cho tâm thần vua rối loạn, và vua bị mất ngủ. 2 Vì thế vua truyền triệu tập các pháp sư, các bốc sư, các phù thủy, và các chiêm tinh gia đến để giải nghĩa điềm chiêm bao cho vua. Vậy những người ấy đến và đứng chầu trước mặt vua. 3 Vua phán với họ, “Ta đã thấy một điềm chiêm bao, và tâm thần ta bối rối vì muốn biết ý nghĩa của điềm chiêm bao ấy.”
4 Các chiêm tinh gia tâu với vua bằng tiếng A-ram, “Tâu hoàng thượng, kính chúc hoàng thượng sống vạn tuế. Xin hoàng thượng kể lại cho chúng thần điềm chiêm bao hoàng thượng đã thấy, chúng thần sẽ giải thích ý nghĩa của nó cho hoàng thượng.”
5 Vua trả lời với các chiêm tinh gia, “Ðây là quyết định của ta: nếu các ngươi không nói cho ta biết trong giấc chiêm bao ta đã thấy gì và giải nghĩa điềm chiêm bao ấy cho ta, ta sẽ phân thây các ngươi ra từng mảnh và nhà các ngươi sẽ thành một đống đổ nát hoang tàn. 6 Còn nếu các ngươi nói cho ta biết ta đã nằm chiêm bao và thấy gì, rồi giải thích ý nghĩa của nó cho ta, thì các ngươi sẽ được ban thưởng các tặng vật, các phần thưởng, và quyền cao chức trọng. Vậy hãy nói cho ta biết ta đã nằm chiêm bao và thấy gì, rồi giải thích ý nghĩa của nó cho ta.”
7 Họ tâu lại với vua, “Xin hoàng thượng nói cho các tôi tớ của hoàng thượng biết hoàng thượng đã thấy gì trong điềm chiêm bao ấy, rồi chúng thần sẽ giải thích ý nghĩa của nó cho hoàng thượng.”
8 Bấy giờ vua nói, “Ta biết các ngươi chỉ muốn kéo dài thời gian thôi, vì các ngươi đã nhận thấy lệnh đã ra khỏi miệng ta rồi. 9 Nếu các ngươi không nói cho ta biết điềm chiêm bao ta đã thấy là gì, thì sẽ chỉ có một lệnh dành cho các ngươi mà thôi. Lâu nay các ngươi đã âm mưu với nhau và dùng những lời dối trá để gạt ta, với hy vọng rằng thời gian sẽ làm cho tình thế thay đổi. Vậy bây giờ hãy nói cho ta biết điềm chiêm bao ta đã thấy là gì; bấy giờ ta sẽ biết các ngươi có thể giải thích ý nghĩa của nó hay không.”
10 Các chiêm tinh gia tâu với vua, “Không người nào trên thế gian này có thể bày tỏ cho hoàng thượng điều hoàng thượng đòi hỏi. Thật vậy, xưa nay chưa hề có vua, chúa, hay lãnh tụ nào đòi hỏi bất cứ pháp sư, bốc sư, hay chiêm tinh gia nào của họ những điều như thế. 11 Những gì hoàng thượng đòi hỏi thật khó quá. Không ai có thể bày tỏ cho hoàng thượng được điều đó, ngoại trừ các thần, những đấng không ở giữa người phàm.”
12 Ðiều đó làm cho vua tức giận và nổi trận lôi đình; vua truyền lịnh xử tử tất cả các nhà thông thái ở Ba-by-lôn. 13 Thế là lịnh được truyền ra, và người ta bắt đầu đi bắt giết các nhà thông thái. Họ cũng đi tìm Ða-ni-ên và các bạn ông để giết họ. 14 Bấy giờ Ða-ni-ên nói một cách khôn ngoan và sáng suốt với A-ri-ốt quan phụ trách việc hành quyết, người đã ra đi để thi hành lệnh giết các nhà thông thái ở Ba-by-lôn. 15 Ông nói và hỏi A-ri-ốt, vị quan do vua sai đến, “Tại sao lệnh vua ban ra buộc phải thi hành cấp bách như vậy?” Bấy giờ A-ri-ốt mới kể sự việc cho Ða-ni-ên hay. 16 Vì thế Ða-ni-ên xin vào chầu vua và xin vua gia hạn cho một thời gian để ông giải đoán ý nghĩa điềm chiêm bao cho vua.
Ðức Chúa Trời Tỏ Cho Ða-ni-ên Biết Ðiềm Chiêm Bao
17 Sau đó Ða-ni-ên về nhà và trình bày sự việc cho các bạn ông là Ha-na-ni-a, Mi-sa-ên, và A-xa-ri-a. 18 Ông giục họ hãy khẩn thiết cầu xin ơn thương xót của Ðức Chúa Trời trên trời về bí mật này, để Ða-ni-ên và các bạn ông không bị giết chung với các nhà thông thái khác của Ba-by-lôn. 19 Vậy bí mật ấy đã được mặc khải cho Ða-ni-ên qua một khải tượng trong ban đêm. Do đó Ða-ni-ên ca ngợi Ðức Chúa Trời trên trời 20 và nói, “Chúc tụng danh Ðức Chúa Trời đời đời vô cùng, vì sự khôn ngoan và quyền năng đều thuộc về Ngài. 21 Ngài thay đổi thời tiết và mùa; Ngài phế và lập các vua; Ngài ban khôn ngoan cho những người khôn sáng và ban kiến thức cho những người trí thức. 22 Ngài mặc khải những việc sâu nhiệm và bí mật. Ngài biết rõ những gì ở trong tối tăm, và ánh sáng hằng ở với Ngài. 23 Lạy Ðức Chúa Trời của tổ tiên chúng con, con xin cảm tạ Ngài và tôn ngợi Ngài. Ngài đã ban cho con khôn ngoan và năng lực, và bây giờ Ngài lại bày tỏ cho con những điều chúng con cầu xin Ngài, vì Ngài quả đã cho chúng con biết những gì nhà vua đòi hỏi.”
Ða-ni-ên Giải Nghĩa Chiêm Bao
24 Vậy Ða-ni-ên đến gặp A-ri-ốt, vị quan được vua chỉ định thi hành lệnh hành quyết các nhà thông thái của Ba-by-lôn, và nói với ông ấy, “Xin ngài đừng giết các nhà thông thái của Ba-by-lôn. Xin ngài đưa tôi vào gặp vua. Tôi sẽ giải nghĩa điềm chiêm bao cho vua.”
25 A-ri-ốt lập tức đưa Ða-ni-ên vào chầu vua và nói, “Hạ thần đã tìm được một người trong đám người bị lưu đày từ Giu-đa; người ấy có thể giải thích ý nghĩa của điềm chiêm bao cho chúa thượng.”
26 Vua hỏi Ða-ni-ên cũng có tên là Bên-tê-sác-xa, “Ngươi có thể nói cho ta biết những gì ta đã thấy trong giấc chiêm bao và giải thích ý nghĩa của nó hay sao?”
27 Ða-ni-ên trả lời với vua, “Không nhà thông thái nào, bốc sư nào, pháp sư nào, hoặc thầy bói nào có thể bày tỏ cho hoàng thượng biết bí mật hoàng thượng đã hỏi, 28 nhưng có một Ðức Chúa Trời trên trời, Ðấng mặc khải các bí mật. Ngài đã bày tỏ cho Vua Nê-bu-cát-nê-xa biết những gì sẽ xảy đến trong những ngày tới. Ðiềm chiêm bao của hoàng thượng và các khải tượng hiện ra trong đầu hoàng thượng khi hoàng thượng nằm trên giường là thế này:
29 Tâu hoàng thượng, khi hoàng thượng nằm trên giường, tâm trí của hoàng thượng suy nghĩ đến những việc sẽ xảy ra sau này. Ðấng bày tỏ những huyền bí đã bày tỏ cho hoàng thượng biết những gì sẽ xảy đến về sau. 30 Về phần hạ thần, huyền bí này được mặc khải cho hạ thần không phải vì hạ thần thông minh khôn sáng hơn người nào trên đời này, nhưng vì để hạ thần có thể giải nghĩa cho hoàng thượng, hầu hoàng thượng có thể hiểu rõ những suy nghĩ trong lòng mình.
31 Tâu hoàng thượng, khi hoàng thượng đang nhìn, kìa, một pho tượng to lớn xuất hiện. Pho tượng rực rỡ và uy nghi ấy đứng trước mặt hoàng thượng. Hình dáng của pho tượng ấy thật kinh khiếp. 32 Ðầu của pho tượng làm bằng vàng ròng, ngực và hai tay bằng bạc, bụng và hai đùi bằng đồng, 33 và hai chân bằng sắt. Hai bàn chân làm bằng một phần sắt và một phần đất sét. 34 Trong khi hoàng thượng nhìn nó, một tảng đá không do bàn tay loài người đục ra đã tông vào pho tượng ấy ngay chỗ hai bàn chân làm bằng sắt và đất sét, khiến pho tượng ấy vỡ nát thành những mảnh vụn. 35 Sau đó đất sét, sắt, đồng, bạc, và vàng đều rã vụn ra như bụi trấu nơi sân đập lúa mùa hè. Gió thổi chúng bay đi tất cả, không chừa lại một vết tích nào. Còn vầng đá đã tông vào pho tượng thì biến thành một núi lớn tràn đầy khắp mặt đất. 36 Ðó là điềm chiêm bao, và bây giờ chúng thần xin giải thích ý nghĩa của điềm chiêm bao ấy cho hoàng thượng.
37 Tâu hoàng thượng, hoàng thượng là vua của các vua. Ðức Chúa Trời trên trời đã ban cho hoàng thượng vương quốc, quyền thế, sức mạnh, và vinh hiển. 38 Ngài đã trao vào tay hoàng thượng loài người, thú đồng, và chim trời, bất kể chúng ở đâu, để lập hoàng thượng trị vì trên tất cả. Hoàng thượng là cái đầu bằng vàng. 39 Sau hoàng thượng, một vương quốc khác sẽ trỗi lên, thấp kém hơn vương quốc của hoàng thượng. Kế đó là một vương quốc nữa, vương quốc thứ ba làm bằng đồng; vương quốc ấy sẽ trị vì trên khắp mặt đất. 40 Tiếp theo là vương quốc thứ tư, nó cứng như sắt, vì sắt làm bể vụn và tan nát mọi thứ. Giống như sắt, vương quốc ấy sẽ đập đổ và nghiền nát mọi vương quốc khác. 41 Tuy nhiên như hoàng thượng đã thấy hai bàn chân và các ngón chân, một phần làm bằng đất sét và một phần làm bằng sắt, vương quốc ấy sẽ gồm hai phần tử không hòa hợp với nhau; một ít sức mạnh của sắt vẫn ở trong đó, giống như hoàng thượng đã thấy sắt lẫn lộn với đất sét. 42 Giống như các ngón chân của hai bàn chân, một phần làm bằng sắt và một phần làm bằng đất sét; vương quốc ấy sẽ gồm một phần cứng mạnh và một phần yếu dòn. 43 Như hoàng thượng đã thấy sắt trộn lẫn với đất sét nung, dân trong vương quốc ấy sẽ là một tập thể hỗn hợp nhưng không đoàn kết với nhau, cũng giống như sắt không hòa hợp với đất sét vậy.
44 Trong thời các vua đó, Ðức Chúa Trời trên trời sẽ lập nên một vương quốc không bao giờ bị hủy diệt, và không ai sẽ được nắm quyền của vương quốc ấy. Vương quốc ấy sẽ nghiền nát và diệt trừ tất cả các vương quốc khác; còn nó sẽ cứ đứng vững đời đời. 45 Giống như hoàng thượng đã thấy, vầng đá được đục ra từ hòn núi nhưng không phải do tay loài người đục ra, vầng đá ấy sẽ đập nát sắt, đồng, đất sét, bạc, và vàng thành những mảnh vụn. Ðức Chúa Trời vĩ đại trên trời đã bày tỏ cho hoàng thượng những gì sẽ xảy đến về sau này. Ðiềm chiêm bao của hoàng thượng đã thấy là thật, và ý nghĩa của nó là chắc chắn.”
Ða-ni-ên và Các Bạn Ông Ðược Thăng Thưởng
46 Bấy giờ Vua Nê-bu-cát-nê-xa sấp mình xuống trước mặt Ða-ni-ên và lạy ông. Vua truyền dâng một của lễ chay và dâng hương cho ông. 47 Vua nói với Ða-ni-ên, “Quả thật, Ðức Chúa Trời của ngươi đúng là Ðức Chúa Trời của các thần, Chúa của các vua, và Ðấng mặc khải những huyền bí, vì ngươi đã có thể bày tỏ huyền bí này.”
48 Vua thăng chức cho Ða-ni-ên và ban cho ông nhiều món quà lớn. Vua lập ông làm quan cai trị cả tỉnh Ba-by-lôn và làm lãnh tụ tất cả các nhà thông thái của Ba-by-lôn. 49 Ngoài ra theo lời tiến cử của Ða-ni-ên, vua bổ nhiệm Sa-đơ-rắc, Mê-sách, và A-bết-nê-gô làm các quan điều hành trong tỉnh Ba-by-lôn, trong khi Ða-ni-ên phục vụ trong triều đình.
Tài Liệu
- Kinh Thánh - Bản Dịch 1925 - Thánh Kinh Hội Anh Quốc và Hải Ngoại
- Kinh Thánh - Bản Dịch 2011 - Mục sư Đặng Ngọc Báu
- Kinh Thánh - Bản Dịch Việt Ngữ - Thư Viện Tin Lành
- Kinh Thánh - Bản Dịch Đại Chúng - Thư Viện Tin Lành
- Kinh Thánh - Bản Dịch Ngữ Căn - Thư Viện Tin Lành
