Châm Ngôn: Chương 23
Bản Dịch Việt Ngữ
1. Khi con ngồi ăn với một bậc cầm quyền, hãy suy xét thật cẩn thận những gì ở trước mặt của con. 2. Nếu con tham ăn, hãy để con dao nơi họng của con. 3. Đừng thèm muốn những món ngon của người, bởi vì đó là những vật thực của sự gian dối.
4. Đừng lao khổ quá mức để làm giàu, hãy sáng suốt để dừng lại. 5. Con sẽ để mắt vào đó, nhưng nó có còn không? Bởi vì chắc chắn nó đã tự mọc cánh rồi bay vút lên trời như chim phượng hoàng.
6. Đừng ăn bánh của kẻ keo kiệt. Đừng để mắt ham muốn những món ngon của hắn. 7. Bởi vì điều hắn nghĩ trong lòng mới chính là con người của hắn. Hắn nói với con: Hãy ăn và uống đi! - Nhưng hắn không thật lòng với con. 8. Con sẽ mửa ra miếng nào con đã ăn, và lại phí mất những lời đã khen ngợi.
9. Đừng nói vào tai của kẻ ngu dại, bởi vì nó sẽ khinh bỉ những lời khôn ngoan của con.
10. Đừng dời ranh giới cũ, cũng đừng chiếm ruộng đất của kẻ mồ côi; 11. bởi vì Đấng cứu chuộc của họ là Đấng quyền năng, Ngài sẽ binh vực duyên cớ của họ để chống lại con.
12. Hãy chuyên tâm áp dụng những lời giáo huấn, và lắng tai nghe những lời tri thức.
13. Đừng bỏ qua việc răn dạy trẻ thơ; bởi vì nếu con đánh nó bằng roi, nó sẽ không chết. 14. Khi con đánh nó bằng roi, con giải cứu linh hồn của nó khỏi âm phủ.
15. Con ơi! Nếu lòng con khôn ngoan thì lòng ta vui mừng. Thật, đúng như vậy! 16. Vâng! Thâm tâm của ta sẽ vui mừng khi miệng của con nói những điều ngay thẳng.
17. Ðừng để lòng của con ganh tị với những kẻ phạm tội, nhưng hằng ngày hãy kính sợ Đức Giê-hô-va. 18. Bởi vì chắc chắn con sẽ có một tương lai và niềm hy vọng của con sẽ không bị cắt đứt.
19. Con ơi! Hãy lắng nghe và trở nên khôn ngoan. Hãy hướng lòng của con vào con đường chính đáng. 20. Đừng nhập bọn với những bợm rượu, là những kẻ say mê rượu thịt. 21. Bởi vì những kẻ ăn nhậu và say sưa sẽ trở nên nghèo nàn, ăn mặc rách rưới, nửa mê nửa tỉnh,
22. Hãy lắng nghe cha của con là người đã sinh ra con; đừng khinh bỉ mẹ của con khi người già yếu.
23. Hãy mua chân lý - Đừng bán nó cũng như đừng bán sự khôn ngoan, lời giáo huấn, và sự thông sáng.
24. Cha của người công chính có niềm vui rất lớn, người nào có đứa con khôn ngoan sẽ vui mừng về nó. 25. Hãy làm cho cha mẹ của con được vui vẻ. Hãy làm cho người cưu mang con được vui mừng.
26. Hỡi con! Hãy dâng lòng con cho ta. Mắt con hãy quan sát những đường lối của ta. 27. Bởi vì kỹ nữ là một cái hố sâu, và dâm phụ là một cái giếng hẹp. 28. Nàng nằm rình rập con mồi để làm tăng thêm số người đàn ông không chung thủy.
29. Ai bị thù ghét? Ai gặp thảm sầu? Ai hay tranh cãi? Ai thường phàn nàn? Ai bị thương tích vô cớ? Ai có những con mắt đỏ ngầu? 30. Đó là những kẻ dây dưa la cà bên rượu, là những kẻ đi kiếm rượu pha. 31. Đừng nhìn rượu khi nó đỏ hồng, lúc nó lấp lánh trong ly, tuôn chảy dễ dàng. 32. Cuối cùng nó cắn như rắn, và chích như rắn lục. 33. Mắt con sẽ ngắm những phụ nữ dâm đãng, và lòng con sẽ thốt lên những chuyện đồi bại. 34. Thật vậy, con sẽ giống như một người đang nằm giữa lòng biển, hay trên đỉnh cột buồm. 35. Con sẽ nói: Người ta đánh tôi nhưng tôi không đau, người ta đập tôi nhưng tôi không cảm biết. Khi tôi tỉnh dậy, tôi sẽ đi kiếm nữa!
Bản Dịch 1925
1. Khi con ngồi ăn bữa với một quan trưởng, Hãy xét kỹ người ở trước mặt con;
2. Nếu con có láu ăn, Khá để con dao nơi họng con.
3. Chớ thèm món ngon của người, Vì là vật thực phỉnh gạt.
4. Con chớ chịu vật vã đặng làm giàu; Khá thôi nhờ cậy khôn ngoan riêng của con.
5. Con há liếc mắt vào sự giàu có sao? Nó đã chẳng còn nữa rồi; Vì nó quả hẳn có mọc cánh, Và bay lên trên trời như chim ưng vậy.
6. Chớ ăn bánh của kẻ có mắt gian ác, Và đừng tham muốn những món ngon của hắn.
7. Vì hắn tưởng trong lòng thể nào, thì hắn quả thể ấy. Hắn nói với con rằng: Hãy ăn uống đi; Nhưng trong lòng hắn chẳng hiệp cùng con.
8. Miếng con đã ăn, con sẽ mửa ra, Và mất những lời hòa mĩ của con.
9. Chớ nói vào lỗ tai kẻ ngu muội; Vì nó sẽ khinh dể sự khôn ngoan của các lời con.
10. Chớ dời đi mộc giới cũ, Đừng vào trong đồng ruộng của kẻ mồ côi;
11. Vì Đấng cứu chuộc của họ vốn quyền năng, Sẽ binh vực sự cáo tụng của chúng nó nghịch với con.
12. Hãy chuyên lòng về sự khuyên dạy, Và lắng tai nghe các lời tri thức.
13. Chớ tha sửa phạt trẻ thơ; Dầu đánh nó bằng roi vọt, nó chẳng chết đâu. Khi con đánh nó bằng roi vọt,
14. Ắt giải cứu linh hồn nó khỏi âm phủ.
15. Hỡi con, nếu lòng con khôn ngoan, Thì lòng ta cũng sẽ được vui mừng;
16. Phải, chính ruột gan ta sẽ hớn hở Khi miệng con nói điều ngay thẳng.
17. Lòng con chớ phân bì với kẻ hung ác; Nhưng hằng ngày hãy kính sợ Đức Giê-hô-va.
18. Vì quả hẳn có sự thưởng thiện, Và sự trông đợi của con sẽ chẳng thành ra luống công.
19. Hỡi con, hãy nghe và trở nên khôn ngoan, Khá dẫn lòng con vào đường chánh.
20. Chớ đồng bọn cùng những bợm rượu, Hoặc với những kẻ láu ăn;
21. Vì bợm rượu và kẻ láu ăn sẽ trở nên nghèo; Còn kẻ ham ngủ sẽ mặc rách rưới.
22. Hãy nghe lời cha đã sanh ra con, Chớ khinh bỉ mẹ con khi người trở nên già yếu.
23. Hãy mua chân lý, Sự khôn ngoan, sự khuyên dạy, và sự thông sáng; chớ hề bán đi.
24. Cha người công bình sẽ có sự vui vẻ lớn, Và người nào sanh con khôn ngoan sẽ khoái lạc nơi nó.
25. Ước gì cha và mẹ con được hớn hở, Và người đã sanh con lấy làm vui mừng.
26. Hỡi con, hãy dâng lòng con cho cha, Và mắt con khá ưng đẹp đường lối của cha.
27. Vì kỵ nữ vốn là một cái hố sâu, Và dâm phụ là một cái hầm hẹp.
28. Nàng đứng rình như một kẻ trộm, Làm cho thêm nhiều kẻ gian tà trong bọn loài người.
29. Ai bị sự hoạn nạn? Ai phải buồn thảm? Ai có sự tranh cạnh? Ai than xiết? Ai bị thương tích vô cớ? Ai có con mắt đỏ?
30. Tất những kẻ nán trễ bên rượu, Đi nếm thứ rượu pha.
31. Chớ xem ngó rượu khi nó đỏ hồng, Lúc nó chiếu sao trong ly, Và tuôn chảy dễ dàng;
32. Rốt lại, nó cắn như rắn, Chít như rắn lục;
33. Hai mắt con sẽ nhìn người dâm phụ, Và lòng con sẽ nói điều gian tà;
34. Thật, con sẽ như người nằm giữa đáy biển, Khác nào kẻ nằm trên chót cột buồm vậy.
35. Con sẽ nói rằng: Người ta đập tôi, nhưng tôi không đau; Người ta đánh tôi, song tôi không nghe biết: Khi tôi tỉnh dậy, tôi sẽ trở lại tìm uống nó nữa.
Bản Dịch 2011
'
1 Khi con ngồi ăn uống với người quyền thế,
Hãy quan sát cẩn thận những gì trước mặt mình,
2 Nếu con đói quá,
Hãy để con dao nơi cổ họng con.
3 Con đừng thèm muốn cao lương mỹ vị của người quyền thế,
Vì miếng ngon rượu ngọt đó có thể lừa gạt con.
4 Con đừng đổ hết sức lực ra để làm giàu;
Hãy khôn ngoan mà biết lúc nào phải dừng lại.
5 Mắt con có nhìn thấy nó nữa chăng?
Sự giàu có dường như có cánh,
Như phượng hoàng tung cánh vút trời cao.
6 Con đừng ăn bánh của kẻ keo kiệt,
Con đừng thèm muốn cao lương mỹ vị của nó làm gì.
7 Vì lòng người ta nghĩ sao, con người họ thể ấy.
Nó nói với con rằng, “Mời bạn ăn! Mời bạn uống!”
Nhưng lòng nó chẳng muốn con ăn uống chút nào.
8 Nếu con đã lỡ ăn miếng nào rồi, hãy nôn mửa nó ra,
Và con sẽ phí những lời khen ngợi tao nhã của con.
9 Ðừng phí lời con với kẻ dại dột,
Vì nó sẽ khinh bỉ những lời khôn ngoan của con.
10 Ðừng di chuyển mốc địa giới đã có sẵn từ xưa,
Ðừng lấn đất của các cô nhi côi cút.
11 Vì Ðấng Cứu Chuộc họ đầy quyền năng,
Ngài sẽ binh vực duyên cớ của họ để chống lại con.
12 Con hãy hết lòng áp dụng những lời giáo huấn,
Hãy để tai con vào những lời tri thức.
13 Ðừng e ngại khi phải sửa phạt con trẻ,
Nếu con dùng roi vọt, nó cũng chẳng chết đâu.
14 Nếu con phải dùng roi vọt để sửa trị nó,
Con sẽ cứu linh hồn nó khỏi sa vào âm phủ.
15 Con ơi, nếu lòng con khôn ngoan,
Lòng ta rất vui mừng; đúng vậy, chính ta.
16 Thật vậy linh hồn ta sẽ vui mừng
Khi môi con nói lời chính đáng.
17 Ðừng để lòng con ganh tị với những kẻ tội lỗi,
Nhưng suốt ngày hãy kính sợ CHÚA luôn luôn.
18 Chắc chắn con sẽ có một tương lai tốt đẹp;
Hy vọng của con sẽ không bị cắt đứt giữa chừng.
19 Con ơi, hãy lắng nghe và hãy khôn ngoan,
Hãy hướng lòng con vào con đường chính đáng.
20 Đừng nhập bọn để say sưa với những bợm rượu;
Đừng đi theo những kẻ ham ăn nhậu suốt ngày.
21 Vì những kẻ say sưa và ăn nhậu sẽ chóng thành nghèo đói;
Còn những kẻ cứ say rượu lừ đừ sẽ rách rưới tả tơi.
22 Hãy lắng nghe lời cha, người đã sinh con,
Chớ khinh bỉ mẹ con khi mẹ con già yếu.
23 Hãy mua chân lý, và đừng bán nó đi;
Hãy mua khôn ngoan, học thức, và thông sáng.
24 Cha của người ngay lành sẽ vui mừng khôn xiết;
Ai sinh được đứa con khôn sẽ vui thỏa biết bao.
25 Hãy làm cho cha mẹ con được vui mừng hãnh diện;
Hãy làm cho người mẹ đã mang thai con được mát dạ hân hoan.
26 Con ơi, hãy dâng lòng con cho ta,
Hãy để mắt con noi theo các đường lối ta.
27 Vì người kỹ nữ là hố sâu thăm thẳm,
Người phụ nữ lăng loàn là giếng hẹp thẳm sâu.
28 Nàng nằm rình con mồi như một tên cướp giật,
Nàng làm gia tăng số kẻ bội tín với vợ giữa loài người.
29 Ai gặp cơn hoạn nạn? Ai gặp phải ưu sầu?
Ai thường gây xung đột? Ai cự nự than phiền?
Ai bị thương tích vô cớ? Ai có cặp mắt đỏ ngầu?
30 Ðó là những kẻ la cà nán trễ bên rượu,
Ðó là những người cứ tiếp tục nhấm nháp các thứ rượu pha.
31 Chớ nhìn xem rượu khi nó đỏ hồng,
Khi nó sủi bọt lấp lánh trong ly,
Để rồi trôi tuốt tuột vào trong cuống họng;
32 Vì đến cuối cùng nó sẽ cắn như rắn,
Nó sẽ làm đau nhức như bị rắn độc cắn.
33 Mắt con sẽ hoa lên và thấy những điều xằng bậy,
Và từ đầu óc con sẽ ra những lời lẽ tầm phào.
34 Con sẽ cảm thấy như bị chơi vơi giữa biển cả,
Con sẽ có cảm tưởng như đang đeo trên chót vót cột buồm.
35 Con sẽ nói, “Họ đánh tôi, nhưng tôi không thấy đau.
Họ đập tôi, nhưng tôi không cảm biết.
Khi nào tôi mới tỉnh lại?
Chắc tôi phải đi tìm một ly rượu nữa.”
Tài Liệu
- Kinh Thánh - Bản Dịch 1925 - Thánh Kinh Hội Anh Quốc và Hải Ngoại
- Kinh Thánh - Bản Dịch 2011 - Mục sư Đặng Ngọc Báu
- Kinh Thánh - Bản Dịch Việt Ngữ - Thư Viện Tin Lành
- Kinh Thánh - Bản Dịch Ngữ Căn - Thư Viện Tin Lành
- Kinh Thánh - Bản Dịch Đại Chúng - Thư Viện Tin Lành
