Châm Ngôn: Chương 20
Bản Dịch Việt Ngữ
1. Rượu nho khiến người ta nhạo báng, rượu mạnh khiến người ta sỗ sàng, ai để nó dẫn dụ thì không phải là người khôn ngoan.
2. Cơn giận của vua đáng sợ như sư tử đang gầm thét, ai chọc giận thì mất mạng sống của mình.
3. Một người tự trọng thì ngưng cãi cọ, bởi vì bất kỳ người dại dột nào cũng có thể gây chuyện tranh cãi.
4. Vì trong mùa đông người lười biếng không chịu cày, cho nên vào mùa gặt người đó sẽ xin xỏ mà không được gì.
5. Tư tưởng trong lòng người giống như những dòng nước sâu, nhưng một người thông sáng biết cách lấy ra từ nơi đó.
6. Nhiều người tuyên bố rằng mình trung thành, nhưng có ai tìm được một người thật đáng tin cậy?
7. Người công chính sống liêm khiết, phước cho con cháu biết đi theo người.
8. Vua ngồi trên ngôi để xét xử, đưa mắt phân tách và trừ khử mọi điều ác.
9. Ai có thể nói: “Tôi đã làm sạch lòng của mình và tôi tinh khiết khỏi tội lỗi?”
10. Cân lệch và đo thiếu, cả hai đều gớm ghiếc đối với Đức Giê-hô-va.
11. Ngay cả hành động của một đứa trẻ cũng bộc lộ rằng nó ngay thẳng hay trong sạch trong việc làm của nó.
12. Tai để nghe, mắt để thấy - Đức Giê-hô-va đã tạo ra cả hai.
13. Đừng mê ngủ, kẻo con trở nên nghèo khổ; hãy mở mắt của con, thì con sẽ được bánh thỏa thuê.
14. Người mua luôn nói: “Xấu, xấu!”, nhưng khi đi khỏi đó thì lại khen.
15. Có vàng, có nhiều ngọc, nhưng đôi môi tri thức mới là bửu vật quý giá.
16. Hãy giữ lại áo của kẻ bảo lãnh người xa lạ, hãy giữ nó bởi vì đó là vật cầm thế cho một gái điếm.
17. Bánh đạt được nhờ gian dối có vẻ ngọt với một người, nhưng kết cuộc miệng của người đó sẽ đầy sạn.
18. Nhờ bàn luận, các kế hoạch được vững lập; phải có mưu lược khôn ngoan, rồi mới công bố chiến tranh.
19. Kẻ mách lẻo đi tiết lộ việc thầm kín - Đừng giao du với kẻ quá hở môi.
20. Kẻ nào rủa sả cha mẹ, ngọn đèn của hắn sẽ tắt trong tối tăm mù mịt.
21. Gia tài được hưởng một cách hấp tấp lúc ban đầu, cuối cùng sẽ chẳng có phước hạnh gì.
22. Đừng nói: Ta sẽ báo trả điều ác! Hãy chờ đợi Đức Giê-hô-va, Ngài sẽ cứu con.
23. Quả cân sai lệch là điều ghê tởm đối với Đức Giê-hô-va, những cây cân không đúng thì không phải là điều tốt.
24. Mọi bước đi của con người đều thuộc về Đức Giê-hô-va, vì vậy làm thế nào con người có thể hiểu được đường lối của mình?
25. Kẻ hấp tấp khấn hứa vật thánh giống như bị mắc bẫy, cuối cùng phải suy xét lại những lời hứa nguyện.
26. Vua khôn ngoan sàng lọc kẻ gian ác, và cho bánh xe đập lúa cán trên chúng.
27. Tâm linh của con người là ngọn đèn của Đức Giê-hô-va, đang dò xét những nơi sâu thẳm trong lòng người.
28. Sự nhân từ và chân thật gìn giữ vị vua, và vua giữ vững ngôi của mình nhờ lòng nhân ái.
29. Sức lực là niềm kiêu hãnh của thanh niên, còn tóc bạc là sự hãnh diện của người già.
30. Đánh thì đau nhưng lau sạch điều ác - giống như roi vọt thấm vào nội tâm.
Bản Dịch 1925
1. Rượu khiến người ta nhạo báng, đồ uống say làm cho hỗn hào; Phàm ai dùng nó quá độ, chẳng phải là khôn ngoan.
2. Sự oai khiếp của vua giống như sư tử gầm hét; Ai chọc giận người ắt phạm đến mạng sống mình.
3. Người nào giữ mình khỏi tranh cạnh, ấy là sự tôn vinh của người; Chỉ kẻ điên cuồng sa vào đó mà thôi.
4. Vì có mùa đông kẻ biếng nhác chẳng cày ruộng; Qua mùa gặt nó sẽ xin ăn, nhưng chẳng được gì hết.
5. Mưu kế trong lòng người ta như nước sâu; Người thông sáng sẽ múc lấy tại đó.
6. Phần nhiều người khoe khoang sự nhân từ mình; Nhưng ai sẽ tìm được một người trung thành?
7. Người công bình ăn ở cách thanh liêm; Những con cháu người lấy làm có phước thay!
8. Vua ngồi trên ngôi xét đoán, Lấy mặt mình đánh tan các điều ác.
9. Ai có thể nói: Ta đã luyện sạch lòng mình, Ta đã trong sạch tội ta rồi?
10. Hai thứ trái cân, và hai thứ lường, Cả hai đều gớm ghiếc cho Đức Giê-hô-va.
11. Công việc con trẻ làm, hoặc trong sạch hoặc chánh đáng, Cũng đều tỏ bản tánh nó ra.
12. Tai để nghe, mắt để thấy, Đức Giê-hô-va đã làm ra cả hai.
13. Chớ ưa ngủ, e cho người trở nên nghèo khổ chăng; Hãy mở mắt ra, thì sẽ được no nê bánh.
14. Kẻ mua nói rằng: Không tốt, không tốt! Đoạn đi, và tự khoe khoang mình.
15. Có vàng và nhiều châu ngọc; Song miệng có tri thức là bửu vật quí giá.
16. Hãy cầm lấy áo hắn, vì hắn có bảo lãnh cho người khác; Hãy buộc họ một của cầm, bởi họ đáp thế cho người đàn bà lạ.
17. Bánh nhờ dối gạt mà được lấy làm ngon ngọt cho người; Nhưng kế sau miệng người đầy sạn.
18. Nhờ bàn luận, các mưu kế được định vững vàng; Hãy đánh giặc cách khôn khéo.
19. Kẻ nào đi thèo lẻo bầy tỏ điều kín đáo; Vậy, chớ giao thông với kẻ hay hở môi quá.
20. Ngọn đèn của kẻ rủa cha mẹ mình Sẽ tắt giữa vùng tăm tối mờ mịt.
21. Sản nghiệp mình được vội vã lúc ban đầu, Và cuối cùng sẽ chẳng đặng phước.
22. Chớ nói: Ta sẽ trả ác. Hãy chờ đợi Đức Giê-hô-va, Ngài sẽ cứu rỗi con.
23. Trái cân hai thứ lấy làm gớm ghiếc cho Đức Giê-hô-va; Và cây cân giả nào phải vật tốt lành.
24. Các bước của loài người do nơi Đức Giê-hô-va nhất định; Vậy, loài người hiểu đường lối mình sao được?
25. Nói cách hớp tớp rằng: Vật nầy là vật thánh! Và sau khi đã khấn nguyện rồi mới suy xét đến, ấy quả một cái bẫy cho người ta.
26. Vua khôn ngoan làm tan kẻ ác, Và khiến bánh xe lăn cán chúng nó.
27. Linh tánh loài người vốn một ngọn đèn của Đức Giê-hô-va, Dò thấu các nơi ẩn bí của lòng.
28. Sự nhân từ và chân thật bảo hộ vua; Người lấy lòng nhân từ mà nâng đỡ ngôi nước mình.
29. Sức lực của gã trai trẻ là vinh hiển của người; Còn tóc bạc là sự tôn trọng của ông già.
30. Những thương tích và dấu vít làm cho sạch điều ác, Và roi vọt thấm vào nơi kín đáo của lòng.
Bản Dịch 2011
'
1 Rượu biến người ta thành kẻ nhạo báng,
Rượu mạnh khiến người ta ăn nói sỗ sàng,
Ai để rượu điều khiển mình là người kém khôn ngoan.
2 Cơn giận của vua như sư tử rống;
Chọc giận vua mạng sống sẽ lâm nguy.
3 Ai giữ mình khỏi dính vào cuộc xung đột là người đáng nể trọng,
Kẻ nào dại mới mong tham dự vào cuộc cãi vã mà thôi.
4 Kẻ biếng nhác không chịu làm việc trong mùa cày cấy,
Đến mùa gặt hái nó cầu xin nhưng chẳng có chi.
5 Mưu chước trong lòng người như nước ở giếng sâu;
Nhưng người thông sáng biết cách nào múc được nó lên.
6 Nhiều người cho mình là người trung thành,
Nhưng có mấy người là thật sự đáng tin?
7 Người ngay lành bước đi cách liêm khiết;
Phước hạnh thay cho con cháu người ấy biết nối bước đi theo.
8 Vua ngồi trên ngai xét xử,
Dùng mắt mình trừ khử mọi kẻ gian manh.
9 Ai có thể nói, “Ta đã tự làm cho lòng ta trong sạch,
Ta đã tự làm cho lòng mình sạch mọi tội lỗi ô nhơ?”
10 Hai bộ trái cân và hai bộ kích thước để lường gạt;
Cả hai đều gớm ghiếc trước mặt CHÚA.
11 Bản tính của trẻ con bộc lộ qua hành động của nó;
Lòng trong sạch và ngay lành của nó có thể được nhận ra ngay.
12 Tai để nghe, mắt để thấy;
Cả hai đều do CHÚA dựng nên.
13 Ðừng mê ngủ, nếu không, con sẽ trở nên nghèo đói,
Mở mắt chăm làm, con sẽ được no đủ và có dư dật thức ăn.
14 “Tệ quá! Tệ quá!” khách hàng chê giá đắt;
Mua rồi đi và khoe rằng đã mua được giá rẻ rề.
15 Vàng có đó và châu ngọc cũng nhiều đấy;
Nhưng người có môi tri thức thật quý giá hơn nhiều.
16 Hãy giữ lại áo choàng của kẻ bảo lãnh cho người xa lạ;
Hãy giữ lại của thế chân của kẻ bảo đảm cho người phụ nữ lăng loàn.
17 Bánh có được nhờ dối gạt mới ăn dường như ngon ngọt lắm;
Nhưng về sau miệng sẽ như ăn nhằm sỏi sạn khô khan.
18 Phải bàn luận trước rồi mới lập nên kế hoạch;
Phải có mưu lược cao rồi mới tuyên chiến xuất quân.
19 Kẻ lẻo mép tiết lộ những điều bí mật;
Bạn đừng nên tâm sự với kẻ hở môi.
20 Kẻ nào mắng cha chưởi mẹ,
Ngọn đèn của nó sẽ vụt tắt, để nó bị mù tối hoàn toàn.
21 Gia tài được hưởng cách hấp tấp lúc đầu,
Cuối cùng sẽ chẳng có phước gì.
22 Bạn đừng nói, “Tôi sẽ báo trả điều ác nó làm cho tôi.”
Hãy trông cậy CHÚA, chắc chắn Ngài sẽ cứu bạn.
23 CHÚA gớm ghiếc những bộ trái cân không thật;
Những cây cân không đúng đều bất hảo trước mặt Ngài.
24 Mọi bước tiến của con người đều do CHÚA định;
Vậy làm sao người ta hiểu được đường lối mình?
25 Kẻ hấp tấp khấn hứa, “Con xin biệt riêng vật này ra thánh.”
Sau khi hứa nguyện rồi mới thấy là đã tự gài bẫy để bắt mình.
26 Vua khôn ngoan đoán phạt phường gian ác;
Áp dụng bánh xe luật hình nghiền nát chúng tiêu vong.
27 Linh tánh con người là ngọn đèn của CHÚA,
Dò xét những nơi sâu thẳm nhất của lòng người.
28 Lòng nhân từ và sự thành tín giúp vua được giữ yên ngôi vị;
Ngôi nước vua được vững nhờ vào sự trung thành.
29 Vinh hiển của người trẻ tuổi là sức vóc;
Vẻ đẹp của bậc lão thành là mái tóc bạc phơ.
30 Bóp nặn vết thương tẩy ra mủ độc;
Sử dụng roi đòn làm trốc cả tà tâm.
Tài Liệu
- Kinh Thánh - Bản Dịch 1925 - Thánh Kinh Hội Anh Quốc và Hải Ngoại
- Kinh Thánh - Bản Dịch 2011 - Mục sư Đặng Ngọc Báu
- Kinh Thánh - Bản Dịch Việt Ngữ - Thư Viện Tin Lành
- Kinh Thánh - Bản Dịch Ngữ Căn - Thư Viện Tin Lành
- Kinh Thánh - Bản Dịch Đại Chúng - Thư Viện Tin Lành
