Châm Ngôn: Chương 6
Bản Dịch Việt Ngữ
1. Con ơi! Nếu con bảo lãnh cho một người lân cận của con, nếu con đưa tay cam kết với một người xa lạ, 2. thì con bị vướng vào những lời mà miệng con đã hứa, và bị ràng buộc bởi những lời nói của miệng mình. 3. Vì vậy con ơi, hãy làm thế này để giải cứu mình. Bởi vì con đã sa vào tay của người lân cận mình, cho nên hãy đến, khiêm tốn, nài xin người lân cận của con. 4. Ðừng để mắt con ngủ, đừng để mí mắt của con sụp xuống; 5. nhưng hãy giải thoát chính mình giống như con nai thoát khỏi tay của thợ săn, như con chim thoát khỏi tay của người đánh bẫy.
6. Hỡi kẻ lười biếng, hãy đến với loài kiến, hãy nhìn xem những phương cách của nó để học khôn. 7. Chúng không có chỉ huy, lãnh đạo, hay bậc cầm quyền, 8. nhưng chúng biết tích trữ những vật cần thiết trong mùa hè, và thu chứa lương thực vào mùa gặt. 9. Hỡi kẻ lười biếng, ngươi còn nằm cho đến chừng nào? Bao giờ ngươi mới ngủ xong rồi thức dậy? 10. Ngủ một chút, chợp mắt một chút, khoanh tay nằm một chút; 11. thì sự nghèo khổ sẽ đến với ngươi như kẻ cướp giật, và sự thiếu thốn của ngươi phải có người chở che.
12. Kẻ vô lại, kẻ gian ác, là người bước đi với một cái miệng giả dối. 13. Hắn nháy mắt, khều chân ra dấu, dùng ngón tay chỉ chỏ. Tấm lòng phản nghịch của hắn luôn mưu toan điều ác, và luôn gieo sự bất hòa. 15. Cho nên tai họa thình lình giáng xuống trên hắn; trong phút chốc, hắn bị tan tác không phương cứu chữa.
16. Có sáu điều Đức Giê-hô-va ghét, và bảy điều Ngài kinh tởm: 17. Con mắt kiêu ngạo, lưỡi dối trá, những bàn tay làm đổ huyết vô tội, 18. tấm lòng toan tính điều ác, những bàn chân vội vàng chạy đến chốn gian tà, 19. nhân chứng gian dối công bố lời dối trá, và kẻ gieo sự bất hòa giữa vòng anh em.
20. Con ơi! Hãy giữ những điều răn từ cha của con, và đừng bỏ những lời dạy dỗ từ mẹ của con. 21. Hãy luôn ghi khắc nó trong lòng của con, và hãy đeo nó nơi cổ của con. 22. Nó sẽ hướng dẫn con lúc con đi, nó sẽ gìn giữ con lúc con ngủ, và nó sẽ trò chuyện với con khi con tỉnh thức. 23. Bởi vì điều răn là ngọn đèn, luật pháp là ánh sáng, những lời giáo huấn răn dạy là con đường của sự sống, 24. sẽ gìn giữ con khỏi phụ nữ xấu xa dùng miệng lưỡi ngọt ngào quyến rũ. 25. Đừng để lòng của con tham muốn sắc đẹp của nàng, cũng đừng để ánh mắt của nàng quyến rũ con. 26. Bởi vì cái giá của một người đến với gái điếm là bị nghiền nát như một cái bánh, còn giá trả cho việc ngoại tình sẽ đeo đuổi cả cuộc đời. 27. Có ai để lửa vào lòng mà y phục không bị cháy? 28. Có ai bước trên than hồng mà không bị phỏng chân? 29. Người nào đi lại với vợ của người lân cận mình, rờ mó nàng, cũng sẽ bị như vậy. 30. Người ta không khinh bỉ một tên trộm, nếu chỉ vì đói quá phải trộm để đỡ lòng; 31. nhưng nếu nó bị bắt, nó phải bồi thường gấp bảy lần, và rồi có thể phải nộp hết tài sản trong nhà nó để bồi thường. 32. Người phạm tội ngoại tình với một phụ nữ là người thiếu suy nghĩ. Người đó hủy hoại chính linh hồn của mình. 33. Người ấy sẽ bị tổn thương và sỉ nhục, nỗi ô nhục của người đó sẽ không thể nào tẩy xóa được. 34. Vì ghen tương, người chồng nổi giận, do đó không chừa lại điều gì lúc báo thù. 35. Người đó sẽ không chấp nhận bất cứ sự đền bù nào, và cũng không hài lòng dù được tặng bao nhiêu quà cáp.
Bản Dịch 1925
1. Hỡi con, nếu con có bảo lãnh cho kẻ lân cận mình, Nếu con giao tay mình vì người ngoại,
2. Thì con đã bị lời miệng mình trói buộc, Mắc phải lời của miệng con.
3. Hỡi con, bởi vì con đã sa vào tay kẻ lân cận con, Hỡi làm điều nầy và giải cứu mình con: Hãy đi hạ mình xuống, nài xin người lân cận con;
4. Chớ để cho hai mắt con ngủ, Hoặc mí mắt con chợp lại;
5. Hãy giải cứu mình khỏi người như con hoàng dương thoát khỏi tay thợ săn, Như con chim thoát khỏi tay kẻ đánh rập.
6. Hỡi kẻ biếng nhác, hãy đi đến loài kiến; Khá xem xét cách ăn ở nó mà học khôn ngoan.
7. Tuy nó không có hoặc quan tướng, Hoặc quan cai đốc, hay là quan trấn,
8. Thì nó cũng biết sắm sửa lương phạn mình trong lúc mùa hè, Và thâu trữ vật thực nó trong khi mùa gặt.
9. Hỡi kẻ biếng nhác, ngươi sẽ nằm cho đến chừng nào? Bao giờ ngươi sẽ ngủ thức dậy?
10. Ngủ một chút, chợp mắt một chút, Khoanh tay nằm một chút,
11. Thì sự nghèo khổ của ngươi sẽ đến như kẻ đi rảo, Và sự thiếu thốn của ngươi tới như người cầm binh khí.
12. Người nào đi đứng có miệng giả dối, Là một kẻ vô loại, một người gian ác;
13. Hắn liếc con mắt, dùng chân mình bày ý, Và lấy ngón tay mình ra dấu;
14. Trong lòng hắn vẫn có sự gian tà; Nó toan mưu ác luôn luôn, Và gieo sự tranh cạnh.
15. Bới cớ ấy, tai họa sẽ xảy đến nó thình lình; Bỗng chúc nó bị bại hoại, không phương thế chữa được.
16. Có sáu điều Đức Giê-hô-va ghét, Và bảy điều Ngài lấy làm gớm ghiếc:
17. Con mắt kiêu ngạo, lưỡi dối trá, Tay làm đổ huyết vô tội
18. Lòng toan những mưu ác, Chân vội vàng chạy đến sự dữ,
19. Kẻ làm chứng gian và nói điều dối, Cùng kẻ gieo sự tranh cạnh trong vòng anh em.
20. Hỡi con, hãy giữ lời răn bảo của cha, Chớ lìa bỏ các phép tắc của mẹ con.
21. Khá ghi tạc nó nơi lòng con luôn luôn, Và đeo nó nơi cổ con.
22. Khi con đi, các lời đó sẽ dẫn dắt con; Lúc con ngủ, nó gìn giữ con; Và khi con thức dậy, thì nó sẽ trò chuyện với con.
23. Vì điều răn là một cái đèn, luật pháp là ánh sáng, Và sự quở trách khuyên dạy là con đường sự sống,
24. Đặng giữ con khỏi người đàn bà ác nghiệp, Và khỏi lưỡi dua nịnh của dâm phụ.
25. Lòng con chớ tham muốn sắc nó, Đừng để mình mắc phải mí mắt nó.
26. Vì tại kỵ nữ có người nông nổi chỉ còn một miếng bánh mà thôi; Người dâm phụ vẫn lừa sẵn linh hồn quí báu.
27. Há có người nào để lửa trong lòng mình, Mà áo người lại chẳng bị cháy sao?
28. Há có ai đi trên than lửa hực, Mà chân mình lại chẳng bị phồng chăng?
29. Kẻ nào đi tới cùng vợ người lân cận mình cũng vậy; Phàm ai đụng đến nàng ắt chẳng được khỏi bị phạt.
30. Người ta chẳng khinh dị kẻ trộm, Nếu nó ăn cắp đặng phỉ lòng mình khi đói khát;
31. Hễ nó bị bắt, chắc phải thường bồi gấp bảy lần; Nó sẽ nộp hết tài sản của nhà nó.
32. Kẻ nào phạm tội ngoại tình với người đàn bà, tất vô tâm vô trí: Ai làm như vậy, khiến cho linh hồn mình bị hư mất.
33. Người ấy sẽ bị thương tích và khinh bỉ, Sự sỉ nhục người sẽ chẳng bôi mất đi;
34. Vì sự ghen ghét là điều giận dữ của người nam, Trong ngày báo thù, người không dung thứ;
35. Người sẽ chẳng nhận giá đền tội nào hết, Mặc dầu con gia tăng của lễ, người cũng không đặng phỉ ý đâu.
Bản Dịch 2011
Khuyến Cáo về Sự Bảo Ðảm
1 Con ơi, nếu con đứng ra bảo đảm cho người lân cận con,
Nếu con trao tay cam kết để bảo đảm cho một người xa lạ,
2 Con đã bị ràng buộc bởi những lời miệng con đã hứa,
Con đã bị trói buộc bởi những lời miệng con đã nói ra.
3 Vậy con ơi, hãy làm điều này và giải thoát con ra,
Vì con đã sa vào tay của người lân cận con,
Hãy đi, hạ mình xuống, và năn nỉ người lân cận con.
4 Ðừng cho mắt con ngủ,
Ðừng để mí mắt con sụp xuống;
5 Hãy tìm cách giải thoát lấy mình
Như con linh dương cố thoát khỏi tay người thợ săn,
Như con chim cố thoát khỏi tay người đánh bẫy.
Khuyến Cáo về Sự Biếng Nhác
6 Hỡi kẻ biếng nhác, hãy đến xem loài kiến;
Hãy quan sát các sinh hoạt của nó mà học khôn nơi nó.
7 Loài kiến chẳng có tướng tá chỉ huy,
Chẳng có sĩ quan điều động, và cũng chẳng có ai cầm quyền;
8 Nhưng nó biết chuẩn bị lương thực trong mùa hè,
Và thâu trữ thức ăn trong mùa gặt.
9 Hỡi kẻ biếng nhác, ngươi còn nằm đó bao lâu nữa?
Khi nào ngươi mới ngủ xong và thức dậy?
10 Ngủ một chút, chợp mắt một chút,
Khoanh tay nằm nghỉ một chút...
11 Thì sự nghèo khổ của ngươi sẽ vụt đến như tên cướp,
Sự thiếu thốn của ngươi sẽ ập đến như quân cướp có vũ khí xông vào.
Cảnh Cáo về Kẻ Gian Xảo
12 Một tên vô lại, một đứa gian hiểm,
Là kẻ đi đây đó nói dối luôn mồm.
13 Mắt liếc ngược xuôi, chân khèo làm hiệu,
Tay chỉ chỏ ngấm ngầm ra dấu,
14 Lòng dạ bất chính, luôn luôn nghĩ độc kế hại người,
Mở miệng ra là gieo bất hòa xích mích.
15 Vì thế tai họa sẽ thình lình ập đến trên nó;
Trong chốc lát nó sẽ vỡ tan và không thể nào hàn gắn lại được.
Những Ðiều Gớm Ghiếc
16 Có sáu điều CHÚA ghét,
Và bảy điều Ngài gớm ghiếc:
17 Con mắt kiêu ngạo,
Lưỡi dối trá,
Tay làm đổ máu vô tội,
18 Lòng toan tính điều ác,
Chân vội vàng chạy làm việc gian tà,
19 Kẻ làm chứng gian mở miệng nói những lời dối trá,
Và kẻ gieo rắc sự bất hòa giữa anh chị em.
Khuyến Cáo về Sự Ngoại Tình
20 Con ơi, hãy vâng giữ điều cha dặn bảo,
Chớ lìa bỏ những lời nghiêm huấn của mẹ con.
21 Hãy luôn ghi tạc chúng vào lòng con;
Hãy đeo chúng nơi cổ con.
22 Ðể khi con bước chân ra đi, chúng sẽ hướng dẫn con;
Khi con ngủ, chúng sẽ gìn giữ con;
Và khi con thức dậy, chúng sẽ trò chuyện với con.
23 Vì mệnh mệnh là ngọn đèn, và lời giáo huấn là ánh sáng.
Sự quở trách khuyên răn là con đường sự sống,
24 Ðể giữ con khỏi sa vào tay người đàn bà xấu nết,
Khỏi miệng lưỡi dụ dỗ ngọt ngào của người phụ nữ tà dâm.
25 Lòng con chớ thèm muốn sắc đẹp của nàng,
Ðừng để ánh mắt của nàng quyến rũ con.
26 Vì giá cho một gái điếm chỉ bằng một ổ bánh,
Nhưng người nữ ngoại tình thì rình bắt cả cuộc đời quý báu của con.
27 Há có ai lấy lửa đem để vào lòng,
Mà áo không bị cháy sao?
28 Há có ai đi trên than lửa hực,
Mà chân không bị phỏng sao?
29 Kẻ nào phạm tội ngoại tình với vợ người khác thì cũng như vậy;
Ai đụng đến nàng thì sớm muộn gì cũng bị hình phạt.
30 Người ta có thể không khinh bỉ kẻ trộm cắp,
Vì khi đói quá nó có thể làm liều để kiếm gì ăn đỡ bụng.
31 Nhưng nếu nó bị bắt, nó phải bồi thường gấp bảy lần;
Nó có thể phải nộp hết tài sản của nhà nó để bồi thường.
32 Kẻ phạm tội ngoại tình là người thiếu suy nghĩ;
Ai làm thế là hủy hoại chính cuộc đời mình.
33 Người ấy sẽ chỉ tìm thấy tổn thương và hổ nhuốc;
Sự sỉ nhục đó sẽ không bao giờ được bôi xóa.
34 Vì sự ghen tương sẽ làm người chồng tức giận;
Trong ngày báo thù nó sẽ không chút nương tay.
35 Nó sẽ không chấp nhận của bồi thường chuộc lỗi,
Nó sẽ không hài lòng dù của chuộc lỗi nhiều đến bao nhiêu.
Tài Liệu
- Kinh Thánh - Bản Dịch 1925 - Thánh Kinh Hội Anh Quốc và Hải Ngoại
- Kinh Thánh - Bản Dịch 2011 - Mục sư Đặng Ngọc Báu
- Kinh Thánh - Bản Dịch Việt Ngữ - Thư Viện Tin Lành
- Kinh Thánh - Bản Dịch Ngữ Căn - Thư Viện Tin Lành
- Kinh Thánh - Bản Dịch Đại Chúng - Thư Viện Tin Lành
