Các Quan Xét: Chương 18
Bản Dịch Việt Ngữ
1. Lúc đó, không có vua trong Y-sơ-ra-ên. Trong lúc đó, chi tộc Đan đang tìm kiếm một nơi để định cư, bởi vì cho đến lúc đó phần sản nghiệp giữa vòng các chi tộc của Y-sơ-ra-ên chưa được phân chia cho họ. 2. Các gia tộc của dòng dõi Đan đã cử năm người từ vùng duyên hải, là những dũng sĩ đi từ Xô-rê-a và Ê-ta-ôn để do thám xứ và tìm kiếm đất đai. Họ dặn những người đó: "Hãy đi tìm đất đai." Những người đó đã vào vùng núi Ép-ra-im, đến nhà của Mi-ca để trọ qua đêm tại đó.
3. Khi ở trong nhà của Mi-ca, họ nhận ra giọng nói của người Lê-vi trẻ tuổi, nên đã đến gần và hỏi: “Ai đã đem anh đến nơi nầy? Anh đang làm gì ở đây và tại sao anh ở đây?” 4. Chàng nói cho họ biết Mi-ca đã làm điều nầy điều kia cho chàng: "Mi-ca đã mướn tôi và tôi đã trở thành tư tế cho ông ấy.” 5. Vì vậy, họ nói với chàng: “Xin anh hãy cầu hỏi Ðức Chúa Trời để chúng tôi biết được hành trình của chúng tôi mà chúng tôi sắp đi sẽ thành công hay không?” 6. Tư tế đáp: “Hãy đi bình an! Đức Giê-hô-va sẽ đi trước các ông trong hành trình nầy.”
7. Vì vậy, năm người đó đã rời khỏi nơi đó rồi đi đến La-ít. Họ thấy dân chúng tại đó sống an nhàn theo cách của người Si-đôn: yên bình, không cần phải phòng bị, không có người lãnh đạo trong xứ để gây phiền nhiễu. Họ ở xa Si-đôn và không liên kết với ai cả.
8. Khi họ trở về với những anh em của họ tại Xô-ra và Ê-ta-ôn, các anh em của họ hỏi: “Các ngươi có gì để báo cáo?” 9. Họ trả lời: “Chúng tôi đã nhìn thấy xứ và đó là một xứ thật tốt. Hãy trỗi dậy! Chúng ta hãy đến để tấn công những người đó. Các anh em cứ muốn ở yên như vầy hay sao? Đừng ngần ngại! Hãy tiến vào và chiếm hữu xứ. 10. Khi đến đó, anh em sẽ tiến vào một vùng đất rộng rãi với một dân tộc hiền lành mà Đức Chúa Trời đã trao vào tay của anh em. Tại đó không thiếu thổ sản nào.”
11. Sau đó, sáu trăm người được trang bị đầy đủ vũ khí ra trận, thuộc các gia tộc của Đan, đã từ Xô-ra và Ê-ta-ôn ra đi. 12. Họ đã đến đóng trại tại Ki-ri-át Giê-a-rim thuộc Giu-đa. Đó là lý do tại sao người ta gọi phía tây của Ki-ri-át Giê-a-rim là “Trại của Đan” cho đến ngày nay. 13. Từ đó, họ đi sang vùng núi Ép-ra-im, rồi đến nhà của Mi-ca.
14. Năm người đã đi do thám đất La-ít nói với các anh em của họ: “Anh em có biết rằng trong những căn nhà nầy có một ê-phót, một số tượng gia thần, một pho tượng chạm và một pho tượng đúc hay không? Bây giờ, anh em biết cần làm gì phải không?” 15. Vì vậy, họ đã chuyển hướng để đến đó, vào trong nhà của chàng thanh niên Lê-vi, tức là nhà của Mi-ca, rồi chào chàng. 16. Sáu trăm người Đan, trang bị đầy đủ vũ khí ra trận, đứng ở ngoài cổng. 17. Năm người đã đi do thám xứ tiến vào, họ lấy pho tượng chạm, ê-phót, các tượng gia thần, và pho tượng đúc; trong khi vị tư tế đứng trước cổng với sáu trăm người được vũ trang để chiến đấu. 18. Khi những người nầy vào nhà của Mi-ca lấy pho tượng chạm, ê-phót, các tượng gia thần, và pho tượng đúc, vị tư tế đã hỏi họ: “Các ông làm gì vậy?” 19. Họ bảo chàng: “Hãy im lặng! Hãy lấy tay bịt miệng lại. Hãy theo chúng tôi, làm cha và làm tư tế cho chúng tôi. Làm tư tế cho một gia đình hay là làm tư tế cho một chi tộc, là một tộc họ trong Y-sơ-ra-ên, điều nào là tốt hơn?” 20. Lòng của vị tư tế vui mừng, chàng đã lấy ê-phót, các tượng gia thần, và pho tượng chạm, rồi gia nhập với những người đó.
21. Sau đó, họ quay trở ra, rồi lên đường. Họ để các trẻ em, súc vật, và tài sản đi trước. 22. Khi họ đã đi được một khoảng khá xa khỏi nhà của Mi-ca, những người ở gần nhà của Mi-ca hiệp nhau lại đuổi theo con cháu của Ðan. 23. Những người đó kêu la các con cháu của Ðan, cho nên họ đã quay lại, rồi hỏi Mi-ca: “Có chuyện gì mà ông nhóm hiệp những người nầy để đuổi theo chúng tôi?” 24. Ông trả lời: “Các ngươi cướp lấy những tượng thần của ta mà ta đã làm, rồi bắt luôn vị tư tế của ta. Ta có còn gì đâu mà bây giờ các người còn hỏi: ‘Ngươi có chuyện gì vậy’?” 25. Con cháu của Đan nói với ông: “Đừng để chúng tôi nghe tiếng của ông, kẻo có người nổi giận tấn công ông, rồi ông và cả nhà ông sẽ bị mất mạng.” 26. Sau đó, con cháu của Ðan tiếp tục lên đường; còn Mi-ca khi ông thấy họ mạnh hơn mình, ông đành quay lại, rồi trở về nhà của mình.
27. Người Ðan đã cướp lấy những vật thuộc về Mi-ca, luôn với vị tư tế của ông, rồi tiến đến La-ít. Họ đã xông vào để tấn công một dân sống an lành, không được phòng bị. Họ dùng gươm giết những người đó, rồi phỏng hỏa đốt thành. 28. Không ai đến tiếp cứu những người đó, bởi vì họ sống cách xa Si-đôn và họ không giao thiệp với ai. Chỗ đó ở trong thung lũng gần Bết Rê-hốp. Sau đó, người Ðan đã xây một thành phố, rồi định cư tại đó. 29. Họ đặt tên thành là Đan, theo tên của Đan, con của Y-sơ-ra-ên, là tộc trưởng của họ. Tuy nhiên, tên trước kia của thành đó là La-ít.
30. Người Đan đã dựng pho tượng chạm, rồi lập Giô-na-than, con trai của Ghẹt-sôn, cháu của Môi-se, và những hậu tự ông làm tư tế cho chi tộc Đan, mãi cho đến khi cả xứ bị lưu đày. 31. Họ tiếp tục dựng thần tượng do Mi-ca làm ra trong suốt thời gian có Ðền Tạm của Ðức Chúa Trời tại Si-lô.
Bản Dịch 1925
1. Đang lúc đó, chẳng có một vua nơi Y-sơ-ra-ên; chính hồi ấy, chi phái Đan đi tìm một địa phận đặng lập nghiệp; vì từ trước đến giờ, trong các chi phái Y-sơ-ra-ên, chi phái nầy chưa nhận được sản nghiệp nào hết. 2. Vậy, người Đan chọn trong chi phái mình năm người mạnh dạn, sai từ Xô-rê-a và Ê-ta-ôn đi khắp nơi do thám xứ, và dặn họ rằng: Hãy đi do thám xứ. Chúng sang qua núi Ép-ra-im, đến nhà Mi-ca, và ngủ đêm tại đó. 3. Chúng đang ở gần bên nhà Mi-ca, thì nghe tiếng của gã trẻ tuổi, là người Lê-vi, bèn lại gần mà hỏi rằng: Ai dẫn ngươi đến đây? Ngươi ở đây làm chi, và ở chỗ nầy có gì? 4. Người đáp: Mi-ca có đãi tôi thế nầy, thế nầy, cấp cho tôi lương tiền, dùng tôi làm thầy tế lễ cho người. 5. Chúng tiếp: Thế thì, hãy hỏi ý Đức Chúa Trời, để chúng ta biết con đường chúng ta đi đây sẽ có may mắn chăng. 6. Thầy tế lễ đáp: Hãy đi bình an, Đức Giê-hô-va đoái đến con đường của các ngươi đi. 7. Vậy, năm người ấy lên đường, đến La-ít, thấy dân sự tại đó có thói tục dân Si-đôn, ở an ổn, bình tịnh, và vững chắc. Trong kẻ quản hạt xứ đó, chẳng có ai làm cho chúng bị hại chút đỉnh nào hết; chúng vốn cách xa dân Si-đôn, chẳng có việc chi với ai cả.
8. Kế ấy, năm người trở về cùng các anh em mình tại Xô-rê-a và Ê-ta-ôn, thì anh em hỏi chúng rằng: Các anh đã làm gì? 9. Năm người đáp: Hè! hãy đi lên đánh chúng nó, vì chúng tôi có thấy xứ ấy thật lấy làm tốt nhất. Ủa kìa! anh em ở đó chẳng làm chi sao? Chớ nên biếng nhác mà đi lên đến chiếm lấy xứ ấy làm sản nghiệp. 10. Khi anh em vào xứ đó, sẽ đến cùng một dân an ổn. Xứ ấy thật rất rộng, và Đức Chúa Trời đã phó nó vào tay anh em; quả thật một nơi chẳng thiếu vật chi đất sanh sản. 11. Vậy, sáu trăm người về dòng Đan cầm binh khí, đi từ Xô-rê-a và Ê-ta-ôn 12. lên đóng trại tại Ki-ri-át-Giê-a-rim, trong đất Giu-đa; nên chỗ đó hãy còn gọi là trại quân Đan cho đến ngày nay; nó ở phía sau Ki-ri-át-Giê-a-rim. 13. Từ đó chúng đi sang núi Ép-ra-im và đến nhà Mi-ca.
14. Bấy giờ, năm người đã đi do thám xứ La-ít cất tiếng nói cùng anh em mình rằng: Trong nhà nầy có một cái ê-phót, những thê-ra-phim, và một tượng chạm với chân bằng gang; anh em có biết chăng? Vậy, bây giờ hãy xem điều anh em phải làm. 15. Chúng bèn lại gần, vào nhà người Lê-vi trẻ tuổi, tức là vào nhà của Mi-ca, và chào người. 16. Sáu trăm người về dòng Đan cầm binh khí giữ ở ngoài cửa. 17. Nhưng năm người đã đi do thám xứ, đi lên, vào nhà, và cướp lấy tượng chạm, chân bằng gang, ê-phót, và những thê-ra-phim, đang khi thầy tế lễ đứng tại cửa cùng sáu trăm người cầm binh khí. 18. Năm người đó vào nhà cướp lấy các vật ấy rồi, thầy tế lễ bèn hỏi chúng nó rằng: Các ngươi làm chi vậy? 19. Chúng đáp rằng: Hãy nín đi, lấy tay bụm miệng lại, và đến cùng chúng ta, làm cha và thầy tế lễ cho chúng ta. Ngươi làm thầy tế lễ cho một nhà, hay làm thầy tế lễ cho một chi phái, một họ hàng trong Y-sơ-ra-ên, điều nào là khá hơn? 20. Thầy tế lễ mừng lòng, lấy ê-phót, những thê-ra-phim, và tượng chạm, rồi nhập với bọn ấy.
21. Chúng bèn xây lại, lên đường, để cho con trẻ, súc vật, và đồ hành lý đi trước.
22. Chúng đã đi xa khỏi nhà Mi-ca rồi, có những kẻ ở gần nhà Mi-ca nhóm lại đuổi theo người Đan. 23. Vì chúng kêu la sau họ, người Đan xây lại mà nói cùng Mi-ca rằng: Ngươi có điều chi? Vì sao ngươi có nhóm lại những kẻ đó? 24. Mi-ca đáp: Các ngươi đã cướp lấy các thần ta đã làm nên, và luôn thầy tế lễ, mà đi. Còn chi lại cho ta? Sao các ngươi còn hỏi rằng ta có điều chi? 25. Người Đan đáp cùng Mi-ca rằng: Chớ cho ta nghe tiếng ngươi nữa, e có người nổi giận xông hãm các ngươi, làm cho ngươi và nhà ngươi đều bị mất sự sống chăng. 26. Bấy giờ người Đan cứ đi đường, còn Mi-ca thấy chúng mạnh hơn mình, bèn trở về nhà mình.
27. Ấy vậy, sau khi đã cướp lấy vật của Mi-ca đã chế ra, và thầy tế lễ mà người đã có trong nhà mình, thì chúng xông vào dân La-ít, là một dân ở bình tịnh, vững chắc, lấy gươm giết dân đó, rồi châm lửa đốt thành đi. 28. Chẳng có ai đến tiếp cứu dân La-ít, vì thành ở xa Si-đôn, và không giao thiệp với ai hết; nó ở trong trũng chạy về hướng Bết-Rê-hóp.
Người Đan xây đắp thành lại, và ở tại đó; 29. lấy tên Đan, là tổ phụ mình, con trai của Y-sơ-ra-ên, mà đặt cho thành; còn trước kia tên thành ấy là La-ít. 30. Đoạn, người Đan dựng tượng chạm, rồi Giô-na-than, con trai Ghẹt-sôn, cháu Môi-se, và hết thảy hậu tự của người, đều làm thầy tế lễ trong chi phái Đan cho đến ngày chúng bị đày khỏi xứ. 31. Chúng giữ tượng chạm của Mi-ca làm nên trọn trong lúc đền của Đức Chúa Trời ở tại Si-lô.
Bản Dịch 2011
Người Ðan Cướp Hình Tượng và Ðịnh Cư ở La-ít
1 Trong lúc đó I-sơ-ra-ên không có vua. Cũng trong lúc đó chi tộc Ðan đang tìm kiếm một nơi để định cư, bởi vì so với các chi tộc khác của I-sơ-ra-ên, họ chưa nhận được sản nghiệp. 2 Vậy người Ðan ở Xô-ra và Ếch-ta-ôn sai năm dũng sĩ đi do thám và thăm dò xứ. Những người ấy đại diện cho các gia tộc trong cả chi tộc đó. Người Ðan bảo họ, “Hãy đi thăm dò xứ.” Những người ấy đến miền cao nguyên Ép-ra-im, đến nhà của Mi-ca, định nghỉ đêm tại đó. 3 Lúc họ vừa đến gần nhà của Mi-ca, họ nghe giọng nói của chàng thanh niên Lê-vi, nên tẽ bước lại gần và hỏi chàng, “Ai dẫn anh đến đây? Anh làm gì ở đây? Tại sao anh ở đây?”
4 Chàng nói cho họ biết Mi-ca đã đối với chàng như thế nọ thế kia, và nói tiếp, “Mi-ca đã mướn tôi làm tư tế cho ông ấy.”
5 Họ nói với anh, “Xin anh hãy cầu vấn Ðức Chúa Trời, xem chúng tôi đi chuyến này sẽ thành công không?”
6 Tư tế đáp, “Hãy đi bình an. Mắt CHÚA đoái xem chuyến đi này của quý ông.”
7 Vậy năm người ấy lên đường đến La-ít; tại đó họ thấy dân địa phương sống an lành như dân Si-đôn, bình lặng và không phòng bị gì cả. Xứ ấy không thiếu món gì và rất trù phú. Hơn nữa họ sống xa cách với dân Si-đôn và cũng không có liên hệ gì với ai.
8 Khi họ trở về lại Xô-ra và Ếch-ta-ôn, các anh em của họ hỏi, “Các anh đi thăm dò và thấy thế nào?”
9 Họ đáp, “Chúng ta hãy đến tấn công họ. Chúng tôi đã thấy xứ ấy rồi, này, đó là một xứ rất tốt. Chẳng lẽ anh em không tính làm gì sao? Ðừng ngần ngại đến xứ đó và chiếm lấy nó. 10 Khi đến đó anh em sẽ thấy một dân không phòng bị, và xứ thì rộng thênh thang. Ðức Chúa Trời sẽ ban nó vào tay chúng ta. Thật là một xứ chẳng thiếu thứ gì trên đất.”
11 Bấy giờ sáu trăm người Ðan, trang bị đầy đủ vũ khí ra trận, từ Xô-ra và Ếch-ta-ôn ra đi. 12 Dọc đường họ đóng trại tại Ki-ri-át Giê-a-rim trong miền Giu-đa. Ðó là lý do tại sao người ta gọi phía tây của Ki-ri-át Giê-a-rim là Trại của Ðan cho đến ngày nay. 13 Từ đó họ tiến đến miền cao nguyên Ép-ra-im, rồi đến nhà của Mi-ca. 14 Năm người đã đi do thám xứ La-ít nói với các anh em của họ, “Anh em có biết rằng trong mấy căn nhà này có một ê-phót, một số tượng gia thần, một hình tượng được chạm khắc, và một pho tượng không? Bây giờ anh em đã biết phải làm gì rồi phải không?” 15 Vậy họ đến đó và vào nhà của chàng thanh niên Lê-vi đang ở, tức nhà của Mi-ca, và chào chàng, 16 trong khi đó sáu trăm người Ðan trang bị đầy đủ vũ khí ra trận đứng ngoài cổng. 17 Năm người đã đi do thám xứ vào nhà và cướp lấy hình tượng được chạm khắc, ê-phót, các tượng gia thần, và một pho tượng đúc trong khi tư tế và sáu trăm người trang bị đầy đủ vũ khí ra trận đứng ngoài cổng.
18 Khi những người ấy vào trong nhà Mi-ca cướp lấy hình tượng được chạm khắc, ê-phót, các tượng gia thần, và một pho tượng đúc, thì tư tế hỏi họ, “Các ông làm gì vậy?”
19 Họ bảo chàng, “Hãy im lặng! Hãy lấy tay bịt miệng lại. Hãy đi theo chúng tôi, làm cha chúng tôi trong lĩnh vực linh vụ và làm tư tế chúng tôi. Làm tư tế cho một chi tộc và một tộc họ trong I-sơ-ra-ên không tốt hơn là phục vụ cho một gia đình sao?” 20 Tư tế liền hoan hỉ chấp nhận. Ông lấy cái ê-phót, các tượng gia thần, và hình tượng được chạm khắc, rồi đi theo đoàn người ấy.
21 Người Ðan quay trở ra và tiếp tục lên đường. Họ sắp xếp cho các trẻ em, súc vật, và tài sản đi trước. 22 Khi họ đã đi được một khoảng khá xa nhà Mi-ca, những người trong xóm của Mi-ca hiệp nhau lại và đuổi theo những người Ðan. 23 Khi họ đến gần và kêu la đằng sau, người Ðan quay lại và hỏi Mi-ca, “Ông có chuyện gì vậy? Ông nhóm hiệp những người này và đuổi theo chúng tôi là có ý gì?”
24 Mi-ca đáp, “Các người đã cướp lấy các tượng thần do tôi làm ra và bắt luôn cả tư tế của tôi, vậy mà bây giờ các người còn hỏi, ‘Ông có chuyện gì vậy’ là thế nào chứ?”
25 Người Ðan đáp với Mi-ca, “Ông đừng để chúng tôi nghe tiếng của ông nữa, kẻo những kẻ nóng tính trong chúng tôi sẽ xông vào đánh ông, rồi ông và cả nhà ông sẽ mất mạng đó.” 26 Vậy người Ðan tiếp tục lên đường; còn Mi-ca, khi ông thấy họ mạnh hơn ông, ông đành quay lại và trở về nhà.
27 Thế là người Ðan cướp lấy những gì Mi-ca đã có, luôn cả tư tế của ông, rồi tiến đến La-ít. Họ xông vào đánh một dân sống an lành và không phòng bị. Họ dùng gươm giết dân ấy và phỏng hỏa đốt thành của dân ấy. 28 Chẳng ai đến tiếp cứu dân ấy, vì họ sống cách xa Si-đôn, và cũng vì họ không giao thiệp với ai. Thành ấy nằm trong thung lũng gần Bết Rê-hốp. Sau đó người Ðan xây lại thành ấy và định cư ở đó. 29 Họ đặt tên thành ấy là Ðan, theo tên của con trai I-sơ-ra-ên, tộc trưởng của họ, mặc dù thành ấy trước kia vốn có tên là La-ít. 30 Tại đó người Ðan dựng lên cho họ những hình tượng để thờ. Họ lập Giô-na-than con cháu của Ghẹt-sôm, con cháu của Môi-se, và hậu tự của ông ta làm tư tế cho chi tộc Ðan cho đến khi họ bị lưu đày khỏi xứ. 31 Họ tiếp tục thờ lạy những thần tượng do Mi-ca làm ra suốt thời gian Ðền Tạm của Ðức Chúa Trời ở tại Si-lô.
Tài Liệu
- Kinh Thánh - Bản Dịch 1925 - Thánh Kinh Hội Anh Quốc và Hải Ngoại
- Kinh Thánh - Bản Dịch 2011 - Mục sư Đặng Ngọc Báu
- Kinh Thánh - Bản Dịch Việt Ngữ - Thư Viện Tin Lành
- Kinh Thánh - Bản Dịch Đại Chúng - Thư Viện Tin Lành
- Kinh Thánh - Bản Dịch Ngữ Căn - Thư Viện Tin Lành
- Giô-suê
- Các Quan Xét
- Các Quan Xét: Chương 17
- Các Quan Xét: Chương 19
- Ru-tơ
- Bách Khoa Từ Điển Tin Lành