Sáng Thế Ký: Chương 41

Mục lục

1 Bản Dịch Việt Ngữ
2 Bản Dịch 1925
3 Bản Dịch 2011
4 Tài Liệu

Bản Dịch Việt Ngữ

1. Thời gian trôi qua, đến cuối năm thứ hai, Pha-ra-ôn nằm mơ. Kìa, ông đứng bên bờ sông Nin. 2. Thình lình từ sông Nin có bảy con bò đi lên, thân hình trông thật béo tốt. Chúng đang ăn trong những bưng biền. 3. Và rồi, theo sau chúng, từ sông Nin lại có bảy con bò khác đi lên, thân hình trông thật gầy ốm, chúng cùng đứng với những con bò kia trên bờ sông. 4. Những con bò có thân hình trông thật gầy ốm đã ăn những con bò có thân hình trông thật béo tốt. Và rồi, Pha-ra-ôn thức dậy.

5. Ông lại ngủ, rồi nằm mơ lần thứ hai. Kìa, có bảy gié lúa tươi tốt mập mạnh mọc ra từ một cọng lúa. 6. Và rồi sau đó có bảy gié lúa gầy guộc, bị gió đông vùi dập, đã mọc ra. 7. Bảy gié lúa gầy guộc nuốt trọn bảy gié lúa mập mạnh sung mãn. Pha-ra-ôn đã thức dậy và biết rằng đó chỉ là một giấc mơ.

8. Đến sáng, tâm thần của ông bối rối, ông truyền cho gọi tất cả các thuật sĩ và những nhà thông thái của Ai-cập đến. Pha-ra-ôn đã thuật lại cho họ những giấc mơ của mình nhưng không một ai giải thích được ý nghĩa của những giấc mơ đó cho Pha-ra-ôn.

9. Lúc nầy, quan chánh chước tửu đã tâu với Pha-ra-ôn rằng: “Hôm nay tôi sực nhớ lại những lầm lỗi của mình. 10. Trước đây, Pha-ra-ôn đã nổi giận cùng các bề tôi của ngài. Ngài đã giam tôi - thật ra là tôi và quan ngự thiện - trong ngục tại dinh của quan chỉ huy quân thị vệ. 11. Một đêm kia, tôi và ông ấy, mỗi người có một giấc mơ - mỗi giấc mơ của chúng tôi có ý nghĩa riêng của nó. 12. Cùng trong ngục với chúng tôi có một thanh niên người Hê-bơ-rơ, là nô lệ của quan chỉ huy quân thị vệ. Chúng tôi đã thuật lại những giấc mơ của chúng tôi cho chàng. Chàng đã giải thích ý nghĩa giấc mơ cho mỗi người; 13. và rồi, việc đã xảy ra đúng như lời chàng đã giải thích: Ngài đã phục chức cho tôi, còn ông ta đã bị treo cổ.”

14. Pha-ra-ôn truyền cho gọi Giô-sép. Người ta nhanh chóng đưa chàng ra khỏi ngục. Chàng được cạo râu cắt tóc, thay đổi y phục, rồi vào chầu Pha-ra-ôn. 15. Pha-ra-ôn nói với Giô-sép rằng: “Ta có một giấc mơ nhưng không ai giải thích được. Ta nghe nói về ngươi rằng ngươi có thể hiểu giấc mơ và giải thích nó.”

16. Giô-sép trả lời Pha-ra-ôn rằng: “Điều đó không thuộc về tôi. Ðức Chúa Trời sẽ ban lời giải đáp. Nguyện Pha-ra-ôn được bình an.”

17. Pha-ra-ôn nói với Giô-sép: “Nầy, trong giấc mơ, ta đứng trên bờ sông Nin. 18. Thình lình từ dưới sông Nin có bảy con bò đi lên, thân hình trông thật béo tốt. Chúng đang ăn trong những bưng biền. 19. Và rồi, theo sau chúng, từ sông Nin lại có bảy con bò khác đi lên, thân hình trông thật gầy gò xấu xí. Ta chưa hề thấy những con bò nào xấu xí như thế trong toàn xứ Ai-cập. 20. Và rồi bảy con bò gầy gò xấu xí đã ăn bảy con bò béo tốt trước đó. 21. Mặc dù chúng đã nuốt những con kia như vậy, nhưng không ai biết rằng chúng đã nuốt những con kia, bởi vì chúng vẫn còn xấu xí y như trước. - Và rồi ta thức giấc. 22. Ta lại thấy trong giấc mơ của mình: Kìa, có bảy gié lúa sung mãn tươi tốt mọc ra từ một cọng lúa. 23. Và rồi sau đó có bảy gié lúa gầy guộc, khô héo, bị gió đông vùi dập, đã mọc ra. 24. Bảy gié lúa gầy guộc đã nuốt trọn bảy gié lúa tươi tốt. Ta đã thuật cho các thuật sĩ nhưng không ai có thể giải thích cho ta.”

25. Giô-sép nói với Pha-ra-ôn: “Các giấc mơ của Pha-ra-ôn chỉ là một. Ðức Chúa Trời đã bày tỏ cho Pha-ra-ôn việc Ngài sẽ thực hiện. 26. Bảy con bò béo tốt là bảy năm. Bảy bông lúa tốt cũng là bảy năm. Các giấc mơ đó chỉ là một. 27. Bảy con bò xấu xí, gầy gò đi lên sau đó là bảy năm; và bảy bông lúa lép bị tàn tạ vì gió đông là bảy năm đói kém. 28. Như tôi đã trình bày cho Pha-ra-ôn: Đức Chúa Trời đã bày tỏ cho Pha-ra-ôn việc Ngài sẽ thực hiện. 29. Thật vậy, sẽ có bảy năm được mùa sung túc trong cả Ai-cập. 30. Nhưng sau đó là bảy năm đói kém. Tất cả những sự sung túc trong xứ Ai-cập sẽ bị quên lãng, và nạn đói sẽ làm cho xứ sở kiệt quệ. 31. Bởi vì nạn đói theo sau quá nghiêm trọng cho nên trong xứ sẽ không còn biết đến sự sung túc nữa. 32. Giấc mơ đã được lặp lại cho Pha-ra-ôn hai lần bởi vì Ðức Chúa Trời đã quyết định thực hiện điều nầy, và Ðức Chúa Trời sắp thực hiện điều nầy. 33. Vì vậy, Pha-ra-ôn hãy chọn một người khôn ngoan biết suy xét, rồi lập người đó lãnh đạo trên cả xứ Ai-cập. 34. Xin Pha-ra-ôn cho người bổ nhiệm các viên chức trong cả xứ để thu một phần năm hoa lợi của đất trong bảy năm được mùa tại Ai-cập. 35. Hãy để cho họ thu thập thực phẩm trong những năm được mùa sắp đến, và thâu trữ lúa để dự trữ làm lương thực trong các thành phố thuộc quyền cai trị của Pha-ra-ôn. 36. Đó sẽ là thực phẩm dự trữ cho cả xứ trong bảy năm đói kém - là điều sẽ xảy ra trong xứ Ai-cập - để xứ nầy sẽ không bị tiêu diệt trong thời đói kém.”

37. Lời khuyên nầy tốt đẹp trong mắt của Pha-ra-ôn và trong mắt của các quần thần.

38. Pha-ra-ôn nói với các quần thần của mình: "Chúng ta có thể nào tìm được một người như người nầy - là người có Thần của Đức Chúa Trời ở cùng?”

39. Pha-ra-ôn nói với Giô-sép: “Bởi vì Đức Chúa Trời đã bày tỏ cho ngươi biết tất cả những điều nầy, cho nên không ai khôn ngoan và biết suy xét hơn ngươi. 40. Ngươi sẽ lãnh đạo cả nhà của ta. Toàn dân của ta sẽ phục tùng mệnh lệnh của ngươi. Ta chỉ lớn hơn ngươi vì ngôi vua mà thôi.”

41. Pha-ra-ôn nói với Giô-sép: “Nầy, ta lập ngươi lãnh đạo cả xứ Ai-cập.” 42. Pha-ra-ôn đã tháo ấn nhẫn ra khỏi tay của mình rồi đeo vào tay của Giô-sép, đã mặc trang phục bằng gải vai mịn cho chàng, và đeo vòng vàng vào cổ của chàng. 43. Ông đặt chàng ngồi trên xa giá thứ hai của mình, rồi cho người đi trước hô rằng: “Hãy quỳ xuống!” Ông đã lập chàng lãnh đạo trên cả xứ Ai-cập.

44. Pha-ra-ôn nói với Giô-sép: “Ta là Pha-ra-ôn, nhưng nếu không có lệnh của ngươi, thì không ai trong cả xứ Ai-cập nầy có thể nhấc tay hoặc nhấc chân lên.” 45. Pha-ra-ôn đã đặt tên cho Giô-sép là Xa-phơ-nát Pha-nê-ách, và gả Ách-nát, con gái của Phô-ti-phê-ra, thầy tế lễ thành Ôn, cho chàng làm vợ. Giô-sép đã đi tuần hành khắp cả xứ Ai-cập.

46. Giô-sép được ba mươi tuổi khi chàng trình diện Pha-ra-ôn, vua của Ai-cập. Giô-sép đã rời khỏi triều đình Pha-ra-ôn, rồi đi tuần hành cả xứ Ai-cập. 47. Trong bảy năm được mùa, đất sinh hoa lợi dư dật. 48. Ông đã thâu trữ tất cả lương thực sản xuất trong bảy năm được mùa tại Ai-cập và trữ lương thực trong những thành phố. Tại mỗi thành phố, ông thâu trữ hoa lợi từ những đồng ruộng xung quanh. 49. Giô-sép đã thâu trữ rất nhiều lúa mì - nhiều như cát biển - đến nỗi ông không thể đếm nữa, bởi vì không thể đo lường được.

50. Hai con trai đã được sinh cho Giô-sép trước năm nạn đói xảy ra. Đó là những đứa con mà Ách-nát, con gái của Phô-ti-phê-ra, thầy tế lễ thành Ôn, đã sinh cho ông. 51. Giô-sép đã đặt tên con đầu lòng là Ma-na-se, bởi vì “Đức Chúa Trời đã làm cho tôi quên tất cả những gian truân, và cả gia đình thân phụ của tôi.” 52. Ông đặt tên cho đứa thứ nhì là Ép-ra-im, bởi vì “Đức Chúa Trời đã làm cho tôi được thịnh vượng tại xứ mà tôi đã chịu đau khổ.”

53. Bảy năm được mùa tại xứ Ai-cập đã chấm dứt, 54. và rồi bảy năm đói kém bắt đầu đến - y như lời Giô-sép đã nói. Nạn đói xảy ra khắp nơi, nhưng tại xứ Ai-cập vẫn có lương thực. 55. Khi toàn thể xứ Ai-cập bị đói, dân chúng đã đến kêu nài với Pha-ra-ôn để xin lương thực. Pha-ra-ôn đã nói với toàn dân Ai-cập: “Hãy đến với Giô-sép, và hãy làm theo những gì mà ông ấy truyền cho các ngươi.”

56. Nạn đói đã lan ra khắp cả mặt đất, Giô-sép đã mở tất cả những kho dự trữ để bán cho người Ai-cập bởi vì nạn đói đã trở nên trầm trọng tại xứ Ai-cập. 57. Tất cả những xứ khác đã đến Ai-cập để mua lương thực từ Giô-sép, bởi vì nạn đói đã trầm trọng khắp mọi nơi.

Bản Dịch 1925

1. Cách hai năm sau, Pha-ra-ôn nằm chiêm bao thấy mình đứng bên bờ sông. 2. Nầy đâu dưới sông đi lên bảy con bò mập và tốt, ăn cỏ trong bưng. 3. Rồi nầy, bảy con bò khác, xấu dạng, gầy guộc, ở dưới sông đi theo lên sau, đến đứng gần các con bò trước trên bờ sông. 4. Bảy con bò xấu dạng, gầy guộc nuốt bảy con bò mập tốt. Pha-ra-ôn bèn thức giấc.

5. Vua nằm ngủ lại, chiêm bao lần thứ nhì, thấy bảy gié lúa chắc, tốt tươi, mọc chung trên một cộng rạ. 6. Kế đó, bảy gié lúa khác lép và bị gió đông thổi háp, mọc theo bảy gié lúa kia. 7. Bảy gié lúa lép nuốt bảy gié lúa chắc. Pha-ra-ôn bèn thức giấc; và nầy, thành ra một điềm chiêm bao.

8. Sáng mai, tâm thần người bất định, truyền đòi các pháp-sư và các tay bác sĩ xứ Ê-díp-tô đến, thuật lại điềm chiêm bao mình cho họ nghe; nhưng chẳng có ai bàn được điềm chiêm bao đó cho vua hết.

9. Quan tửu chánh bèn tâu cùng Pha-ra-ôn rằng: Bây giờ, tôi nhớ đến lỗi của tôi. 10. Ngày trước, bệ hạ nổi giận cùng quần thần, có cầm ngục quan thượng thiện và tôi nơi dinh quan thị vệ. 11. Trong lúc đó, cùng một đêm kia, chúng tôi có thấy điềm chiêm bao, chiêm bao mỗi người đều có ý nghĩa riêng rõ ràng. 12. Tại đó, cùng chung ngục, có một người Hê-bơ-rơ, còn trẻ, kẻ gia-đinh của quan thị vệ; chúng tôi thuật lại cho chàng nghe điềm chiêm bao của mình; chàng bàn rõ ra cho ai mỗi chiêm bao nấy. 13. Rồi ra, công việc xảy đến y như lời chàng bàn: bệ hạ phục chức tôi lại, và xử treo quan kia.

14. Pha-ra-ôn bèn sai đi đòi Giô-sép; họ lập tức tha người ra khỏi ngục, cạo mặt mày cho, biểu thay đổi áo xống, rồi vào chầu Pha-ra-ôn. 15. Pha-ra-ôn phán cùng Giô-sép rằng: Trẫm có thấy một điềm chiêm bao mà chẳng ai bàn ra. Vậy, trẫm nghe rằng khi người ta thuật điềm chiêm bao lại cho, thì ngươi bàn được. 16. Giô-sép tâu rằng: Đó chẳng phải tôi, nhưng ấy là Đức Chúa Trời đem sự bình an đáp cho bệ hạ vậy. 17. Pha-ra-ôn phán rằng: Nầy, trong điềm chiêm bao trẫm đang đứng bên bờ sông. 18. Nầy đâu bảy con bò mập và tốt dưới sông đi lên, đến ăn cỏ trong bưng. 19. Rồi bảy con bò khác xấu dạng gầy guộc đi theo lên sau; thật trẫm chẳng thấy trong xứ Ê-díp-tô nầy có bò xấu dạng như vậy bao giờ. 20. Bảy con bò xấu dạng gầy guộc đó nuốt bảy con bò mập tốt trước kia, 21. nuốt vào bụng, mà dường như không có nuốt, vì các con bò đó vẫn xấu dạng như xưa. 22. Trẫm bèn thức giấc; rồi lại thấy điềm chiêm bao khác, là bảy gié lúa chắc tốt tươi mọc chung trên một cộng rạ. 23. Kế đó, bảy gié lúa khác, khô, lép, bị gió đông thổi háp, mọc theo bảy gié lúa kia; 24. và bảy gié lúa lép đó lại nuốt bảy gié lúa chắc. Trẫm đã thuật điềm chiêm bao nầy cho các pháp-sư, nhưng không ai giải nghĩa ra được.

25. Giô-sép tâu cùng Pha-ra-ôn rằng: Hai điềm chiêm bao của bệ hạ thấy đó đồng một nghĩa mà thôi; Đức Chúa Trời mách cho bệ hạ biết trước những việc Ngài sẽ làm. 26. Bảy con bò mập tốt đó, tức là bảy năm; bảy gié lúa chắc đó cũng là bảy năm. Ấy chỉ đồng một điềm chiêm bao vậy. 27. Bảy con bò xấu dạng gầy guộc lên theo sau bảy con bò kia, tức là bảy năm; và bảy gié lúa lép bị gió đông thổi háp đó, tức là bảy năm đói kém. 28. Ấy là điều tôi đã tâu cùng bệ hạ rồi: Đức Chúa Trời có cho bệ hạ thấy những việc Ngài sẽ làm. 29. Nầy, trong khắp xứ Ê-díp-tô sẽ có bảy năm được mùa dư dật. 30. Nhưng bảy năm đó lại liền tiếp bảy năm đói kém; dân bản xứ đều sẽ quên sự dư dật đó, và ách đói kém sẽ làm cho toàn xứ hao mòn. 31. Và vì sự đói kém liên tiếp nầy lớn quá, nên thiên hạ chẳng còn thấy chi về sự dư dật đó nữa. 32. Nếu điềm chiêm bao đến hai lần cho bệ hạ, ấy bởi Đức Chúa Trời đã quyết định điều đó rồi, và Ngài mau mau lo làm cho thành vậy. 33. Bây giờ bệ hạ khá chọn một người thông minh trí-huệ, lập người lên làm đầu trong xứ Ê-díp-tô, 34. cùng lập các ủy viên trong xứ, để góp một phần năm của số thâu vào trong bảy năm được mùa dư dật đó. 35. Họ hãy thâu góp hết thảy mùa màng trong bảy năm được mùa dư dật sẽ đến sau nầy, cùng thâu nhập lúa mì sẵn dành cho Pha-ra-ôn, dùng làm lương để dành trong các thành, và họ hãy giữ gìn lấy. 36. Các lương thực nầy phải để dành cho bảy năm đói kém sẽ đến trong xứ Ê-díp-tô, hầu cho xứ nầy khỏi bị diệt bởi sự đói kém đó.

37. Các lời nầy đẹp ý Pha-ra-ôn và quần thần. 38. Pha-ra-ôn phán cùng quần thần rằng: Chúng ta há dễ tìm một người như người nầy, có thần minh của Đức Chúa Trời được sao? 39. Pha-ra-ôn phán cùng Giô-sép rằng: Vì Đức Chúa Trời xui cho ngươi biết mọi việc nầy, thì chẳng còn ai được thông minh trí-huệ như ngươi nữa. 40. Vậy, ngươi sẽ lên cai trị nhà trẫm; hết thảy dân sự của trẫm đều sẽ vâng theo lời ngươi. Trẫm lớn hơn ngươi chỉ vì ngự ngôi vua mà thôi. 41. Pha-ra-ôn lại phán cùng Giô-sép rằng: Hãy xem! trẫm lập ngươi cầm quyền trên cả xứ Ê-díp-tô. 42. Vua liền cổi chiếc nhẫn trong tay mình, đeo vào tay Giô-sép, truyền mặc áo vải gai mịn, và đeo vòng vàng vào cổ người; 43. rồi, truyền cho lên ngồi xe sau xe vua, có người đi trước hô rằng: Hãy quì xuống! Ấy, Giô-sép được lập lên cầm quyền cả xứ Ê-díp-tô là vậy. 44. Pha-ra-ôn lại phán cùng Giô-sép: Ta là Pha-ra-ôn, nhưng nếu chẳng có ngươi, thì trong cả xứ Ê-díp-tô không có ai giơ tay đưa chân lên được.

45. Pha-ra-ôn đặt tên Giô-sép là Xa-phơ-nát-Pha-nê-ách, đưa nàng Ách-nát, con gái Phô-ti-phê-ra, thầy cả thành Ôn, cho người làm vợ. Người thường tuần hành trong xứ Ê-díp-tô. 46. Vả, khi Giô-sép ra mắt Pha-ra-ôn, vua Ê-díp-tô, thì người đã ba mươi tuổi. Vậy, người từ tạ Pha-ra-ôn mà đi tuần khắp xứ Ê-díp-tô.

47. Trong bảy năm được mùa dư dật, đất sanh sản ra đầy dẫy. 48. Giô-sép bèn thâu góp hết thảy lương thực của bảy năm đó trong xứ Ê-díp-tô, và chứa lương thực nầy khắp các thành; trong mỗi thành, đều dành chứa hoa lợi của các ruộng ở chung quanh thành đó. 49. Vậy, Giô-sép thâu góp lúa mì rất nhiều, như cát nơi bờ biển, cho đến đỗi người ta đếm không được, vì đầy dẫy vô số.

50. Trước khi đến năm đói kém, thì Ách-nát, con gái Phô-ti-phê-ra, thầy cả thành Ôn, sanh cho Giô-sép hai con trai. 51. Giô-sép đặt tên đứa đầu lòng là Ma-na-se, vì nói rằng: Đức Chúa Trời đã làm cho ta quên điều cực nhọc, và cả nhà cha ta. 52. Người đặt tên đứa thứ nhì là Ép-ra-im, vì nói rằng: Đức Chúa Trời làm cho ta được hưng vượng trong xứ mà ta bị khốn khổ.

53. Bảy năm được mùa dư dật trong xứ Ê-díp-tô bèn qua, 54. thì bảy năm đói kém khởi đến, y như lời Giô-sép đã bàn trước. Khắp các xứ khác cũng đều bị đói, nhưng trong cả xứ Ê-díp-tô lại có bánh. 55. Đoạn, cả xứ Ê-díp-tô đều bị đói, dân chúng đến kêu cầu Pha-ra-ôn xin lương. Pha-ra-ôn phán cùng bản dân rằng: Hãy đi đến Giô-sép, rồi làm theo lời người sẽ chỉ bảo cho. 56. Khi khắp xứ bị đói kém, thì Giô-sép mở mọi kho lúa mà bán cho dân Ê-díp-tô. 57. Xứ càng đói nhiều nữa; vả, vì khắp thế gian đều bị đói quá, nên đâu đâu cũng đổ đến Ê-díp-tô mua lúa nơi Giô-sép bán.

Bản Dịch 2011

Ðiềm Chiêm Bao của Pha-ra-ôn

1 Cách hai năm sau, Pha-ra-ôn thấy một điềm chiêm bao. Này, ông đứng bên bờ sông. 2 Thình lình từ dưới sông bảy con bò cái đi lên, trông khỏe mạnh và béo tốt. Chúng đến ăn cỏ trong đám sậy bên sông. 3 Và này, từ dưới sông lại có bảy con bò cái khác đi lên sau đó, hình dáng xấu xí và gầy còm. Chúng đến gần bảy con bò cái kia nơi bờ sông. 4 Các bò cái xấu xí và gầy còm đó nuốt bảy bò cái khỏe mạnh và béo tốt. Pha-ra-ôn bèn giật mình thức giấc.

5 Sau đó ông ngủ lại và thấy chiêm bao lần thứ hai. Thình lình ông thấy có bảy gié lúa chắc và tốt, mọc chung với nhau trên một cọng lúa. 6 Kế đó bảy gié lúa khác vừa lép và vừa bị gió đông làm cháy sém mọc ra tiếp theo. 7 Rồi bảy gié lúa lép nuốt bảy gié lúa chắc và tốt. Pha-ra-ôn giật mình thức giấc lần nữa, và này, đó chỉ là một giấc chiêm bao.

8 Sáng ngày tâm thần ông bối rối. Ông truyền lịnh gọi tất cả nhà thông thái và tất cả học giả lỗi lạc của Ai-cập đến. Pha-ra-ôn thuật lại các điềm chiêm bao của ông cho họ, nhưng chẳng ai có thể giải nghĩa các điềm chiêm bao ấy cho ông.

9 Bấy giờ quan chánh chước tửu tâu với Pha-ra-ôn, “Bây giờ hạ thần mới nhớ đến lỗi của hạ thần. 10 Trước kia Pha-ra-ôn có nổi giận với bầy tôi của hoàng thượng. Hoàng thượng đã giam hạ thần trong ngục thất của dinh quan chỉ huy quân thị vệ, đúng ra là hạ thần và quan ngự thiện nữa. 11 Cùng một đêm kia, hạ thần và ông ấy mỗi người thấy một điềm chiêm bao khác nhau. Mỗi điềm chiêm bao của chúng thần có ý nghĩa riêng của nó. 12 Lúc ấy cũng có một thanh niên Hê-bơ-rơ bị giam chung với chúng thần. Nó là đầy tớ của quan chỉ huy quân thị vệ. Chúng thần kể cho nó nghe điềm chiêm bao của mình, và nó giải nghĩa các điềm chiêm bao ấy cho chúng thần; giấc mơ của ai, nó giải nghĩa cho người ấy. 13 Và sự việc đã xảy ra đúng y như lời nó giải nghĩa. Hoàng thượng đã cho hạ thần được phục chức, còn ông kia đã bị xử treo cổ.”

14 Pha-ra-ôn liền truyền cho đem Giô-sép vào cung. Người ta vội vàng đem Giô-sép ra khỏi ngục, cạo râu, cắt tóc, và thay đổi y phục để đưa vào chầu Pha-ra-ôn.

15 Pha-ra-ôn nói với Giô-sép, “Ta đã nằm mơ và thấy chiêm bao, nhưng không ai có thể giải nghĩa cho ta được. Ta nghe nói rằng ngươi có thể hiểu và giải nghĩa điềm chiêm bao được.”

16 Giô-sép tâu với Pha-ra-ôn, “Thưa, không phải tôi mà là Ðức Chúa Trời; Ngài sẽ ban cho Pha-ra-ôn câu giải đáp để đức vua được bình an.”

17 Bấy giờ Pha-ra-ôn nói với Giô-sép, “Này, trong điềm chiêm bao, ta thấy ta đứng bên bờ sông. 18 Thình lình bảy con bò cái từ dưới sông đi lên, trông mạnh khỏe và béo tốt; chúng đến ăn cỏ trong đám sậy bên sông. 19 Kế đó bảy con bò cái khác đi lên sau chúng; đó là những con bò ốm yếu, rất xấu xí, và gầy còm. Ta chưa hề thấy một con bò nào xấu xí như thế trong toàn xứ Ai-cập. 20 Ðoạn các bò cái gầy còm và xấu xí nuốt bảy bò cái béo tốt đã đi lên trước chúng. 21 Dù chúng đã nuốt bảy con bò mập, nhưng không ai có thể nghĩ rằng chúng đã nuốt các con bò mập ấy, vì chúng vẫn còn xấu xí y như trước. Bấy giờ ta giật mình thức giấc.

22 Ta lại thấy trong giấc chiêm bao của ta, này, bảy gié lúa mọc ra trên một cọng lúa; chúng đều chắc và tốt. 23 Và này, bảy gié lúa khác, vừa héo, lép, và bị cháy sém vì gió đông, mọc ra sau chúng. 24 Các gié lúa lép nuốt bảy gié lúa chắc. Ta đã thuật lại các điềm chiêm bao ấy cho các nhà thông thái, nhưng không ai có thể giải nghĩa chúng cho ta.”

25 Bấy giờ Giô-sép tâu với Pha-ra-ôn, “Thưa hai điềm chiêm bao của Pha-ra-ôn đều có cùng một ý nghĩa. Ðức Chúa Trời đã cho Pha-ra-ôn biết trước những gì Ngài dự tính sẽ thực hiện. 26 Bảy con bò cái mập là bảy năm; bảy gié lúa chắc cũng là bảy năm. Cả hai điềm chiêm bao ấy đều có cùng một ý nghĩa. 27 Bảy con bò cái gầy còm và xấu xí đi lên sau các con bò mập là bảy năm; bảy gié lúa lép và cháy sém vì gió đông cũng chỉ về bảy năm đói kém. 28 Ðây là điềm tôi đã thưa với Pha-ra-ôn. Ðức Chúa Trời đã tỏ cho Pha-ra-ôn biết những gì Ngài sắp sửa làm. 29 Quả thật, trong khắp nước Ai-cập sẽ có bảy năm được mùa dư dật. 30 Nhưng tiếp sau đó là bảy năm đói kém. Tất cả những dư thừa sẽ bị quên đi trong nước Ai-cập, và nạn đói sẽ làm cho đất nước trở nên kiệt quệ. 31 Vì nạn đói quá lớn theo sau những năm được dư dật trong nước, nên người ta sẽ không còn nhớ đến sự dư thừa ấy nữa. 32 Ðiềm chiêm bao ấy được lặp lại cho Pha-ra-ôn hai lần có nghĩa là Ðức Chúa Trời đã nhất định sẽ thực hiện điều ấy, và Ðức Chúa Trời sẽ cho điều ấy xảy ra không bao lâu nữa đâu.

33 Vậy bây giờ kính xin Pha-ra-ôn chọn một người thông minh và khôn sáng, rồi lập người ấy trên cả nước Ai-cập. 34 Xin Pha-ra-ôn sớm thực hiện điều ấy, và cũng xin đức vua cho lập những viên chức trong khắp nước để thu góp một phần năm hoa lợi trong bảy năm được mùa dư dật trong cả nước Ai-cập. 35 Xin để họ thu góp thực phẩm trong những năm được mùa sắp đến và chứa trong các kho dưới quyền quản lý của Pha-ra-ôn, và xin truyền cho người ta lập các kho tích trữ lương thực trong các thành. 36 Rồi những thực phẩm đó sẽ trở thành thực phẩm dự trữ cho cả nước trong bảy năm đói kém sẽ xảy ra trong nước Ai-cập, để đất nước này sẽ không bị tiêu diệt trong giai đoạn đói kém.”

Giô-sép Ðược Làm Tể Tướng

37 Những lời đó đẹp lòng Pha-ra-ôn và tất cả quần thần của ông. 38 Pha-ra-ôn nói với bầy tôi của ông, “Chúng ta có thể tìm được một người như người này, một người có Thần của Ðức Chúa Trời ngự bên trong chăng?”

39 Bấy giờ Pha-ra-ôn nói với Giô-sép, “Vì Ðức Chúa Trời đã cho ngươi biết tất cả những điều này. Không ai thông minh và khôn sáng như ngươi. 40 Ngươi sẽ cai trị cả nhà ta. Toàn dân ta sẽ vâng lời ngươi. Ta chỉ lớn hơn ngươi vì ngôi vua mà thôi.”

41 Pha-ra-ôn lại nói với Giô-sép, “Này, ta lập ngươi trị vì trên toàn cõi Ai-cập.” 42 Rồi Pha-ra-ôn lấy chiếc nhẫn làm ấn dấu ra khỏi tay mình và đeo vào tay Giô-sép. Ðoạn ông truyền mang y phục bằng vải gai mịn đến mặc cho chàng, rồi ông đeo vào cổ chàng một dây chuyền bằng vàng. 43 Ông đặt chàng ngồi trên xa giá thứ hai của ông, và cho người đi trước hô to, “Hãy quỳ xuống!” Vậy ông lập chàng trị vì trên cả nước Ai-cập.

44 Pha-ra-ôn nói với Giô-sép, “Ta, Pha-ra-ôn, truyền rằng: Nếu không có lệnh của ngươi, không ai được phép nhấc tay hay chân mình lên trong khắp nước Ai-cập.”

45 Pha-ra-ôn đặt tên cho Giô-sép là Xáp-nát Pa-a-nê-a, và gả A-sê-nát ái nữ của Pô-ti Phê-ra tư tế Thành Ôn cho chàng làm vợ. Sau đó Giô-sép đi kinh lý khắp nơi trong nước Ai-cập.

46 Giô-sép được ba mươi tuổi khi được trình diện Pha-ra-ôn vua Ai-cập. Giô-sép rời khỏi triều đình Pha-ra-ôn và đi kinh lý khắp nước Ai-cập. 47 Bấy giờ trong bảy năm được mùa, đất đai đã sinh sản hoa màu dư dật. 48 Vì thế ông cho thu góp lương thực trong suốt bảy năm được mùa ở Ai-cập và tích trữ trong các thành. Trong mỗi thành, ông cho thâu trữ lương thực do những ruộng rẫy xung quanh thành đó sản xuất. 49 Giô-sép thâu trữ lúa thóc nhiều như cát nơi bờ biển, đến nỗi người ta ngưng việc đong lường, vì chúng quá nhiều, không đếm xuể.

50 Giô-sép sinh được hai con trai trước khi nạn đói xảy ra, đó là hai con do A-sê-nát ái nữ của Pô-ti Phê-ra tư tế Thành Ôn sinh cho ông. 51 Giô-sép đặt tên con đầu lòng là Ma-na-se, vì ông nói, “Ðức Chúa Trời đã làm tôi quên tất cả nỗi lao khổ của tôi và tất cả những oán hận đối với nhà cha tôi.” 52 Ông đặt tên con thứ hai là Ép-ra-im, vì ông nói, “Ðức Chúa Trời đã làm tôi được sinh sôi nảy nở trong xứ tôi chịu khổ cực.”

53 Sau đó bảy năm được mùa dư dật trong nước Ai-cập chấm dứt, 54 và bảy năm đói kém bắt đầu đến, y như lời Giô-sép đã nói. Nạn đói ấy xảy ra khắp đất, nhưng tại Ai-cập dân chúng vẫn có bánh ăn. 55 Khi toàn thể nước Ai-cập bị nạn đói hoành hành, dân chúng đến kêu nài với Pha-ra-ôn để xin lương thực. Pha-ra-ôn nói với toàn dân Ai-cập, “Hãy đến với Giô-sép. Hễ ông ấy bảo gì, các ngươi hãy làm theo như vậy.” 56 Nạn đói tràn lan khắp mặt đất, Giô-sép mở các kho lương thực và bán lúa cho người Ai-cập, vì nạn đói ấy mỗi ngày một trở nên tàn khốc trong nước Ai-cập. 57 Người ta từ mọi xứ kéo đến tìm Giô-sép ở Ai-cập để mua lúa, bởi vì nạn đói ấy quá trầm trọng trên khắp mặt đất.