Châm Ngôn: Chương 30

Bản Dịch Việt Ngữ

1. Đây là những lời của A-gu-rơ, con trai Gia-kê, đã nói, và ông đã công bố cho Y-thi-ên và U-canh:

2. Thật vậy, tôi ngu dại hơn người ta và tôi không có sự sáng suốt như người ta. 3. Tôi chưa học được sự khôn ngoan, cũng không có sự hiểu biết của Đấng Thánh.

4. Ai đã lên trời rồi trở xuống? Ai đã thu góp gió trong lòng bàn tay của mình? Ai đã bọc nước trong áo của mình? Ai đã thiết lập những nơi tận cùng của trái đất? Tên của Ngài là gì? Tên của con trai Ngài là gì? Ngươi có biết không?

5. Mỗi một lời của Đức Chúa Trời đều tinh khiết; Ngài là thuẫn khiên cho những người đặt niềm tin cậy của họ nơi Ngài. 6. Đừng thêm gì vào lời Ngài, kẻo Ngài quở trách ngươi và ngươi bị xem là kẻ nói dối.

7. Con cầu xin Ngài hai điều. Xin đừng từ chối trước khi con qua đời: 8. Xin khiến sự lọc lừa và dối trá xa khỏi con. Đừng để cho con nghèo khổ hoặc giàu sang, nhưng xin cho con lương thực đủ dùng. 9. Đừng cho con dư dật, để rồi con nói rằng: “Đức Giê-hô-va là ai?”, hay để cho con bị nghèo khổ, rồi phải trộm cắp, làm ô danh Đức Chúa Trời của con.

10. Đừng nói xấu đầy tớ với chủ của nó, nếu không nó sẽ nguyền rủa con, và con sẽ phải mắc tội.

11. Có loại người nguyền rủa cha của mình, cũng không chúc phước cho mẹ của mình.
12. Có loại người cho rằng mình trong sạch theo quan điểm của mình, nhưng chưa được thanh tẩy sự dơ bẩn của mình.
13. Có loại người mà mí mắt của họ nhướng cao và mắt của họ kiêu hãnh.
14. Có loại người mà răng của họ như gươm, hàm của họ như dao để ăn nuốt những người nghèo khổ trên đất và những người thiếu thốn ở giữa loài người.

15. Con đỉa có hai con gái: Cho! Cho! Có ba điều không bao giờ thỏa mãn, và bốn điều không bao giờ nói: Đủ! 16. Âm phủ, lòng dạ hiếm muộn, đất khan nước, và lửa không bao giờ nói: Đủ!
17. Con mắt chế nhạo cha, khinh bỉ việc vâng lời mẹ, sẽ bị những con quạ nơi thung lũng móc đi, và những đại bàng non ăn nó.

18. Có ba điều quá kỳ diệu cho tôi, có bốn việc tôi không thấu hiểu: 19. Ðường của chim phượng hoàng trên trời, lối của con rắn trên vầng đá, tuyến của tàu giữa đại dương, và cách của người nam đến với người nữ.
20. Đây là phong cách của người đàn bà ngoại tình. Nàng ăn, chùi miệng, rồi nói: Tôi đâu có làm chuyện gì gian ác!

Bản Dịch 1925

1. Lời của A-gu-rơ, con trai Gia-kê, Châm ngôn mà người ấy nói ra cho Y-thi-ên và U-canh.
2. Quả thật ta là ngu muội hơn ai hết, Ta không có thông sáng bằng một người.
3. Ta không học được sự khôn ngoan, Và chẳng có được sự tri thức của Đấng Thánh.
4. Ai đã lên trời, rồi lại xuống? Ai đã góp gió trong lòng tay mình? Ai đã bọc nước trong áo mình? Ai lập các giới hạn của đất? Danh người là chi, và tên con trai người là gì? Nếu ngươi biết, hãy nói đi.
5. Các lời của Đức Chúa Trời đều đã thét luyện: Ngài là cái thuẫn đỡ cho người nương cậy nơi Ngài.
6. Chớ thêm chi vào các lời Ngài. E Ngài quở trách ngươi, và ngươi bị cầm nói dối chăng.
7. Tôi có cầu Chúa hai điều; Xin chớ từ chối trước khi tôi thác:
8. Xin dan xa khỏi tôi sự lường gạt và lời dối trá; Chớ cho tôi nghèo khổ, hoặc sự giàu sang; Hãy nuôi tôi đủ vật thực cần dùng,
9. E khi no đủ, tôi từ chối Chúa, Mà rằng: Đức Giê-hô-va là ai? Và lại kẻo e tôi bị nghèo khổ, ăn trộm cắp, Và làm ô danh của Đức Chúa Trời tôi chăng.
10. Chớ phao vu kẻ tôi tớ cho chủ nó, E nó rủa sả ngươi, và ngươi mắc tội chăng.
11. Có một dòng dõi rủa sả cha mình, Cũng không chúc phước cho mẹ mình.
12. Có một dòng dõi tư tưởng mình thánh sạch, Song chưa được rửa sạch nhơ bẩn mình.
13. Có một dòng dõi bộ mặt kiêu hãnh thay, Mí mắt giương cao dường nào!
14. Có một dòng dõi nanh tợ gươm, Hàm răng như dao, Đặng cắn xé những người khó khăn khỏi đất, Và những kẻ nghèo khổ khỏi loài người.
15. Con đỉa có hai con gái, nói rằng: Hãy cho! hãy cho! Có ba sự chẳng hề no đủ, Và bốn điều chẳng nói rằng: Thôi, đủ!
16. Tức là âm phủ, người đàn bà son sẻ, Đất không no đủ nước, Và lửa mà chẳng hề nói: Đủ rồi!
17. Con mắt nhạo báng cha mình, Khinh sự vâng lời đối với mẹ mình, Các con quạ của trũng sẽ móc mắt ấy, Và các chim ưng con sẽ ăn nó đi.
18. Có ba việc lấy làm diệu kỳ cho ta, Và bốn điều mà ta chẳng biết được:
19. Là đường chim ưng bay trên trời; Lối con rắn bò trên hòn đá; Lằn tàu chạy giữa biển, Và đường người nam giao hợp với người nữ.
20. Tánh nết người kỵ nữ cũng vậy: Nàng ăn, rồi nàng lau miệng, Và nói rằng: Tôi có phạm tội ác đâu.
21. Có ba vật làm cho trái đất rúng động, Và bốn điều, nó chẳng chịu nổi được:
22. Là tôi tớ khi được tức vị vua; Kẻ ngu muội khi được no nê đồ ăn;
23. Người đàn bà đáng ghét khi lấy chồng, Và con đòi khi kế nghiệp bà chủ mình.
24. Có bốn vật nhỏ mọn trên trái đất, Song vốn rất khôn ngoan:
25. Con kiến dầu là loại yếu hèn, Lo sắm sẵn vật thực mình trong mùa hạ;
26. Con thỏ rừng dầu là loại không sức lực, Đóng cư sở mình trong hòn đá;
27. Loài cào cào dầu không có vua chúa, Bay ra có từng đám;
28. Con thằn lằn mà người ta lấy tay bắt được, Vẫn ở trong đền vua.
29. Có ba vật điệu đi tốt đẹp, Và bốn vật nước bước xem sang trọng:
30. Sư tử, mạnh hơn hết trong các loài vật, Chẳng lui lại trước mặt loài nào cả;
31. Con ngựa hăng thắng tử tế, con dê đực, Và vua không ai đối địch được.
32. Nếu ngươi có làm ngu dại mà tự cao kiêu ngạo, Và nếu ngươi có ác tưởng, hãy đặt tay che miệng mình.
33. Vì ép sữa làm ra mỡ sữa, Và đánh đập lỗ mũi bèn làm cho phun máu; Cũng vậy trêu chọn giận sanh ra điều tranh cạnh.

Bản Dịch 2011

Những Lời Khuyên của A-gu-rơ

1 Những lời của A-gu-rơ con trai Gia-kê, những câu cách ngôn.

Ông ấy than rằng, “Lạy Ðức Chúa Trời! Con mệt mỏi quá.

Ðức Chúa Trời ôi! Con mệt mỏi quá. Làm sao con chịu nổi?”

2 Thật vậy, tôi là kẻ đần độn hơn mọi người;

Tôi không được thông sáng như một người bình thường.

3 Tôi chẳng có dịp học sự khôn ngoan,

Tôi cũng chẳng có tri thức của Ðấng Thánh.

4 Ai đã lên trời rồi xuống trở lại?

Ai đã thâu gió vào lòng bàn tay?

Ai đã bọc nước trong vạt áo?

Ai đã định giới hạn cho mọi chân trời góc bể?

Danh Ngài là gì, và Con của Ngài tên chi?

Nếu bạn biết Ngài là ai!

5 Mỗi lời của Ðức Chúa Trời đều là chính xác;

Ngài là thuẫn khiên cho người tin cậy Ngài.

6 Chớ thêm chi vào những lời Ngài,

Kẻo Ngài quở trách và bạn bị xem là kẻ nói dối chăng.

7 Con cầu xin Chúa hai điều;

Mong Ngài đừng từ chối trước khi con qua đời:

8 Xin khiến dang xa con những lọc lừa và gian dối,

Xin cho con đừng nghèo mà cũng đừng giàu.

Xin nuôi con vừa đủ phần nhu cầu ẩm thực,

9 Kẻo khi dư dật con sẽ chối bỏ Ngài, mà rằng, “CHÚA là ai?”

Hoặc khi nghèo đói và trộm cắp mà làm ô danh Ðức Chúa Trời của con chăng.

10 Ðừng cáo tội một đầy tớ với chủ nó,

Kẻo nó nguyền rủa bạn và bạn bị mang mặc cảm tội lỗi chăng.

11 Có những kẻ chưởi rủa cha mình,

Và không cầu phước cho mẹ mình.

12 Có những kẻ cho mình là trong sạch theo mắt mình,

Dù chúng chưa được tẩy sạch những ô nhơ.

13 Có những kẻ mà mắt lúc nào cũng ngước lên vênh váo,

Mí mắt cứ giương lên vẻ kiêu ngạo khó ưa.

14 Có kẻ răng như gươm và nanh như dao;

Chúng ăn nuốt người nghèo trên đất và kẻ khốn cùng giữa các phàm nhân.

15 Con đỉa có hai con gái, cứ kêu réo, “Cho nữa! Cho nữa!”

Có ba điều không khi nào biết đủ,

Và bốn thứ không hề nói, “Ðủ rồi”:

16 Âm phủ,

Tử cung của người đàn bà son sẻ,

Trái đất không bao giờ thỏa mãn với số lượng nước,

Và lửa không bao giờ nói, “Ðủ rồi!”

17 Con mắt nhạo báng cha mình và khinh dể việc vâng lời mẹ mình

Sẽ bị quạ trong thung lũng mổ ăn và kên kên móc sạch.

18 Có ba điều lạ lùng quá cho tôi,

Và bốn chuyện tôi không hiểu được:

19 Ðường của phượng hoàng bay trên trời,

Lối của rắn bò trên đá,

Tuyến của tàu chạy giữa biển,

Và cách của người nam đến với người nữ.

20 Ðây là những gì người phụ nữ ngoại tình đã làm:

Nàng ăn xong, chùi miệng, và nói, “Tôi đâu có làm gì sai.”

21 Có ba điều làm trái đất rúng động,

Và bốn chuyện nó không chịu nổi:

22 Kẻ tôi tớ được làm vua,

Kẻ dại dột lại có đầy thực phẩm,

23 Người đàn bà khó ưa có được một người chồng.

Và đứa nữ tỳ lại trở thành bà chủ.

24 Có bốn sinh vật nhỏ trên đất,

Nhưng chúng rất khôn ngoan:

25 Loài kiến là loài chẳng có sức mạnh,

Nhưng chúng biết chuẩn bị lương thực trong mùa hè.

26 Loài thỏ rừng chẳng phải là loài mạnh mẽ,

Nhưng chúng biết chọn các hốc đá để làm nhà.

27 Loài cào cào chẳng có vua cai trị,

Nhưng chúng bay theo đội ngũ hẳn hoi.

28 Loài thằn lằn người ta có thể lấy tay bắt được,

Nhưng chúng sống trong các cung điện nhà vua.

29 Ba con vật có vóc dáng đẹp đẽ,

Và bốn loài có dáng đi oai vệ:

30 Sư tử, con vật dũng mãnh nhất trong các loài thú,

Nó không biết thối lui trước đối thủ nào,

31 Con gà trống bước đi cách hiên ngang,

Con dê đực,

Và vị vua ở giữa ba quân.

32 Nếu bạn dại dột đến độ tự đề cao chính mình,

Hoặc nếu bạn toan mưu ác, hãy lấy tay bụm miệng mình lại.

33 Vì ép sữa sẽ làm ra bơ, và đánh vào mũi sẽ làm cho chảy máu,

Cũng vậy chọc cho giận sẽ sinh ra tranh cạnh.

Tài Liệu

• Kinh Thánh - Bản Dịch 1925 - Thánh Kinh Hội Anh Quốc và Hải Ngoại
• Kinh Thánh - Bản Dịch 2011 - Mục sư Đặng Ngọc Báu
• Kinh Thánh - Bản Dịch Việt Ngữ - Thư Viện Tin Lành
• Kinh Thánh - Bản Dịch Ngữ Căn - Thư Viện Tin Lành
• Kinh Thánh - Bản Dịch Đại Chúng - Thư Viện Tin Lành
• Châm Ngôn
• Châm Ngôn: Chương 29
• Châm Ngôn: Chương 31
• Bách Khoa Từ Điển Tin Lành